MSP ma pomysł na nowy nadzór

Spółki będą musiały co miesiąc raportować resortowi o sytuacji firmy. To nieoficjalne informacje o reformie nadzoru właścicielskiego, jaką chce wprowadzić ministerstwo skarbu.O tym, że nowa władza będzie chciała zreformować nadzór nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa, wiemy od kampanii wyborczej. Do tej pory jednak o pracach nad reformą jest cicho.

- Prace trwają. Wstępnie zaakceptowano już tezy strategii nowego nadzoru. Więcej na ten temat będziemy mogli ujawnić najwcześniej za miesiąc - powiedziano nam w biurze prasowym MSP.

Jednak, jak dowiedzieliśmy się nieoficjalnie, kierownictwo resortu pracuje nad kilkunastoma wskaźnikami ekonomicznymi (m.in. zwrot na kapitale i kilka wskaźników płynności), na podstawie których oceniana będzie praca zarządu spółki. Jakie będą to wskaźniki, na razie nie wiadomo. Wiemy jednak, że będą różniły się dla poszczególnych branż, np. firmy z sektora energetycznego będą oceniane według innych wskaźników niż np. PKS-y. Na podstawie posiadanych informacji resort wyliczy średnią wartość wskaźników dla poszczególnych branż. Następnie spółki będą miały obowiązek co miesiąc przekazywać do resortu raport o stanie firmy, z uwzględnieniem wartości wskaźników. Jeżeli wskaźniki w danej spółce będą odbiegać od średniej, będzie to znak dla resortu, że w danej firmie coś jest nie tak i sygnał, by spotkać się z radą nadzorczą. Wartość wskaźników może też być argumentem za przeznaczeniem spółki do prywatyzacji albo pozostawienia jej w portfelu MSP.

Na razie nie wiadomo, kto miałby te raporty przekazywać ministerstwu. Jacek Socha, minister skarbu w rządzie Marka Belki, a obecnie wiceprezes PricewaterhouseCoopers w Polsce, uważa, że gdyby raporty miały być przekazywane przez zarządy, to taka koncepcja nadzoru jest błędem.

- Według mnie, to minister wybiera radę nadzorczą w spółce, by ona na bieżąco analizowała wskaźniki ekonomiczne przedsiębiorstwa i na tej podstawie oceniała pracę zarządu. Nie ma potrzeby wysyłania raportów do resortu skarbu co miesiąc - mówi Jacek Socha.

Z kolei Maciej Grelowski, prezes zarządu fundacji Polski Instytut Dyrektorów, twierdzi, że takie rozwiązanie byłoby niezgodne z prawem. Pominięcie rady i przekazywanie informacji przez zarząd bezpośrednio do resortu oznaczałoby bowiem, że inni akcjonariusze spółki byliby traktowani gorzej niż Skarb Państwa.

- Natomiast sam pomysł oparcia nadzoru na wskaźnikach jest dobry i może przyczynić się do podnoszenia wartości przedsiębiorstw - uważa M. Grelowski.

Wcześniej przedstawiciele resortu skarbu wspominali, że elementem nowej koncepcji nadzoru właścicielskiego mogą być konkursy na członków rad nadzorczych. Z naszych informacji wynika, że ta koncepcja nie znajduje zwolenników. W Sejmie trwają natomiast prace nad nowelizacją ustawy o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa. Nowelizacja zakłada, że do rad nadzorczych spółek z udziałem państwa nie będą powoływane osoby zatrudnione przez biura poselskie czy senatorskie, a także pełniące kierownicze stanowiska w partiach politycznych. Takie rozwiązanie ma pomóc w uniknięciu sytuacji, kiedy to z ramienia Skarbu Państwa do rad nadzorczych trafiają nie specjaliści i eksperci, tylko osoby z klucza politycznego. Nowemu nadzorowi służyć też pewnie będzie nowy statut resortu skarbu. Funkcjonuje od początku kwietnia. Nowy statut MSP likwiduje działające do tej pory trzy departamenty nadzoru właścicielskiego oraz dwa zajmujące się prywatyzacją i tworzy cztery departamenty odpowiedzialne za nadzór i prywatyzację.

Jacek Socha, minister skarbu w rządzie Marka Belki, a obecnie wiceprezes PricewaterhouseCoopers w Polsce, ma wątpliwości co do nowych pomysłów MSP dotyczących nadzoru spółek z udziałem Skarbu Państwa

Jacek Uryniuk, Konrad Krasuski