Ropa drożeje. Na naszych stacjach taniej nie będzie

Ceny ropy naftowej na rynkach światowych gwałtownie spadały między 17 a 20 maja, jednak od ostatniego piątku znów ruszyły w górę. Dziś rano w Londynie za baryłkę brent płacono ponad 68 dolarów, a w Nowym Jorku za baryłkę amerykańskiej WTI - 66 dolarów. Surowiec wrócił więc do notowań, z którymi inwestorzy są oswojeni od marca tego roku.

Banki Goldman Sachs i ING przewidują dalszy wzrost cen. "Szacujemy, że cena ropy brent w czwartym kwartale 2021 roku wyniesie 80 dolarów za baryłkę, choć ten poziom może być osiągnięty już nawet w lecie" - prognozuje Goldman Sachs. Z kolei stratedzy ING spodziewają się, że w drugiej połowie tego roku kurs będzie wahał się w okolicach 70 dolarów.

Ceny paliw na polskich stacjach benzynowych są ustabilizowane mniej więcej od końca marca. Jest to następstwo faktu, że ceny ropy naftowej na rynkach światowych w pierwszych tygodniach wiosny nie poszły w górę, a w kwietniu były nawet niższe niż w pierwszej połowie marca.

Co więcej, analitycy BM Reflex informują, że spadają właśnie ceny na krajowym rynku hurtowym. Mniejsze stawki wyznacza przede wszystkim Orlen. Niewykluczone więc, że na przełomie maja i czerwca kierowcy będą mniej niż teraz płacić za tankowanie. Jeśli jednak sprawdzą się najnowsze prognozy Goldman Sachs, to obniżka cen benzyny będzie zapewne krótkotrwała.

BM Reflex wylicza, że średnia cena detaliczna litra benzyny bezołowiowej 95 wynosi teraz 5,26 zł. Dziesiąty tydzień z rzędu na poziomie 5,20 zł za litr utrzymuje się przeciętna cena detaliczna oleju napędowego, a za autogaz trzeba średnio płacić 2,38 zł.

Podobne kwoty przedstawia firma e-petrol co tydzień prezentująca prognozy cenowe. Z jej przewidywań dotyczących okresu od 24 do 30 maja wynika, że za litr benzyny Pb95 powinniśmy płacić 5,18-5,29 zł, a za Pb98 5,49-5,60 zł. Cenę litra oleju napędowego eksperci wyznaczają na 5,15-5,26 zł, natomiast przewidywania dla autogazu LPG to 2,32-2,38 zł. W porównaniu z ostatnią dekadą kwietnia gaz jest tańszy o około 20 groszy, a pozostałe trzy paliwa kosztują tyle samo.

W sumie średnia cena benzyny utrzymuje się blisko najwyższego poziomu od 2 lat, a olej napędowy jest najdroższy od stycznia 2020 roku. Ceny paliw na krajowych stacjach są wypadkową kilku elementów: cen surowca, kursu dolara i stawek podatkowych. Podatki w cenie litra polskiej benzyny stanowią 60 proc. Ministerstwo Finansów mogłoby ulżyć kierowcom obniżając stawkę VAT, ale takie posunięcie wymagałoby akceptacji Komisji Europejskiej. Inne rozwiązanie to zmniejszenie akcyzy. Jednak można przypuszczać, że cała operacja nie spowodowałaby obniżki cen detalicznych, gdyż producenci i dystrybutorzy paliw silnikowych zyski zostawiliby dla siebie.

Duży wpływ na światowy rynek ropy naftowej będzie miał końcowy rezultat negocjacji Stanów Zjednoczonych z Iranem w kwestii powrotu do paktu nuklearnego. Zawarty on został za czasów prezydenta Baracka Obamy, a wypowiedziany przez Donalda Trumpa w 2018 roku. Joe Biden jest zainteresowany odnowieniem porozumienia. Jeśli Iran zmniejszy produkcję uranu, to światowe mocarstwa wycofają się z sankcji gospodarczych nałożonych na sektory: naftowy, żeglugowy i bankowy.

Nowy pakt nuklearny dałby Iranowi możliwość zwiększenia sprzedaży własnej ropy naftowej. Wiadomo, że produkcja surowca rośnie w tym kraju już od kilku miesięcy, prawdopodobnie w oczekiwaniu na zniesienie sankcji. Analitycy Goldman Sachs oceniają, że rynki paliw będą w stanie wchłonąć tę dodatkową podaż, bo wzrośnie też światowy popyt w miarę rozwijania się akcji szczepień przeciwko Covid-19 i wychodzenia z kryzysu gospodarczego. Dlatego też Goldman Sachs podtrzymuje prognozę, że cena baryłki brent osiągnie pułap 80 dolarów w październiku tego roku.

Z kolei analitycy banki ING spodziewają się, że kurs baryłki ropy brent w drugiej połowie 2021 roku będzie wahał się w okolicach 70 dolarów. Surowiec zdrożeje, mimo że kraje OPEC mają podnieść produkcję o 2,1 miliona baryłek dziennie w ciągu najbliższych trzech miesięcy i mimo, że Iran też zwiększy podaż

Na dzisiejsze, wysokie ceny ropy pewien wpływ ma także osłabienie dolara, co jest normalne dla surowców denominowane w amerykańskiej walucie. Stratedzy z Capital Economics przewidują jednak, że nawet wtedy, gdy dolar zacznie się umacniać ceny ropy naftowej nadal będą rosły. Ropa ma bowiem relatywnie słabą korelację z dolarem, a w dodatku przewidywany jest silny wzrost popytu na surowiec.

Na rynkach komentowane jest także najnowsze, bardzo mocne stanowisko Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE) w sprawie dążenia do neutralności emisyjnej. Według MAE, aby świat mógł osiągnąć ten cel do 2050 roku konieczne są stanowcze działania. Jedno z nich to niemal natychmiastowe zaprzestanie nowych inwestycji w wydobywanie paliw kopalnych.

Na raport odpowiedział kartel OPEC, który uznał powyższe wezwanie za zbyt ambitne i nierealistyczne. Według OPEC, dążenie do porzucenia inwestycji w nowe punkty wydobycia ropy naftowej może zdestabilizować rynek surowca w najbliższych latach. Kartel podkreśla też, że większość rozwijających się gospodarek nie ma odpowiednich środków ani możliwości technicznych, aby już w połowie wieku osiągnąć neutralność emisyjną. To oznacza, że zmierzanie do celu postawionego przez MAE wymagałoby ścisłej współpracy wielu krajów świata.

Jacek Brzeski