Fitch potwierdza rating Polski. Zauważa gorszy stan finansów publicznych

Rating to ocena wiarygodności kredytowej danego kraju. Nadająca go agencja ratingowa dokonuje oszacowania ryzyka związanego z inwestycją w papiery dłużne emitenta - czyli w tym przypadku w obligacje emitowane przez Polskę. Przy nadawaniu ratingu brany jest pod uwagę stan finansów kraju, jak również jego sytuacja gospodarcza, polityczna, a także społeczna. 

Fitch podał, że rating Polski wspierany jest przez "dużą, zdywersyfikowaną i odporną gospodarkę". W komunikacie podkreślono, że za oceną wiarygodności kredytowej Polski stoi dotychczasowa solidna polityka makroekonomiczna zakotwiczona w członkostwie naszego kraju w Unii Europejskiej, solidne finanse zewnętrzne oraz wyższa i bardziej stabilna baza dochodów budżetowych niż w przypadku krajów należących do tego samego koszyka ratingowego.

Agencja Fitch wskazała również na czynniki, które -  pojedynczo lub łącznie - mogą skutkować obniżeniem ratingu naszego kraju. Są to: 

• niepowodzenie działań mających na celu konsolidację finansów publicznych, co zmniejszałoby w oczach inwestorów pewność co do zdolności polskiego rządu do ustabilizowania długu publicznego w średnim okresie na poziomie zbliżonym do innych krajów z koszyka ratingowego;
• znacznie niższe średnioterminowe perspektywy wzrostu gospodarczego, będące efektem np. postępującego zmniejszania się konkurencyjności polskiej gospodarki lub przedłużającej się słabości gospodarczej partnerów handlowych Polski.

Z kolei czynnikami, które mogłyby doprowadzić do podwyższenia ratingu Polski przez Fitch, są

• konsolidacja fiskalna w średnim okresie, prowadząca do mocnego spadku wskaźnika długu publicznego do PKB;
• znacząca poprawa jakości rządzenia, która byłaby odzwierciedleniem złagodzenia polaryzacji politycznej w kraju i/lub poprawy otoczenia politycznego i praworządności;
• trwale wyższy wzrost PKB, prowadzący do szybszej konwergencji dochodów do mediany koszyka ratingowego "A", wspierany przez działania, które wykluczałyby zaistnienie nierównowag makroekonomicznych, fiskalnych lub zewnętrznych.

Agencja Fitch w komunikacie zwróciła uwagę na fakt, że stan finansów publicznych Polski pogorszył się w ostatnich latach, co miało swój skutek w postaci objęcia Polski przez Komisję Europejską procedurą nadmiernego deficytu w 2024 r. (przypomnijmy - w 2023 r. Polska naruszyła unijne kryterium fiskalne, wedle którego deficyt sektora finansów publicznych nie może przekraczać 3 proc. PKB).

Zdaniem Fitch, taki wzrost deficytu to efekt braku elastyczności w podejściu do wydatków na pensje w sektorze publicznym, świadczenia emerytalne i świadczenia socjalne, w połączeniu z dużymi wydatkami na obronność (ok. 4 proc. PKB w 2024 r.) i wysokimi kosztami obsługi długu. "Fitch szacuje, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (w 2024 r. - red.) wzrósł do 6,2 proc. PKB (wobec 5,3 proc. PKB w 2023)" - podała agencja. Podkreślono, że to więcej niż założył rząd w średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym (według MF, deficyt sektora za 2024 r. miał wynieść 5,7 proc.). 

Fitch zaznacza wprawdzie, że spodziewa się, że deficyt sektora finansów publicznych w Polsce będzie się stopniowo obniżał, ale prognozuje, że będzie się to działo wolniej niż założyła to Polska w swojej własnej trajektorii redukcji deficytu. Według agencji ratingowej, powodem tego będzie cykl wyborczy w naszym kraju (obietnice wyborcze i ich realizacja nie sprzyjają dyscyplinie fiskalnej). Fitch zakłada, że w 2026 r. deficyt sektora w Polsce zmaleje do 5,0 proc. PKB, a do 2028 r. spadnie do 3,7 proc. PKB. Przypomnijmy - rząd zakłada w średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym, że deficyt sektora znajdzie się na poziomie 2,9 proc. PKB do 2028 r., a więc poniżej progu granicznego unijnych reguł fiskalnych.

Obecnie spośród trzech największych agencji ratingowych świata wiarygodność kredytową Polski najwyżej ocenia agencja Moody's - na poziomie "A2". Rating Polski według Fitch i S&P to "A-", jeden poziom niżej niż Moody's. Perspektywy wszystkich ocen są stabilne.

Piątkowa ocena Fitch rozpoczyna pierwszą, wiosenną rundę przeglądów ratingu Polski w 2025 roku. W piątek 21 marca swoją ocenę wiarygodności kredytowej Polski poda agencja Moody's. Nieco później, bo 9 maja, w tej kwestii wypowie się agencja S&P. W jesiennej rundzie przeglądów ratingu naszego kraju harmonogram przedstawia się następująco: 5 września - ocena Fitch, 19 września - ocena Moody's, 7 listopada - ocena S&P.