Embargo na diesla z Rosji. Branża paliwowa: Możliwe zawirowania
5 lutego 2023 r. wejdzie w życie unijne embargo na import paliw gotowych z Rosji. Jak oceniają przedstawiciele branży, może to wywołać przejściowe zawirowania na rynku. Wskazują, że skutkiem sankcji będzie przede wszystkim nowa światowa architektura dostaw paliw.
- O pakiecie sankcji związanym z zakazem importu rosyjskich produktów ropopochodnych, który wejdzie w życie 5 lutego, wiemy od czerwca 2022 r., i wszystko wskazuje na to, że jako kraj jesteśmy na to przygotowani - powiedział wiceprezes ds. handlowych Unimotu Robert Brzozowski.
- Nie spodziewamy się większych zawirowań na rynku, ale nie można ich również zupełnie wykluczyć - dodał.
Menedżer przypomniał, że do tej pory z portów w Primorsku wypływało około 1,2-1,5 mln ton oleju napędowego miesięcznie, który trafiał głównie na europejski rynek.
Jak zaznaczył główny ekonomista PKN Orlen Adam Czyżewski, Europa importuje już zdecydowanie mniej diesla z Rosji, niż jeszcze rok temu, a embargo spowoduje przede wszystkim zmianę kierunku przepływów oleju napędowego na świecie.
- Jakieś zawirowania na rynku będą, ale sytuacja powinna się ustabilizować. I w Europie, i na świecie są możliwości dostosowania się do unijnego embarga na paliwa gotowe, w tym diesla - powiedział Czyżewski.
W ocenie ekonomisty jeżeli Rosja nie będzie mogła go sprzedawać w Europie, to będzie go sprzedawać do Chin, Indii, do Afryki czy Ameryki Łacińskiej, w związku z tym tamte kraje będą kupować mniej diesla gdzie indziej.
- Z czasem nastąpi przekierowanie globalnych przepływów tego paliwa, ale to musi potrwać. Embargo na rosyjską ropę, przewożoną tankowcami nie wywołało niczego gwałtownego na rynku - przypomniał.
Wiceprezes Unimotu ocenił, że produkt globalnie jest dostępny, m.in. na Bliskim Wschodzie, w Stanach Zjednoczonych czy Chinach, które przez sytuację pandemiczną mają cały czas ograniczony wewnętrzny popyt. Jednak dostarczenie go do Polski po pierwsze trwa dłużej, a po drugie jest droższe.
- Wyzwaniem będzie wydłużony łańcuch logistyczny - statek z Primorska płynie do Gdyni 2 dni, z rejonu Morza Czerwonego - 30 dni, a z Indii około 40 dni. Ze względu na odległość produkt dostarczany jest też większymi statkami, które nie mogą bezpośrednio zawijać do portów w Gdyni i Świnoujściu z uwagi na zbyt małą głębokość - powiedział Brzozowski.
Jak wyjaśnił, polskie porty przystosowane są do obsługiwania tankowców, których pojemność wynosi około 35 tys. ton i takie statki płynęły bezpośrednio z portu w Primorsku. Tymczasem diesel z dalszych kierunków transportowany jest dużymi tankowcami o pojemności około 100 tys. ton, więc musi być przeładowywany na mniejsze tankowce w portach ARA lub w cieśninach duńskich, aby móc dotrzeć do portów na Morzu Bałtyckim.
Jak przypomniał Brzozowski, na początku kwietnia 2022 r. Unimot wynajął terminal w duńskim Gulfhavn, który umożliwia przeładunek oleju napędowego z największych tankowców przypływających do Europy z innych kierunków niż Rosja oraz dalszy transport paliwa do Polski, a także - w razie potrzeby - do wszystkich innych portów w basenie Morza Bałtyckiego.
- Dzięki niemu do tej pory zrealizowaliśmy trzy dostawy oleju napędowego - dwie z Arabii Saudyjskiej i jedną z Indii. Umowa dotycząca wynajęcia terminala została zawarta na rok z możliwością jej przedłużenia, z czego już skorzystaliśmy i przedłużyliśmy ją o kolejny rok - zaznaczył.
Adam Czyżewski zwrócił uwagę na to, że trudno w tej chwili powiedzieć, jak na embargo zareaguje Rosja, dla której to ostatnia okazja tej zimy, żeby zakłócić rynki. Później takiej możliwości już nie będzie, bo "ruszy produkcja w nowych rafineriach i podaż paliw się poprawi".
- Po I kwartale 2023 r., z końcem zimy spadnie popyt na diesla ze strony energetyki i ciepłownictwa. Uwolni się więc część podaży. Spowolnienie wzrostu gospodarczego także przełoży się na niższy popyt, więc w II kwartale efekty poprawy sytuacji powinny być już widoczne. W trzecim i czwartym kwartale zaczną być oddawane do użytku nowe rafinerie, np. zakład ExxonMobil w USA, w Nigerii, w Indiach i w Korei Południowej - wskazał Czyżewski.
Wiceprezes Unimotu ocenił z kolei, że w najbliższej przyszłości ceny importowanego diesla z pewnością wzrosną ze względu na wyższe koszty logistyczne.
- Nie można jednak stwierdzić wprost, że przełoży się to na wzrost ceny paliw dla odbiorców detalicznych, ponieważ na cenę paliw na stacjach wpływa bardzo wiele zmiennych, a koszt sprowadzenia ich do Polski jest tylko jedną z nich - zaznaczył Brzozowski.
Zobacz także: