Butelki z nowymi nakrętkami od lipca obowiązkiem. Wiemy, co sklepy zrobią ze starymi
Zgodnie z unijną dyrektywą Single Use Plastics (SUP) od lipca 2024 roku wszystkie nakrętki będą musiały być fabrycznie przymocowane do plastikowych butelek. Nowe prawo oznacza gigantyczne zmiany nie tylko dla konsumentów, ale również dla producentów butelek, w tym dla sieci handlowych. Sklepy od miesięcy przygotowują się do wprowadzenia butelek z nowymi nakrętkami, testując kolejne rozwiązania. I choć, jak zgodnie twierdzą, zdążą przed połową roku je wdrożyć, to nie wszystkie butelki ze starymi nakrętkami uda się im do tego czasu sprzedać. Wtedy sklepom pozostanie tylko jedno wyjście.
Plastikowe butelki z nakrętkami przymocowanymi do opakowań, mimo że wkrótce będą jedynymi dostępnymi na sklepowych półkach, to nie przypadły do gustu konsumentom. Przeciwnicy zmian zarzucają im brak funkcjonalności - mówią o trudnościach w nalewaniu napojów czy piciu z butelki.
Obowiązek przytwierdzania nakrętek do plastikowych butelek zbliża się jednak nieuchronnie i zacznie obowiązywać od lipca 2024 roku we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej (UE), w tym również w Polsce. Testowanie nowych rozwiązań przez producentów napojów jest już widoczne na sklepowych półkach od jakiegoś czasu - woda, napoje gazowane, mleko czy soki można kupić z przymocowaną do opakowania nakrętką. Wkrótce będzie to jedyna możliwość.
Powodów do wprowadzenia zmian jest kilka - głównie związanych z ekologią i ochroną środowiska. "Wykonane z tworzyw sztucznych zakrętki i wieczka używane do pojemników na napoje należą do artykułów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych najczęściej znajdowanych na plażach w Unii" - czytamy w uzasadnieniu unijnej dyrektywy. Fabryczne przytwierdzenie zakrętki do butelki pozwoli również generować mniej odpadów. Zamiast dwóch odpadów (butelka plus nakrętka) będzie tylko jeden odpad (butelka i trwale przymocowana nakrętka).
Obowiązkiem przytwierdzania zakrętek do butelek zostaną objęte opakowania na napoje będące pojemnikami z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów. Zaliczamy do nich butelki, opakowania typu PET, np. karton na mleko czy sok oraz wielowarstwowe tubki z tworzywa sztucznego (opakowania typu pouch, np. musy owocowe).
I choć pojawiały się głosy, żeby termin wprowadzenia przepisów przesunąć, ponieważ producenci butelek mogą nie zdążyć z wyprodukowaniem nowych butelek, to jest już przesądzone, że plastikowe butelki z przymocowanymi nakrętkami będą obowiązkowe na sklepowych półkach od lipca 2024 r.
Na pytanie, jak sieciom handlowym idzie wdrażanie zmian - głównie w kontekście produktów marek własnych - odpowiadają, że czasu na przygotowanie było sporo. - Do wdrożenia wymogów Dyrektywy SUP przygotowujemy się już od kilku lat. W 2021 roku zapisy o konieczności stosowania korka przytwierdzonego pojawiły się w podręczniku ekoprojektowania opakowań marek własnych, a o konieczności wprowadzenia bardziej ekologicznych i innowacyjnych rozwiązań opakowaniowych poinformowani zostali nasi dostawcy - powiedziała nam Katarzyna Grabarska, menadżerka ds. ekoprojektowania w sieci Biedronka.
Potwierdzają to również inne sieci działające w naszym kraju. - Współpracujemy z naszymi dostawcami, aby zapewnić płynne przejście na nowe rozwiązania - przekazała nam Luiza Urbańska z biura prasowego Aldi. Tego samego zdania jest Kaufland. - Rozporządzenie dotyczące obowiązku mocowania nakrętek do butelek zostało wprowadzone przez Unię Europejską już w 2019 roku, więc z odpowiednim wyprzedzeniem poinformowaliśmy dostawców, z którymi współpracujemy, o zmianach w prawie. Wielu z nich posiadało wiedzę na temat nowych przepisów i obecnie dysponuje już zakładami produkcyjnymi spełniającymi nowe wymogi - zapewnia Maja Szewczyk, dyrektor Działu Komunikacji Korporacyjnej Kaufland Polska.
