50% przed Trybunałem

Przypomnijmy, że z dniem 1 stycznia 2005 r. przepisy ustawy z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadziły kolejną (czwartą) stawkę w wysokości 50% dla podatników których dochody przekraczają 600 tys. zł.

Jak poinformowano w komunikacie prasowym opublikowanym na witrynie internetowej Trybunału, ustawa zmieniająca została ogłoszona w Dzienniku Ustaw z dnia 13 grudnia 2004 r. i zgodnie z art. 9 tejże ustawy weszła w życie z dniem 1 stycznia 2005 r., zatem okres vacatio legis wynosił zaledwie 18 dni. W opinii Prokuratora Generalnego w przypadku wprowadzania tak istotnych zmian osiemnastodniowy okres dostosowawczy był zbyt krótki. Brak odpowiednio długiego okresu vacatio legis narusza zasadę zaufania obywateli do państwa i tworzonego przezeń prawa, na którą składa się nakaz przestrzegania przez ustawodawcę zasad poprawnej legislacji. Prokurator Generalny wskazuje ponadto, iż utrzymywanie przez 12 lat stawek procentowych na tym samym poziomie - mimo wprowadzania bardzo częstych zmian do ustawy podatkowej - pozwalało podatnikom zakładać, że także zmiany dotyczące roku podatkowego 2005 nie będą radykalne. Wprowadzenie nowej skali podatkowej, przy zastosowaniu stawki procentowej w wysokości 50 % było więc dla podatników zaskoczeniem.

Prokurator Generalny w swoim wniosku powołuje się na pogląd wyrażony w orzecznictwie TK, iż zmiany regulacji prawnej podatku dochodowego od osób fizycznych powinny być ogłaszane co najmniej na miesiąc przed końcem poprzedniego roku podatkowego. Jego zdaniem można więc uznać, że podatnicy po dniu 30 listopada 2004 r. mieli uzasadnione podstawy, aby przypuszczać, że dotychczasowe trzy skale podatkowe zostaną w 2005 r. nadal utrzymane i że czwarta skala nie zostanie ustanowiona. Sposób wprowadzenia zakwestionowanej zmiany był zatem niezgodny Konstytucją.