CAD: wyścig kombajnów trwa

Platformy oprogramowania inżynierskiego typu plant design (projektowane zakładów przemysłowych) obsługują dane techniczne w całym cyklu istnienia rozległych instalacji przemysłowych, od fazy projektowania, poprzez kompletację i budowę, po eksploatację.

Jednym z najbardziej znanych systemów tej klasy jest Plant Design System (PDS) firmy Intergraph Corporation. Aktualnie następcą PDS jest system SmartPlant Enterprise.

- Rozwiązania te użytkowane są zarówno przez firmy inżynieryjne, jak i sporą część operatorów w takich branżach, jak energetyka, przemysł chemiczny, przemysł paliwowy, przemysł farmaceutyczny, przemysł stoczniowy i inne - wymienia Mirosław Czarnecki, dyrektor regionalny Intergraph na Europę Wschodnią.

W Polsce środowisko SmartPlant Enterprise jest używane m.in. w: Alstom Power, Energoprojekt Gliwice, Fluor, Lurgi Polska, Orlen Projekt, Pöyry Forest Industry, Prozap Puławy, SNC Lavalin.

Oprogramowanie SmartPlant może być wykorzystywane w dowolnym zakresie, od pojedynczych aplikacji (np. do wykonywania schematów branżowych lub modelu 3D instalacji), po zintegrowane rozwiązania, obejmujące sfery projektowania 2D/3D, kompletacji dostaw oraz automatycznej wymiany danych i dokumentów technicznych.

Obok funkcji dostępnych w poprzednich rozwiązaniach, środowisko SmartPlant pozwala m.in. na łatwą modyfikację modelu 3D z wykorzystaniem parametryzacji i relacji między obiektami, bieżące wykrywanie kolizji na modelu 3D oraz jego weryfikację ze schematami branżowymi. Daje też projektantom możliwość w pełni zautomatyzowanego generowania dokumentacji technicznej, w tym samoczynnego tworzenia przekrojów, widoków i rysunków izometrycznych. Ponadto moduły wspierające proces kompletacji dostaw umożliwiają kontrolę informacji materiałowej, od ustalania standardów i bibliotek komponentów, poprzez automatyczne bilansowanie zestawień materiałowych, po kontrolę procesu zakupów i realizacji dostaw na budowę.

"Kombajny" dla projektantów typu plant design posiada także inny znany dostawca aplikacji dla inżynierów - Aveva. Oprogramowanie tej marki podzielone jest na cztery rodziny: Plant Engineering (rozwiązania służące tworzeniu schematów inżynierskich), Plant Design (wspomaganie projektowania obiektów przemysłowych), Project Resource Management (zarządzanie projektem) i Enterprise NET (zarządzanie danymi inżynierskimi).

Aplikacje Aveva używane są w wielu branżach - wśród firm chemicznych do ich użytkowników należą: BASF, DuPont czy GlaxoSmithKline. Firma twierdzi, że jest potentatem w sektorze stoczniowym. Przykładem użytkownika technologii Aveva w sektorze wydobywczym jest firma inżynieryjna JRI Ingenieria, która zaprojektowała kopalnię miedzi dla przedsiębiorstwa Codelco Chuquicamata Division. Natomiast w przetwórstwie ropy i gazu z technologii informatycznych tej marki korzystają Shell Deepwater, Statoil Norne oraz Shell Curlew.

Trzecim graczem na rynku oprogramowania plant design jest Bentley, dostawca popularnego zestawu aplikacji typu CAD - Microstation. Firma posiada m.in. zestaw zintegrowanych programów automatyzujących projekty koncepcyjne skomplikowanych obiektów, automatycznie tworzących schematy przepływowe (PFD) wraz ze schematami procesowymi (P&ID), wspomagających wczesne modelowanie 3D na podstawie wstępnych danych procesowych i usprawniających procesy. Posiada też m.in. system z zasobem informacji inżynierskich.

Intergraph, Aveva i Bentley jako potentaci nie obawiają się konkurencji w postaci dostawców popularnych aplikacji CAD (Autodesk, Solidworks). Ci ostatni uważają, że ich produkty nie służą projektowaniu kompleksowych instalacji, a jedynie pojedynczych elementów, czyli przysłowiowych śrubek. Jednak obie te firmy od pewnego czasu rozwijają swoje produkty w kierunku plant design.

Autodesk od kilku lat oferuje narzędzie AutoCAD P&ID (tworzenie i obróbka schematów orurowania i osprzętu), które może być stosowane do modelowania kompleksowych instalacji. Firma będzie rozwijać rodzinę AutoCAD w stronę plant design albo przejmie któregoś z branżowych dostawców aplikacji.

Z kolei Solidworks oferująca aplikacje dla mechaników i inżynierów wykonujących projekty maszyn i urządzeń posiada również rozbudowaną funkcjonalność projektowania instalacji przemysłowych. Jednym z głównych narzędzi dostępnych w podstawowym pakiecie są konstrukcje spawane.

- W Solidworks przy pomocy elementów szkicu 3D można stworzyć siatkę szkieletową konstrukcji spawanych. W systemie dostępna jest baza profili hutniczych np. rur, kątowników, ceowników, teowników, zgodnych z określonymi normami, w różnych rozmiarach. Na podstawie tak stworzonych szkieletów oraz dostępnych bibliotek profili można następnie wygenerować modele 3D obiektów przemysłowych wykonanych z kratownic - opowiada Paweł Dziadosz, dyrektor techniczny w spółce CNS Solutions (partner Solidworks na polskim rynku).

Pakiet Solidworks jest rozwijany wielokierunkowo i oprócz funkcjonalności tworzenia konstrukcji spawanych, posiada również moduł Solidworks Routing. Jest to zestaw narzędzi do tworzenia instalacji rurowych, pneumatycznych oraz elektrycznych, wykorzystywany przede wszystkim w branży energetycznej, wydobywczej i przetwórczej.

- Tworzenie połączeń rurowych w 3D odbywa się w sposób automatyczny z wykorzystaniem standardowych elementów typu kolanka, trójniki, redukcje, zawory itp. Z utworzonych tras instalacji rurowej można następnie automatycznie wygenerować rysunki warsztatowe wraz z listami materiałowymi - dodaje Dziadosz.

Adam Brzozowski