Dwucyfrowa inflacja jest coraz groźniejsza

W tym roku wyższą inflację odnotowano tylko w lutym i marcu. Tak więc nie mieli racji ci politycy i ekonomiści, którzy na przełomie roku dowodzili, iż już pod koniec pierwszego kwartału uda się zdławić wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych do poziomu jednocyfrowego, a potem, z miesiąca na miesiąc, będzie już coraz lepiej.

Ale też i - obiektywizując przebieg tegorocznych gospodarczych zdarzeń - trudno było przewidzieć, iż po fali przymrozków, które negatywnie wpłynęły na stan zasiewów, nastąpi trwająca przez kilkadziesiąt tygodni susza, pozbawiająca złudzeń na dobre zbiory. Trudno było również przewidzieć - choć, prawdę powiedziawszy, można było się tego spodziewać ze względu na zmonopolizowanie rynku - że ceny paliw będą podnoszone równie często, jak w ubiegłym roku. A właśnie te dwa czynniki mają - i będą miały w następnych miesiącach - największy wpływ na wysokość stopy inflacji.

Zanim jednak zajmiemy się analizą tego, co się może zdarzyć, pora na kilka konkretów dotyczących sytuacji w czerwcu. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły w tym miesiącu w skali wyższej niż w maju (o 0,8 proc. wobec 0,7 proc.). Jest to zjawisko nietypowe. W poprzednich latach - nie licząc ubiegłego - począwszy od czerwca stopa inflacji spadała, zaś w dwu wakacyjnych miesiącach mieliśmy do czynienia z gruntownym spadkiem cen.

Ceny żywności i napojów bezalkoholowych wzrosły w czerwcu o 0,6 proc. (wobec 0,4 w maju). Susza wywołała wzrost cen pieczywa i wyrobów piekarskich o 8,9 proc. oraz mąki o 4,3 proc., a także drobiu - o 1,8 proc. i mięsa wieprzowego - o 1,1 proc. Wzrosły również ceny cukru (o 5,5 proc.). Ogólny wskaźnik inflacji z pewnością byłby znacznie wyższy, gdyby równocześnie nie spadły ceny owoców (o 8,3 proc.) i warzyw (o 7,1 proc.) - w tym zwłaszcza warzyw świeżych (o 22,4 proc.). Niższe były także ceny jaj (o 2,9 proc.) oraz tłuszczów zwierzęcych (o 2,5 proc.).

Natomiast ceny napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych podniesiono w czerwcu tylko o 0,3 proc. Wśród pozostałych towarów konsumpcyjnych najbardziej podrożały paliwa (o 7,8 proc.). Nieco mniejszy niż w maju był wzrost cen wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych (o 0,6 proc.). Za bilety do kin, teatrów i na koncerty trzeba było zapłacić o 0,5 proc., za obuwie o 0,4 proc., a odzież i środki do mycia - po 0,3 proc. więcej. Natomiast obniżyły się ceny leków - o 0,4 proc.

Z reguły najbardziej inflacjogenne ceny usług wzrosły w czerwcu o 0,7 proc. Na nieco niższą niż w maju ich dynamikę (0,8 proc.) wpłynął m.in. mniejszy niż przed miesiącem wzrost opłat za energię elektryczną (o 3,6 proc.), najem mieszkania (o 0,5 proc.), a także za usługi medyczne (o 0,4 proc.).

W sumie w ciągu pierwszego półrocza ceny towarów i usług konsumpcyjnych rosły szybciej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (o 5,5 proc. wobec 4,8 proc.). Najbardziej w tym okresie zdrożały usługi (o 7,0 proc.), co podwyższyło ogólny wskaźnik inflacji o 2,2 pkt. proc. Towary podrożały o 4,8 proc., kształtując ogólny wskaźnik na poziomie o 3,3 pkt. proc. wyższym. Natomiast w skali dwunastu miesięcy najbardziej wzrosły ceny towarów nieżywnościowych - o 10,9 proc. i usług - o 10,2 proc. Ceny żywności i napojów bezalkoholowych wzrosły o 9,9 proc., a alkoholowych i wyrobów tytoniowych - o 8,7 proc.

Jest oczywiście przesądzone - zwracaliśmy na to uwagę już dwa miesiące temu - że zejście z inflacją, liczoną grudzień do grudnia, do poziomu 5,2 proc., a taki jest właśnie zapis w ustawie budżetowej, jest nierealne. Analitycy są zdania, że jeszcze w lipcu stopa inflacji będzie dwucyfrowa, ale w następnych miesiącach zostanie ona wyraźnie ograniczona. Trzeba przyznać, że jest to scenariusz nader optymistyczny.