Miesiąc na rynku funduszy - czerwiec 2003

Według naszych szacunków instytucje te zarządzały środkami o wartości 31,5 mld PLN, co oznacza wzrost wobec stanu na koniec poprzedniego miesiąca o 6,6%, czyli 1,9 mld PLN. Jest to również najwyższy przyrost od grudnia ubiegłego roku, kiedy to wartość aktywów netto wzrosła o 2,6 mld PLN.

W pierwszej połowie 2003 roku zanotowaliśmy przyrost aktywów netto o 8,5 mld PLN, czyli o 37,2%. Lepszą od średniej dynamikę mogliśmy obserwować w przypadku 7 towarzystw, a w trzech przypadkach zanotowaliśmy spadek aktywów netto. Najszybszy wzrost wystąpił w TFI Kredyt Banku i wiązał się bezpośrednio z udana subskrypcją certyfikatów inwestycyjnych funduszu KB Pieniądz Plus, oraz z napływem środków do funduszu KB Obligacja. Z podwojeniem wartości środków mamy do czynienia w przypadku TFI Commercial Union oraz SEB. O ponad połowę wzrosła wartość środków zarządzanych przez największe na rynku TFI Pioneer-Pekao, które na koniec półrocza zarządzało 8,3 mld PLN ulokowanych w jednostkach swoich funduszy. Aktywa netto drugiego pod względem wielkości TFI PKO/CS zyskały w tym czasie "tylko" 29,1%, co spowodowało wzrost dystansu pomiędzy największymi graczami na polskim rynku.

Gdy spojrzymy na rynek przez pryzmat grup funduszy, cechujących się jednorodną polityką inwestycyjną to się okaże, że najszybciej, bo o +401%, wzrastały środki lokowane w funduszach PDZ (zagranicznych papierów dłużnych). Bez wątpienia jest to najbardziej dynamicznie rozwijający się segment polskiego rynku powierników. Według stanu na koniec czerwca aktywa netto siedmiu funduszy należących do grupy PDZ wyniosły blisko 1,8 mld PLN, co plasuje to grono na trzecim miejscu po bezpiecznych funduszach inwestujących w instrumenty denominowane w PLN (PDP i RPP). Liderzy kontrolują odpowiednio 64,6% (PDP), 16,1% (RPP oraz 5,7% (PDZ) rynku mierzonego wartością aktywów netto.

O ponad 74% wzrosła wartość środków zainwestowanych w fundusze stabilnego wzrostu, których aktywa netto przekroczyły 900 mln PLN. W zbliżonym tempie (+69,6%) wzrastały inwestycje w fundusze mieszane.

Wzrost udziału tej ostatniej grupy nie byłby możliwy bez poprawy koniunktury na rynku papierów udziałowych, który od marca pozostaje w trendzie wzrostowym. Obserwowane od ponad trzech miesięcy wzrosty cen w segmencie akcji sprzyja przekonywaniu inwestorów do angażowania części środków w bardziej ryzykowne inwestycje.

Według naszych szacunków w czerwcu mieliśmy do czynienia z rekordowym w tym roku saldem wpłat i umorzeń, które wyniosło +1,7 mld PLN i było wyższe niż przed miesiącem o +11,7%. Łącznie od początku roku przewaga nowych nabyć nad umorzeniami wyniosła 7,4 mld PLN, co stanowiło 87% przyrostu aktywów netto. Ostatni miesiąc stał ponownie pod znakiem Pioneer-Pekao TFI, które tym razem "znokautowało" swoich rywali. 16 funduszy należących do tego towarzystwa pozyskało w czerwcu ponad 680 mln PLN. Jest to piąty w historii polskiego rynku wynik osiągnięty w ciągu jednego miesiąca przez pojedyncze towarzystwo - rekord z października 2000 roku (1,3 mld PLN) należy do Skarbca i wiązał się z pierwsza falą wzrostu zainteresowania funduszami ze strony osób prawnych, w związku z pojawieniem się w ofercie powierników produktów przynoszących firmom korzyści podatkowe. Swój własny, historyczny rekord ustanowiło w czerwcu TFI SEB, którego pięć funduszy pozyskało nowe środki w kwocie 193 mln PLN. Tym samym po raz pierwszy od dłuższego czasu, na drugim miejscu pod względem salda wpłat i umorzeń nie występują fundusze z drugiego co do wielkości TFI na polskim rynku - PKO/CS. W czerwcu granicę 100 mln PLN pokonały jeszcze ING i Skarbiec.