Sklepy mają różne sposoby mocowania nakrętek do plastikowych butelek. - Wdrożone rozwiązania różnią się w zależności od dostawcy, co jest wynikiem warunków technicznych i możliwości technologicznych danego zakładu. Jako firma nie narzucamy konkretnych zasad bądź specyfikacji dot. sposobu, w jaki zakrętka powinna być na stałe umocowana na butelce - mówi przedstawicielka Kaufland.
Biedronka już w zeszłym roku we współpracy z Tetra Pak wprowadziła zmiany we wszystkich litrowych sokach marki własnej Riviva, w których przytwierdzone zostały zakrętki. - Tym samym znacznie wyprzedziliśmy zbliżające się regulacje prawne - twierdzi Grabarska. - Dzięki niewielkiemu zawiasowi przymocowanemu do opakowania, mamy pewność, że po wyrzuceniu do żółtego pojemnika nakrętka trafi do recyklingu razem z resztą opakowania - dodała.
Przymocowane nakrętki - według zapewnień Biedronki - są lżejsze od standardowych, dzięki temu w produktach marki Riviva zaoszczędzono w skali roku 11 ton plastiku niewprowadzonego do otoczenia. - Od ponad roku regularnie sprawdzamy status wdrożenia z naszymi dostawcami i kontrolujemy nowy sposób mocowania tak, aby był on spójny dla wszystkich marek własnych - mówi Biedronka.
Nakrętki będą mocowane do szyjek butelek i kartonów w oparciu o normy ISO. Dla wygody klientów, zakrętki będą odginane pod kątem maksymalnie 180 stopni, co ułatwi proces korzystania z produktów bezpośrednio z opakowania. - Aktualnie większość naszych produktów ma potwierdzone zmiany pod kątem technologicznym i przygotowujemy się na ich wdrożenie zgodnie z terminem przewidzianym przez Dyrektywę SUP - podkreśla Grabarska.
Również Carrefour Polska, w ramach swojej strategii zrównoważonego rozwoju, zobowiązuje się do redukcji zużycia plastiku i promocji bardziej ekologicznej produkcji opakowań. - Dostawcy Carrefour są w trakcie wdrażania niezbędnych zmian w procesach technologicznych, co obejmuje analizę dostępnych rozwiązań i ich implementację - powiedział nam Sylwester Mroczek, menedżer ds. rozwoju formatów i konceptów w Carrefour Polska i ekspert sieci ds. wdrożenia systemu kaucyjnego.
- Jako jedna z pierwszych sieci handlowych w Polsce, Carrefour wprowadził do swojej oferty soki marki własnej o pojemności 1l i 2l z nakrętkami zintegrowanymi z butelką, co było krokiem naprzód w spełnieniu nowych wymogów - usłyszeliśmy w biurze prasowym Carrefoura.
Jedno jest już pewne, że choć sklepy zdążą z wdrożeniem butelek z nowymi nakrętkami, to niektóre z nich nie zdążą wyprzedać całego asortymentu starych butelek z nieprzymocowanymi nakrętkami. Czy to oznacza, że towar pójdzie do kosza?
Nic z tych rzeczy. - Ustawodawca przewidział możliwość sprzedaży produktów, które zostały wprowadzone do obrotu przed wejściem w życie ustawy, do wyczerpania zapasów - poinformowała nas Szewczyk z Kaufland. Większość producentów wprowadziła już potrzebne zmiany, zatem takie przypadki powinny stanowić mniejszość.
Połowy lipca nie obawia się również Aldi. - Zmiana na nakrętki zintegrowane przebiega płynnie i planujemy, że do końca kwietnia wszystkie produkty powinny posiadać już nowe korki. Pozostałe butelki z nakrętkami niezintegrowanymi będą sukcesywnie wyprzedawane do wyczerpania zapasów - zapewnia przedstawicielka sieci.
Na ten moment sieci nie otrzymały również żadnych informacji od Ministerstwa Klimatu i Środowiska dotyczących wydłużenia terminu wprowadzenia zmian lub innych aspektów regulacji.