Skarb Państwa bez weta w KGHM, TP i Polkomtelu
W tym miesiącu resort Skarbu Państwa skróci listę spółek, w których ma szczególne uprawnienia. Chce tę kwestię uregulować w nowej ustawie o nadzorze właścicielskim. Ma ona także znieść ograniczenia w zarobkach prezesów spółek państwowych.
Ministerstwo Skarbu Państwa przygotowuje się do rozmów z Komisją Europejską o polskiej złotej akcji, której te przepisy się nie podobają, bo dyskryminują akcjonariuszy mniejszościowych. Chodzi o przepisy dające Skarbowi Państwa szczególne uprawnienia (np. blokowanie przejęć spółek strategicznych przez zagraniczne podmioty) w przedsiębiorstwach, które zostały uznane za strategiczne z punktu widzenia interesu państwa. Z ustaleń GP wynika, że resort skarbu chce zaproponować KE kompromis. Ma on polegać na usunięciu z listy spółek o szczególnym znaczeniu firm, których obecność na niej budzi największy sprzeciw Komisji Europejskiej. Są to m.in. KGHM, Telekomunikacja Polska i Polkomtel.
- Kwestię złotej akcji będziemy rozwiązywać dwuetapowo. Najpierw, w ciągu najbliższych tygodni, chcemy zmienić rozporządzenie dotyczące szczególnych uprawnień Skarbu Państwa w spółkach o charakterze strategicznym - mówi GP Michał Chyczewski, wiceminister Skarbu Państwa.
Dodaje, że docelowo uprawnienia Skarbu Państwa wobec firm o szczególnym znaczeniu mają być uregulowane w skonsolidowanej ustawie o nadzorze właścicielskim.
- Ustawa ma ułatwić prywatyzację oraz poprawić nadzór właścicielski nad spółkami, które pozostają tymczasowo bądź docelowo pod nadzorem państwa. Odpowiedni projekt powinien być gotowy w ciągu 2-3 miesięcy. Myślę, że cały proces legislacyjny zostanie zakończony w ciągu roku - zapewnia Michał Chyczewski.
Nowe przepisy mają też skonsolidować nadzór właścicielski nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa w rękach resortu. Obecnie funkcje właścicielskie wobec niektórych firm sprawują inne ministerstwa, w tym np. gospodarki czy rolnictwa. Ustawa ma też znieść ograniczenia w zarobkach spółek z większościowym udziałem Skarbu Państwa, czyli tzw. kominówkę.
Michał Chyczewski zapytany o to, jakie spółki zostaną usunięte z listy firm o szczególnych uprawnieniach odpowiedział: "Trwają prace nad ostatecznym kształtem listy. Wiadomo, że największy sprzeciw KE budzą KGHM, TP i Polkomtel". Choć zastrzeżenia do szczególnych uprawnień polskiego Skarbu Państwa w niektórych firmach Komisja zgłaszała już trzy lata temu, to spór zaostrzył się dopiero za rządów PiS. Wiosną ubiegłego roku KE wszczęła formalne postępowanie w sprawie polskiej złotej akcji, uzasadniając, że zapisy dające Skarbowi Państwa szczególne uprawnienia powodują, iż spada dla inwestorów z Unii atrakcyjność udziałów w tych spółkach. Konflikt zaostrzył się po tym, jak na początku września rząd Jarosława Kaczyńskiego przyjął rozporządzenie do ustawy i załącznik - listę 17 spółek strategicznych, umieszczając na niej m.in. TP, Polkomtel, PKN Orlen, BOT i KGHM Polska Miedź. Komisja w każdej chwili może skierować sprawę do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W październiku Konfederacja Pracodawców Polskich Lewiatan zaskarżyła umieszczenie TP na liście spółek strategicznych do Trybunału Konstytucyjnego.
SZERSZA PERSPEKTYWA - UNIA
Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał za niezgodną z zasadą swobodnego przepływu kapitału ustawę dotyczącą spółki Volkswagen. Zawierała ona bowiem przepisy dające uprzywilejowaną pozycję w spółce landowi Dolnej Saksonii, co ograniczało, zdaniem Trybunału, prawo głosu innych udziałowców.
ZE STRONY PRAWA
Lista firm strategicznych to załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie spółek o istotnym znaczeniu dla porządku lub bezpieczeństwa publicznego. Umieszczone na niej przedsiębiorstwa muszą spełniać wymogi określone w ustawie z 3 czerwca 2005 r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku i bezpieczeństwa publicznego (Dz.U. nr 132, poz. 1108 z późn. zm.).
Krzysztof Grad