Wyniki poprawiają się wolniej

Gdyby nie uwzględniać rezultatów płockiego koncernu i TP, okazałoby się, że zysk operacyjny giełdowych firm był w IV kwartale 2004 r. o 6% niższy, a netto o 28% większy niż przed rokiem. Wyniki bardzo dobrze tłumaczą, dlaczego od pewnego czasu wzięciem u inwestorów cieszy się jedynie bardzo wąska grupa spółek, głównie największych. To dla nich ostatnie trzy miesiące ubiegłego roku były najbardziej udane. TP ponad 24-milionową stratę z IV kwartału 2003 r. zamieniła na 533 mln zł zysku, a PKN zarobił na czysto o ponad 200% więcej niż rok wcześniej. Do tego doszły bardzo dobre rezultaty banków. W dużym stopniu dzięki niższym rezerwom zarobiły o 65% więcej niż przed rokiem. Słabiej niż w III kwartale Potwierdzają się obserwacje z III kwartału minionego roku, kiedy już spora część giełdowych przedsiębiorstw dostała zadyszki. Przypomnijmy, że wtedy po wyłączeniu czterech skrajnych przypadków (PKN, TP, Netii i KGHM), zysk operacyjny zwiększył się jedynie o 1,5% w porównaniu z III kwartałem 2003 r. Na czysto jednak "okrojona" grupa spółek zarobiła o blisko 74% więcej niż przed rokiem. Obniżyła się również dynamika wzrostu przychodów, która w III kwartale 2004 r. wyniosła prawie 12%. W ostatnich trzech miesiącach ubiegłego roku dwa razy więcej spółek odnotowało wzrost sprzedaży niż spadek. Jednocześnie blisko jedna czwarta firm miała w IV kwartale 2004 r. mniejszy zysk operacyjny niż rok wcześniej. Taka sama grupa spółek zdołała na tym poziomie zwiększyć zarobek. Około 17% zakończyło kwartał stratą, choć rok wcześniej miało zysk. Taki sam odsetek przedsiębiorstw zamienił ubiegłoroczną stratę na zysk. Mniej niż jedna piąta przedsiębiorstw, zarówno w ostatnim kwartale 2003 r. jak i 2004 r., była pod kreską. W odniesieniu do zysku netto ta statystyka wygląda nieco lepiej. 2,25 mld zł czystego zysku Przychody giełdowych spółek w ostatnim kwartale 2004 r. wyniosły łącznie 37,5 mld zł. W całym 2004 r. było to 140,55 mld zł. Okazuje się więc, że dynamika wzrostu w ostatnich trzech miesiącach minionego roku była zauważalnie niższa niż w całym 2004 r. To kolejny sygnał potwierdzający tezę o osłabieniu dynamiki poprawy sytuacji giełdowych przedsiębiorstw. Wypracowały one w IV kwartale 2004 r. 2,4 mld zł zysku operacyjnego, a na czysto zarobiły 2,25 mld zł. W całym roku było to odpowiednio 12,2 mld zł oraz 10,4 mld zł. Wyniki za ostatni kwartał 2004 r. potwierdzają również przypuszczenia, że spółkom będzie bardzo trudno utrzymać w tym roku rekordową rentowność, jaką uzyskały w ostatnim czasie. Marża operacyjna wyniosła w IV kwartale 2004 r. 6,3% wobec 8,6% w całym roku. Rentowność sprzedaży osiągnęła 5,9% wobec 7,3% w całym roku. Na osiągnięciach wielu firm niekorzystnie odbiło się pokaźne umocnienie złotego. Końcowe miesiące 2004 r. przyniosły również ograniczenie popytu wewnętrznego oraz sygnały ponownego spowolnienia europejskiej gospodarki, na której rynek kierowana jest zdecydowana większość polskiego eksportu. To powoduje, że przedsiębiorstwa nie mają zbyt dużych możliwości podnoszenia cen i przenoszenia wyższych kosztów produkcji na odbiorców.

Krzysztof Stępień