Czarna wizja naszych emerytur

"Przewiduje się, że emerytura wypłacana z dwóch obowiązkowych filarów - Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (zarządzanego przez ZUS) i otwartych funduszy emerytalnych (OFE) - będzie o ponad połowę niższa od ostatniego miesięcznego wynagrodzenia" - napisano we wtorkowym komunikacie KNF. Chodzi przede wszystkim o świadczenia dla osób, które obecnie mają około 30 lat oraz tych, które zaczynają pracę. Zdaniem Komisji, w najtrudniejszej sytuacji materialnej mogą znaleźć się osoby odprowadzające najniższe składki, np. prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek.

Komisja zachęca do dobrowolnego, dodatkowego oszczędzania na emeryturę. "Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę jest szczególnie opłacalne dla osób młodych - dzięki procentowi składanemu regularne odkładanie nawet niewielkich kwot, nie obciążających nadmiernie budżetu domowego, może pozwolić uzyskać znacząco wyższą emeryturę. Im wcześniej zaczniemy odkładać środki na emeryturę, tym większy kapitał mamy szansę zgromadzić" - podano.

KNF wskazała, że liczba osób oszczędzających na dodatkową emeryturę w dobrowolnym III filarze jest w Polsce niewielka. Jak wynika z danych Urzędu KNF, pod koniec 2009 r. 1,14 mln osób korzystało z możliwości odkładania pieniędzy z myślą o przyszłej emeryturze. Ok. 30 proc. zaangażowanych było w pracownicze programy emerytalne (PPE), a ok. 70 proc. oszczędzało poprzez indywidualne konta emerytalne (IKE).

"IKE działa podobnie do długoterminowej lokaty, chociaż zysk może być wyższy niż na lokacie. Zyski są zwolnione z podatku od dochodów kapitałowych (tzw. podatku Belki) w przypadku wypłaty środków po 60. roku życia. Każdy, kto chce korzystać ze zwolnienia od podatku może posiadać jedno IKE" - napisano w komunikacie.

Aby stać się uczestnikiem IKE wystarczy mieć ukończone 16 lat. "IKE daje możliwość wyboru sposobu oszczędzania, który należy dopasować do swoich oczekiwań oraz wiedzy z zakresu finansów. Umowa o prowadzenie IKE zawierana jest w formie pisemnej pomiędzy oszczędzającym, a jedną z czterech grup instytucji finansowych nadzorowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego" - informuje Komisja.

Umowy o IKE można zawierać z bankami, funduszami inwestycyjnymi, zakładami ubezpieczeń, podmiotami prowadzącymi działalność maklerską. Pierwsze emerytury z I filara i OFE zaczęto wypłacać - kilkuset kobietom urodzonym po 1949 r. - w ubiegłym roku. Mężczyźni, którzy przechodzą na emeryturę pięć lat później, zaczną je otrzymywać po raz pierwszy w 2014 r.

Planowane zmiany w systemie emerytalnym zakładają zmniejszenie do 3 proc. pensji części składki emerytalno-rentowej, która trafia do Otwartych Funduszy Emerytalnych. Obecnie jest to 7,3 proc. Jeżeli takie rozwiązanie zostanie wprowadzone, to ZUS będzie otrzymywał - tak jak obecnie - 12,29 proc. pensji pracownika powiększone o 4,3 proc., które teraz przekazywane jest do OFE.

Zdaniem Lewickiej proponowane przez resort rozwiązania "demontują" system emerytalny. - Ministerstwo przekonuje, że dzięki zmianom przyszłe emerytury będą wyższe, ale dowodu na to - poza zmniejszeniem opłat z racji mniejszej składki do OFE - nie ma - powiedziała.

Eksperci Izby wyliczyli więc, że pieniądze te, przeniesione do ZUS, dadzą przez 40 lat ok. 2,2 tys. zł. Po podzieleniu przez 250 miesięcy, czyli przeciętny czas pobierania emerytury, otrzymamy 8,8 zł - o tyle według Izby wzrośnie miesięczna emerytura. Zakładając, że resort nie popełnił błędu co do liczby ubezpieczonych, to emerytura wzrośnie o 13 zł.