Czarne chmury nad naszym regionem

To, że tyle projektów europejskich nie posuwa się naprzód, wiąże się z faktem, że politycy nie są w stanie przekonać swoich obywateli, ażeby się tymi projektami zachwycali i w nich współuczestniczyli. Wystarczy spojrzeć, kto w ważnych krajach europejskich od lat ma głos na przykład w Londynie, w Hadze, w unijnej centrali w Brukseli czy w Paryżu. Przede wszystkim w Paryżu. Żaden europejski polityk nie wydaje się być tak wyczerpany, zużyty, bez idei i nudny jak Monsieur Chirac. Zużyty, bez idei i nudny - ten opis odnosi się także do polityków w innej części Europy, którzy niespełna przed kilkoma tygodniami lub miesiącami przejęli ster władzy i właściwie powinni sprawiać świeże i kreatywne wrażenie.

Ale tego wrażenia wcale się nie odnosi, jeżeli śledzi się obecne wydarzenia w Europie Środkowo-Wschodniej. Nie, kryzys elit politycznych pomiędzy Bałtykiem i morzem Czarnym jest jeszcze bardziej drastyczny aniżeli w Europie Zachodniej. Nie trzeba być politycznym prorokiem, aby przewidzieć, że region ten podąża w kierunku ery politycznej niestabilności.

Polska W rozwoju tej sytuacji rolę prekursora znów odegrała Polska. Trudno jeszcze określić, ile na arenie międzynarodowej już rozbito porcelany od czasu, kiedy w Warszawie rządzą bliźniacy Kaczyńscy z poparciem dwóch wysoce wątpliwych populistycznych partii. Ludzie ci zawsze mieli "ograniczone poczucie humoru" i są obarczeni "wieloma kompleksami", ocenia jak zwykle bez ogródek bliźniaków Kaczyńskich, w wywiadzie udzielonym tygodnikowi Der Spiegel, ikona Solidarności Lech Wałęsa. Musi to wiedzieć, bo jeszcze jako prezydent zatrudniał ich w swoim urzędzie. Pozbawionych humoru i z kompleksami jest, co prawda wielu polityków, ale Kaczyńscy są w dodatku aroganccy, zarozumiali i przyjmują postawę roszczeniową. Z powodu trzeciorzędnej satyry opublikowanej w niemieckiej gazecie, w której prezydent Lech Kaczyński porównany został do kartofla, polski szef państwa spowodował, że nie odbyło się wspólne spotkanie z niemiecką kanclerz i prezydentem Francji, a ponadto pośrednio zażądał przeprosin ze strony Berlina. Od tej pory niemieccy korespondenci w Warszawie są wystawieni na niemal namacalny terror psychiczny. W tej sytuacji wieloletniemu wielbicielowi polskiego męstwa i intelektualnej kreatywności Polaków nie pozostaje nic innego niż zadanie sobie pytania, w jakim kierunku podąża ten kraj? W kierunku mrocznej, ślepej uliczki, ponurego polskiego nacjonalizmu i zaciętej wschodniej zaściankowości? Jest pewne, że z takim nastawieniem ducha nowi polscy przywódcy niczego nie posuną naprzód na płaszczyźnie europejskiej, co chętnie by uczynili, a wkrótce mogą znaleźć się w izolacji.

Słowacja Być może przyłączą się do nich nowi przywódcy Słowacji. Także w Bratysławie zawiązał się osobliwy konglomerat rządowy, powstały z lewicowych populistów i prawicowych, narodowych wariatów. Jest zupełnie nieprzewidywalne, tak jak i w Warszawie, czy koalicja ta przetrwa pierwszy ostrzejszy kryzys rządowy. I tu i tam ciężko jest dostrzec jasny program reform. To, co trzyma sojusze rządowe razem, to zapewne wyłącznie żądza posilania się z kotła władzy. W Pradze, w wyniku ostatnich wyborów, nie został wyłoniony stabilny rząd. Kraj jest podzielony na dokładnie dwa równie wielkie polityczne obozy i w związku z tym trudno będzie przeprowadzić jakiekolwiek projekty reform. Dalej na północ: od dłuższego już czasu Litwa trwa od kryzysu do kryzysu i od rządu do rządu. A jakby nie było już więcej sprawiających problemów dzieci z Europy Środkowo-Wschodniej, to należy jeszcze pamiętać o Ukrainie.

Ukraina Co prawda nie jest ona członkiem UE, ale nie może być Europie obojętne, co się tam dzieje w wyniku złośliwych intryg, bezwstydnych zdrad i politycznej egomanii. Kraj ten jest na najlepszej drodze, aby stać się chorym człowiekiem wschodniej Europy. Podstawowym problemem jest to, że także w krajach Europy Środkowo-Wschodniej do polityki trafiają tylko określeni ludzie. Wielu bystrych, ambitnych młodych ludzi woli od brudnych zajęć politycznej codzienności pracę w gospodarce. Na scenę pchają się natomiast polityczni poszukiwacze przygód, tacy jak Andrzej Lepper w Polsce, Jan Slota na Słowacji, czy też Aleksandr Moroz na Ukrainie. Polityka jednak powinna stać się ponownie miejscem dla uczciwych wizjonerów i świadomych odpowiedzialności działaczy. Tak samo w Europie Środkowo-Wschodniej, jak i na całym kontynencie.