76 mld euro na programy z polityki spójności. Ruszają programy z nowego budżetu unijnego 2021-2027
Po siedmiu miesiącach od zakończenia negocjacji Umowy Partnerstwa między Komisją Europejską a polskim rządem, Polska rozpoczęła realizację programów finansowanych z nowego budżetu unijnego na lata 2021-2027. W nowym okresie programowania nasz kraj uzyskał akceptację wszystkich programów polityki spójności. Będzie z nich realizował inwestycje o wartości 76 miliardów euro. Pierwsze nabory są już otwarte.
W przypadku pieniędzy z polityki spójności w perspektywie 2021-2027 rząd stawia na kontynuację obecnego systemu - poinformował Grzegorz Puda, kierujący resortem funduszy i polityki regionalnej poinformował. - Jest on sprawdzony i skuteczny - zapewniał minister. W ramach nowego budżetu przygotowano 8 programów krajowych, z których sześć będzie zarządzanych przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Resort Rodziny i Polityki Społecznej pokieruje programem poświęconym kwestiom pomocy żywnościowej, zaś programem na rzecz rybactwa będzie zarządzało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Podobnie jak poprzednio, samorządy wojewódzkie zrealizują programy regionalne.
Tak jak w poprzedniej perspektywie, również teraz fundusze z polityki spójności trafią do programów realizowanych na poziomie krajowym i regionalnym. Niemal połowę, 44 proc. przyznanej Polsce kwoty, otrzymają programy regionalne zarządzane przez marszałków województw. Jest to najwyższy poziom decentralizacji środków od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. I dowód na to - podkreśla MFiPR - “jak rośnie rola samorządów w kształtowaniu polityki spójności i współodpowiedzialności za jej realizację”.
Pieniądze z Brukseli zostaną przeznaczone m.in. na przedsiębiorczość, efektywność energetyczną, edukację, turystykę, kulturę, ochronę zdrowia, transformację cyfrową i innowacje społeczne. Fundusze trafią też na łagodzenie skutków ukraińskiego kryzysu, również na transport, klimat i na wsparcie branż osłabionych pandemią Covid-19.
Najwięcej - 24,2 mld euro - zostanie przekazana na Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Prawie 8 mld euro trafi na Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), a 2,65 mld euro na Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW). Na rozwój społeczny (FERS) przeznaczono 4 mld euro i o połowę mniej - na rozwój cyfrowy (FERC). Po nieco ponad pół miliarda euro otrzymają: pomoc techniczna dla funduszy (PTFE), rybactwo (PFER) i pomoc żywnościowa (FEPŻ). W ramach środków dla województw, najwięcej 5,14 mld trafi na konto woj. śląskiego, najmniej - 910 mln euro - lubuskiego.
Postanowiono zwiększyć zasięg finansowania ze środków polityki spójności Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. W nowym okresie programowania obejmie on nie tylko województwo śląskie, dolnośląskie i wielkopolskie, ale także łódzkie i małopolskie. Pieniądze - blisko 4 mld euro - zostaną przeznaczone na łagodzenie negatywnych skutków transformacji energetycznej w regionach, w których gospodarka wciąż opiera się na przemyśle wydobywczym.
Z polityki spójności Polska realizować będzie kilkanaście międzynarodowych programów Interreg. Otrzyma na nie 1,8 mld euro. Fundusze będą przeznaczone m.in. na ochronę środowiska, transgraniczną mobilność, turystykę, konkurencyjność przedsiębiorstw i zapobieganie katastrofom. Realizowany będzie dwustronny program Polska-Ukraina, w ramach którego wsparcie otrzymają służby chroniące granicy. Współpraca z Rosją i Białorusią w ramach Interreg nie będzie kontynuowana.
Resort funduszy i polityki regionalnej przypomina, że ponad połowa inwestycji publicznych jest realizowanych w Polsce ze środków funduszy europejskich. “Wsparcie unijne przeznaczamy na efektywnie oraz zgodnie z przepisami unijnymi i polskimi realizowanie najpotrzebniejszych inwestycji dla Polski – dróg, kolei, wsparcie przedsiębiorczości, edukację, ochronę środowiska, energetykę” - informuje MFiPR.
Ewa Wysocka
