"Czyste Powietrze" w nowej odsłonie. Szefowa NFOŚiGW rozwiała wątpliwości
Pod koniec listopada 2024 r., kiedy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków w ramach programu "Czyste Powietrze", w mediach i w polityce zrobiło się naprawdę gorąco. Podczas wtorkowego spotkania z dziennikarzami szefowa Funduszu Dorota Zawadzka-Stępniak przekazała, że nowa wersja "Czystego Powietrza" ruszy pod koniec marca.
Pod koniec listopada NFOŚiGW wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków w ramach programu "Czyste Powietrze", tłumacząc to koniecznością reformy i uszczelnienia systemu, których nie da się zrobić bez przerwy.
"Czyste Powietrze" to największy program antysmogowy w Polsce. Właściciele domów jednorodzinnych mogą np. otrzymać środki na wymianę nieekologicznych źródeł ciepła, a także na poprawę efektywności energetycznej budynku m.in. poprzez jego docieplenie. Podczas wtorkowej konferencji Dorota Zawadzka-Stępniak poinformowała, że - zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami - nowa wersja programu "Czyste Powietrze" ruszy już wkrótce, bo z końcem marca br.
Jeszcze w ubiegłym roku Fundusz informował, że złożył do prokuratury zawiadomienie dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw w ramach programu. Podejrzane umowy mają opiewać na ok. 600 mln zł i najczęściej dotyczyły najwyższego poziomu dofinansowania. Decyzja o czasowym zatrzymaniu programu została krytycznie przyjęta przez organizacje pozarządowe zajmujące się walką ze smogiem oraz samorządowców. Fundusz zadeklarował, że program "Czyste Powietrze" w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r.
Na inwestycje prośrodowiskowe związane m.in. z transformacją energetyczną i ochroną powietrza NFOŚiGW chce wypłacić w tym roku 25 mld zł - dodała szefowa Funduszu. Wyjaśniła, że na programy związane m.in. z transformacja energetyczną i niskoemisyjną, ochroną powietrza itp. w 2025 roku Fundusz zamierza wypłacić 16 mld zł. Dodała, że wraz z funduszami zewnętrznymi pochodzącymi z KPO oraz programów FEniKS i Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej, ma to być 25 mld zł.
Zawadzka-Stępniak przypomniała, że w 2024 r. Fundusz podpisał umowy na ponad 18 mld zł, a wypłacił przeszło 13 mld zł. Jak podkreśliła, 90 proc. z wypłaconych kwot stanowiły dotacje.
Prezes poinformowała też, że 3 lutego ruszy nowy nabór w programie "Energia dla Wsi". Budżet tej odsłony to 1 mld zł. Z programu mogą skorzystać rolnicy, spółdzielnie energetyczne lub jej członkowie oraz powstające spółdzielnie energetyczne. Pieniądze będzie można zdobyć na instalacje fotowoltaiczne i instalacje wiatrowe o mocy powyżej 50 kW, ale nie większej niż 1 MW, a także elektrownie wodne i biogazownie rolnicze o mocy powyżej 10 kW i nie większej niż 1 MW.
Wiceprezes Funduszu Robert Gajda przekazał, że na początku lutego "fiszka" w sprawie finansowania "Czystego Powietrza" ma trafić do Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). NFOŚiGW będzie bowiem wnioskował o 10 mld zł na ten program z Funduszu Modernizacyjnego; zgodę musi wydać właśnie EBI.
