Giełda gazu startuje 20 grudnia

Powstanie giełdowego rynku gazu wpisuje się w proponowany przez Komisję i Radę Europejską zakres działań wdrożeniowych europejskiego wewnętrznego rynku energii elektrycznej i gazu oraz ich rynków regionalnych. Zgodnie z wytycznymi UE, kraje członkowskie muszą zapewnić swoim obywatelom w zakresie energii i gazu m.in.: w pełni konkurencyjny, płynny i transparentny rynek, możliwość swobodnego wyboru dostawcy, uczciwe i optymalnie ustalane ceny oraz bezpieczeństwo i pewność dostaw.

- Uruchomienie giełdy gazu to bardzo istotna zmiana jeśli chodzi o działalność Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie nie tylko jako organizatora obrotu, ale również jako instytucji, która po raz kolejny wprowadza nową jakość na polski rynek. - podkreśla Ludwik Sobolewski, Prezes GPW.

- Pierwsze transakcje na giełdzie gazu zostaną zawarte w ramach kontraktów typu Base z fizyczną dostawą w 2013 r. na Rynku Terminowym Towarowym (RTTg). Uruchomienie Rynku Dnia Następnego, możliwe będzie również w tym roku- powiedział Ireneusz Łazor, Prezes TGE.

- Płynność mogą zapewnić m.in. inwestycje w rozbudowę infrastruktury przesyłowej i wprowadzenie rozwiązań prawnych, czyli zastosowanie jak w przypadku rynku energii elektrycznej, tzw. obligo giełdowego. Trwają prace nad regulacjami określającymi jego wysokość - dodaje Prezes Łazor.

Dzięki uruchomieniu platformy obrotu błękitnym paliwem uczestnicy uzyskają informacje o warunkach zawieranych transakcji, podobnie jak jest na rynku energii elektrycznej, gdzie ponad 80 proc. łącznego hurtowego obrotu tym surowcem w Polsce odbywa się właśnie na parkiecie TGE. Rozwój hurtowego handlu gazem na giełdzie przyczyni się do zwiększenia jego transparentności oraz zwiększy dostęp do dostaw tego paliwa. Umożliwi to uczestnikom rynku zawieranie korzystniejszych kontraktów odpowiadających warunkom rynkowym obowiązującym w UE.

W ramach RTTg na każdej sesji uczestnicy rynku będą mieli możliwość handlowania miesięcznymi, kwartalnymi i rocznymi kontraktami typu Base. Przedmiotem obrotu będzie dostawa gazu w jednakowej ilości we wszystkich godzinach okresu dostawy. Handel w ramach notowań ciągłych przewidziany jest w dni robocze w godzinach od 8:00 do 14:00. Notowania każdej serii kontraktów będą prowadzone zgodnie z kalendarzem notowania i wykonania kontraktów. Giełdowy kurs każdego kontraktu będzie wyrażony w złotych za 1 MWh.

W obecnym stanie prawnym, zawieranie i rozliczanie transakcji giełdowych na rynku gazu możliwe jest wyłącznie za pośrednictwem domów maklerskich oraz towarowych domów maklerskich, będących członkami TGE oraz członkami Giełdowej Izby Rozrachunkowej prowadzonej przez IRGiT. Pierwszymi domami maklerskimi, które podpisały stosowne umowy umożliwiające im działanie na rynku gazu są: Dom Maklerski BOŚ SA, Noble Securities SA oraz TRIGON Dom Maklerski SA. Zapewne jednym z pierwszych sprzedających będzie Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Zgodnie z zapowiedziami spółki, na początek do giełdowego obrotu trafi 100 milionów metrów sześciennych błękitnego paliwa. Zainteresowanie rynkiem gazu wyraziło również klika niezależnych firm funkcjonujących na rynku gazu w Polsce.

Rozliczeń i rozrachunków transakcji z rynku gazu będzie dokonywać Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych SA. Stosowany przez IRGiT system zarządzania ryzykiem gwarantuje bezpieczeństwo rozliczeń każdemu Członkowi Izby w razie niewypłacalności poszczególnych uczestników rynku. Rozliczanie transakcji przez IRGiT jest gwarancją zapłaty za sprzedany gaz.

Zgodnie z umową zawartą przez TGE i GAZ-SYSTEM transakcje zawarte na giełdzie gazu są ważne i skuteczne pomiędzy stronami i podlegają realizacji przez GAZ-SYSTEM. TGE w wyniku transakcji zawartych na giełdzie gazu będzie składać nominacje w imieniu i na rzecz Zleceniodawców Usługi Przesyłowej. Użytkownicy giełdy będą mogli zgłosić transakcje zawarte na niej do fizycznej realizacji przez GAZ-SYSTEM, pod warunkiem zawarcia umowy przesyłowej z GAZ-SYSTEM S.A. Podpisanie umowy z GAZ-SYSTEM, wraz z odpowiednim przydziałem zdolności dla punktu wirtualnego powiązanego z giełdą, jest niezbędnym elementem udziału w giełdzie gazu na TGE.

Obrót

Łączny obrót energią elektryczną na Towarowej Giełdzie Energii S.A. w listopadzie 2012 wyniósł 22,276 TWh i był wyższy w porównaniu do poprzedniego miesiąca o 45,48% (15,312 TWh w październiku 2012). W porównaniu do analogicznego okresu w roku ubiegłym obroty energią elektryczną na TGE wzrosły o 43,97%. Łączny obrót wszystkimi typami praw majątkowych na Rynku Praw Majątkowych w listopadzie 2012 wyniósł 3,948 TWh i był niższy w porównaniu do poprzedniego miesiąca o 20,05% (4,939 TWh w październiku 2012). W porównaniu do analogicznego okresu w ubiegłym roku obrót prawami majątkowymi na parkiecie TGE wzrósł o 47,65%.

Agnieszka Krawczyk

_ _ _ _ _ _

GPW

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. jest największą giełdą regionu Europy Środkowej i Wschodniej i organizuje obrót na jednym z najdynamiczniej rozwijających się rynków kapitałowych w Europie. GPW prowadzi rynek regulowany dla akcji oraz instrumentów pochodnych, a także alternatywny rynek akcji NewConnect dla spółek wzrostowych. GPW rozwija także Catalyst - rynek przeznaczony dla emitentów obligacji korporacyjnych i komunalnych.

Towarowa Giełda Energii S.A. (TGE) powstała pod koniec 1999 roku. Jest jedyną licencjonowaną giełdą energii w Polsce. Działalność operacyjną rozpoczęła 30 czerwca 2000 roku. Uruchomienie TGE było jednym z pierwszych działań w kierunku liberalizacji polskiego rynku energii elektrycznej i prywatyzacji sektora elektroenergetycznego. Od lutego 2012 r. jest częścią Grupy Kapitałowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, która ma 98 proc. udziałów w kapitale TGE. Giełda prowadzi: Rynek Dnia Następnego, Rynek Terminowy Towarowy z fizyczną dostawą, Rynek Dnia Bieżącego oraz Rynek Praw Majątkowych. Jest obecnie najbardziej dynamicznie rozwijającą się giełdą towarową w regionie.

opr. MZB