Energetyka. Elektrownie szczytowo-pompowe wrócą do łask?
W Polsce od wielu lat nie powstała żadna elektrownia szczytowo-pompowa. Kryzys energetyczny i poszukiwania sposobów na magazynowanie energii może spowodować, że ESP wrócą do łask. Rząd przygotowuje specjalną ustawę mającą ułatwić ich budowę.
Rząd jeszcze w 2022 r. planuje przyjąć projekt specustawy, mającej przyspieszyć procesy inwestycyjne przy budowie elektrowni szczytowo-pompowych - wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
Zgodnie z uzasadnieniem potrzeby wprowadzenia regulacji, magazynowanie energii stanowi kluczowy warunek transformacji energetycznej w kierunku energetyki rozproszonej opartej o OZE. Tym samym tkwi w nim doskonały potencjał inwestycyjny rozwoju energetyki rozproszonej, stanowiąc zarazem ekwiwalent rozbudowy sieci elektroenergetycznej i konieczności ponoszenia nakładów z tym związanych. Jak dodano, elektrownie szczytowo-pompowe (ESP) odgrywają rolę takich magazynów, jednak w Polsce od wielu lat, oprócz działań modernizacyjnych, nie powstała żadna nowa ESP.
Według założeń projektu, istotną barierą w powstawaniu nowych ESP, oprócz niewielu dogodnych miejsc na lokalizację, jest pomijanie tego typu instalacji w przepisach wielu ustaw. Bariery prawne polegają na konieczności przeprowadzenia standardowego procesu inwestycyjnego związanego z brakiem zakwalifikowania budowy lub modernizacji ESP jako inwestycji celu publicznego. Ze względu na wieloetapowość i znaczny rozmiar inwestycji w podlega ona szeregowi ograniczeń i wymagań administracyjnych zawartych w różnych aktach prawnych, które prowadzą do znacznego wydłużenia procesu inwestycyjnego - wskazuje się.
Celem projektu jest więc stworzenie takiego otoczenia regulacyjnego dla inwestycji w zakresie budowy elektrowni szczytowo-pompowych, które wygeneruje zachęty do inwestowania w tego typu jednostki wytwórcze, co przysłuży się m.in. wzmocnieniu bezpieczeństwa energetycznego oraz pewności i gwarancji dostaw energii elektrycznej do odbiorców - wskazuje się w uzasadnieniu założeń.
Dlatego projektowana ustawa o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych ma skupiać wszystkie niezbędne regulacje z obszaru planowania i zagospodarowania przestrzennego, prawa budowlanego, ochrony przyrody i innych.
Ustawa ma przesądzić, że inwestycja w zakresie ESP jest inwestycją celu publicznego w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami. Dla inwestycji w ESP będzie się wydawać kompleksową decyzję o lokalizacji celu publicznego, łączącą w sobie aspekty decyzji lokalizacyjnej, podziałowej i wywłaszczeniowej.
Projektowana regulacja ma zakładać skrócenie terminów decyzji administracyjnych wydawanych na podstawie specustawy w stosunku do terminów obowiązujących, wprowadzenie kar pieniężnych nakładanych na organy właściwe do wydania decyzji w razie przekroczenia tych terminów, nadanie rygorów natychmiastowej wykonalności decyzjom wydawanym w procesie inwestycyjnym na podstawie specustawy, terminów rozpatrywania przez sądy administracyjne środków zaskarżenia od decyzji wydawanych na podstawie specustawy oraz uniezależnienie wydania pozwolenia wodnoprawnego od uprzedniego uzyskania decyzji kompleksowej, tak by procesy te mogły toczyć się niezależnie.
Dodatkowo założenia przewidują przesądzenie, że ESP stanowi magazyn energii elektrycznej, wiąże się m.in. ze zwolnieniem z obowiązku posiadania taryfy magazynowania energii elektrycznej, zniesieniem podwójnego naliczania opłat sieciowych, zwolnieniem z połowy opłaty za przyłączenie, zwolnieniem z opłaty przejściowej, z opłaty mocowej oraz opłaty kogeneracyjnej.
***