Tak dobry wynik TFI Pioneer-Pekao był możliwy dzięki fenomenalnej sprzedaży jednostek funduszu Pioneer Zrównoważony Plus, do którego według naszych szacunków pozyskano ponad 320 mln PLN. Kolejne 300 mln PLN trafiło do funduszy inwestujących w papiery dłużne denominowane w USD (Pioneer Obligacji Dolarowych oraz Pioneer Obligacji Dolarowych Plus). Według naszych szacunków środki pozyskiwane do tych funduszy nie pochodzą z konwersji jednostek innych funduszy, lecz są wynikiem napływu nowej gotówki.

Znakomity wynik funduszu Pioneer Zrównoważony Plus jest bezpośrednią konsekwencją wzrostu zainteresowania Programem Akumulacji Kapitału przeznaczonego dla posiadaczy Eurokonta w Banku Pekao S.A., w ramach którego klienci TFI najczęściej wybierają właśnie ten fundusz zrównoważony, Oczywiście autonomiczny wybór dokonywany przez Klientów banku znajduje swoje podłoże w sugestiach sprzedawców. Zmianę w zachowaniu tej ponad 6 tys. Struktury najlepiej oddaje fakt, iż od dwóch miesięcy, czyli od momentu wprowadzenia szczególnej promocji funduszu Pioneer Zrównoważony Plus wyraźnie (do 15 mln PLN) spadło saldo napływu środków do funduszu Pioneer Obligacji, który od wielu miesięcy pozyskiwał powyżej 100 mln PLN.

Warto również zwrócić uwagę na bardzo dobry wynik uzyskany w czerwcu przez fundusze PDZ, które pozyskały w ostatnim miesiącu ponad 380 mln PLN - drugą co do wartości kwotę na polskim rynku. W tej grupie niepodzielnie rządzą fundusze Pioneera, wśród których pojawiła się najnowsza propozycja tego TFI, czyli fundusz Pioneer Obligacji Europejskich Plus. W pierwszym miesiącu działalności podmiot ten zdołał zgromadzić ponad 40 mln PLN.

Kolejny historyczny rekord padł w czerwcu w grupie funduszy stabilnego wzrostu (SWP), dla których szacowane przez nas saldo napływu środków przekroczyło w skali miesiąca 140 mln PLN. Największe zainteresowanie inwestorów wzbudzały fundusze z tej grupy znajdujące się w ofercie TFI Commercial Union, SEB oraz ING.

Szacowana przez nas wartość polskich akcji w portfelach funduszy inwestycyjnych wzrosła w czerwcu do 1,9 mld PLN, co stanowi kolejny historyczny rekord odnotowany przez nas w tym miesiącu. Jednocześnie do 1,73%, czyli najwyższego w historii poziomu wzrósł udział funduszy inwestycyjnych w kapitalizacji GPW.

Korzystna sytuacja panująca od trzech miesięcy na polskim rynku akcji doprowadziła w czerwcu do wzrostu podstawowych indeksów o ponad 5%. Jednocześnie zarządzający funduszami z grup AKP, MIP i SWP zwiększyli o kilka punktów procentowych zaangażowanie w akcje, które przed miesiącem spadło do najniższego od początku 1997 roku poziomu. Według naszych szacunków decyzję o zwiększeniu zaangażowania podjęło 35 zarządzających, a 14 postanowiło dalej ograniczyć udział polskich akcji. W konsekwencji udział tej grupy instrumentów w aktywach netto funduszy z grup AKP, MIP i SWP wzrósł do 50,7%.

Według naszych szacunków, wzrost wartości polskich akcji w portfelach funduszy inwestycyjnych nie byłby możliwy bez istotnych zakupów. Sądzimy, iż w czerwcu zarządzający dokupili akcje za około 350 mln PLN, czyli wydali na ten cel o 70 mln PLN więcej niż ich koledzy z OFE. Jest to według nas najlepszy wynik w prawie 11-sto letniej historii polskiego rynku funduszy inwestycyjnych. Sądzimy, że czerwcowe zakupy miały na celu uzupełnienie portfeli, których stan na koniec maja był w dużej części konsekwencją rozliczenia wezwania na Stomil Olsztyn (na koniec 2002 roku fundusze inwestycyjne posiadały ponad 1,6 mln akcji tej spółki). Największą część z czerwcowych zakupów, prawie 70% tych środków, zainwestowali zarządzający funduszami z grupy MIP. Poza decyzja o zmianie alokacji, wiąże się to oczywiście z opisywanym wcześniej napływem nowej gotówki do tych funduszy.

Obserwowany istotny wzrost zainteresowania polskimi akcjami znalazł swoje odzwierciedlenie w udziale salda zakupów w obrotach na GPW w ostatnim miesiącu, który szacujemy na 12,7%.

Tomasz Publicewicz, Marta Tomczyk