Co zamiast Izery? Ministerstwo zdradza nam swoje plany

• Marka Izera odchodzi w niepamięć - resort aktywów państwowych wykorzysta jednak spółkę ElectroMobility Poland, która miała budować Izerę, w innym celu;
• Ten cel to rozwój "klastra elektromobilności" we współpracy z zagranicznymi, ale i lokalnymi partnerami - mówi nam MAP;
• Klaster ma zająć się m.in. budową i rozwojem nie jednej, lecz kilku marek samochodów elektrycznych, które będą sprzedawane na rynku europejskim;
• Zlokalizowany w Polsce klaster ma też produkować e-auta. Wszystko to ma przyczynić się do powstania nowych miejsc pracy.

"Nie ma czegoś takiego, jak projekt Izera" - powiedział na niedawnej konferencji prasowej minister aktywów państwowych Jakub Jaworowski, pytany o przyszłość projektu budowy polskiej marki aut elektrycznych, który narodził się w czasach rządów Prawa i Sprawiedliwości. Szef MAP nawiązał do politycznych poprzedników i stwierdził, że plany stworzenia polskiego elektryka były "halucynacją PiS".

Tak czy inaczej, parę konkretów po tych planach pozostało. To m.in. spółka celowa ElectroMobility Poland S.A. (EMP), która powstała w październiku 2016 roku jako inicjatywa czterech polskich grup energetycznych - PGE, Energi (obecnie to część Orlenu), Enei oraz Tauronu. W 2021 r. większościowym akcjonariuszem spółki stał się Skarb Państwa (posiada obecnie 90,8 proc. udziałów w EMP, podczas gdy każda z grup energetycznych posiada pakiet 2,3 proc.). To właśnie EMP powierzono realizację projektu Izera.

Poza sferą halucynacji jest też oficjalny dokument - pozwolenie na budowę fabryki Izery, wydane przez prezydenta Jaworzna i otwierające drogę do postawienia wspomnianego zakładu na terenie Jaworznickiego Obszaru Gospodarczego (JOG). To także dwa prototypy - SUV-a i hatchbacka - oficjalnie zaprezentowane w lipcu 2020 r.

Jest także niedoszły chiński partner w projekcie Izera - firma Geely. To koncern motoryzacyjny, od kilkunastu lat właściciel firmy Volvo. Chińczycy bardzo chcieli partycypować w tworzeniu Izery. Jeszcze w lutym br. prezes Geely, Daniel Li, pisał do ówczesnych władz Polskiego Funduszu Rozwoju, podkreślając znaczenie inwestycji w Jaworznie dla rozwoju elektromobilności w Polsce i obiecując uruchomienie fabryki baterii do e-aut w naszym kraju, jeśli współpraca między Polską a Geely w projekcie Izera stanie się faktem. Między wierszami Li starał się zmobilizować polskich decydentów do szybszego podjęcia decyzji ws. Izery.

Chińczycy jednak nie zniechęcili się całkiem, na co wskazują słowa ministra Jakuba Jaworowskiego ze wspomnianej konferencji. "(...) jest spółka ElectroMobility Poland, która prowadzi projekt, który my przekierowaliśmy z torów science-fiction na tory biznesowe i rozmawiamy teraz bardziej o klastrze elektromobilności". Rozmowy te prowadzone są ze "stroną chińską".

Zapytaliśmy w MAP, co kryje się pod pojęciem "klastra elektromobilności", którego użył minister, i jaki jest cel tego nowego projektu.

"Projekt klastra elektromobilności ma przyczynić się do stworzenia silnej podstawy dla rozwoju tego sektora w Polsce, dzięki międzynarodowym partnerstwom oraz współpracy z lokalnymi partnerami przemysłowymi" - tłumaczy nam resort. "Jego realizacja ma doprowadzić do osiągnięcia czterech głównych celów gospodarczych, które zostały ustalone we współpracy z MAP. Są to: zapewnienie miejsc pracy, transfer technologii, lokalizacja łańcucha dostaw i obniżenie profilu ryzyka inwestycyjnego".

MAP ujawnia, że projekt klastra elektromobilności obejmuje "kilka kluczowych obszarów, które wspólnie tworzą kompleksowe podejście do rozwoju tego sektora w Polsce". Wymienia też "najważniejsze szczegóły podstawowych składowych klastra":

• Wspólnie z partnerem zbudowanie i rozwój marek pojazdów elektrycznych dedykowanych na rynek europejski;
• Produkcja samochodów elektrycznych;
• Budowa Centrum Badawczo-Rozwojowego (R&D);
• Rozwój ekosystemu elektromobilności.

Jak widać, w założeniach projektu nie ma mowy o rozwoju marki Izera - ta, jak się wydaje, definitywnie odchodzi już do przeszłości. Natomiast, gdyby plany utworzenia klastra się powiodły, to Polska będzie współuczestniczyć w budowie i rozwijaniu więcej niż jednej marki e-aut, adresowanej do odbiorców w Europie. Będzie też produkować samochody elektryczne.

Resort kierowany przez Jakuba Jaworowskiego podkreśla, że projekt znajduje się obecnie na etapie negocjacji "z potencjalnymi partnerami i interesariuszami". "Szczegóły dotyczące zakresu działalności klastra oraz zaangażowanych branż zostaną przedstawione po zakończeniu rozmów i ustaleniu ostatecznych warunków współpracy" - informuje nas ministerstwo. 

Przypomnijmy, że minister Jakub Jaworowski zadeklarował, że jeżeli strony polska i chińska dogadają się co do "korzystnej dla obu stron współpracy", MAP będzie taką współpracę wspierać.

W Polsce działają już klastry elektromobilności. Jest to np. Zachodni Klaster Elektromobilności, skupiający podmioty branży sektora motoryzacyjnego działające na rynku elektromobilności na terenie Polski południowo-zachodniej. Wśród założycieli tego klastra są m.in. Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna i Polska Izba Rozwoju Elektromobilności. Z kolei w maju 2023 r. list intencyjny o współpracy podpisali szefowie czterech klastrów motoryzacyjnych: Silesia Automotive & Advanced Manufacturing, Polskiej Grupy Motoryzacyjnej, Wschodniego Sojuszu Motoryzacyjnego oraz Dolnośląskiego Klastra Motoryzacyjnego. Kooperacja ta zakłada wspólne inicjatywy, które mają pomóc polskim firmom odnaleźć swój kierunek rozwoju w dobie przemian sektora motoryzacyjnego w kierunku elektromobilności.

Katarzyna Dybińska