Fitch: Wyrok TK ryzykowny dla wzrostu w Polsce, niezgodny z obecnością w UE
Agencja ratingowa Fitch ocenia, że wyrok TK ws. wyższości prawa krajowego nad unijnym niesie znaczące ryzyka dla wzrostu gospodarczego i governance w Polsce oraz jest fundamentalnie sprzeczny z zasadami członkostwa w UE. Jeżeli Polska podjęłaby konkretne działania w kierunku wyjścia z UE, mogłoby to potencjalnie skutkować negatywnymi działaniami względem ratingu.
"Wyrok polskiego Trybunału Konstytucyjnego, potwierdzający wyższość prawa krajowego nad unijnym, stwarza znaczące ryzyka dla wzrostu oraz governance. Tzw. 'Polexit', wyjście Polski z UE, jest bardzo mało prawdopodobne, jednakże wyrok znacząco zaostrza napięcia pomiędzy Polską i UE, ponieważ jest fundamentalnie niezgodny z członkostwem w UE" - napisano w raporcie opublikowanym 15 października.
"Wyrok stanowi czynnik ryzyka dla członkostwa Polski w UE, które wymaga, by kraje członkowskie uznawały prymat prawa unijnego. Nie jest jasne, jak i kiedy obecna sytuacja zostanie rozwiązana, a dużo będzie zależeć od rozwoju krajowej sytuacji politycznej. Jeżeli Polska podjęłaby konkretne kroki w kierunku opuszczenia UE, wówczas ocenilibyśmy prawdopodobieństwo takiego zdarzenia oraz potencjalnie moglibyśmy podjąć negatywne działania pod adresem ratingu, w tym, choć nie ograniczając się wyłącznie do tego, obniżyć perspektywę ratingu do negatywnej lub umieścić rating na negatywnej liście obserwacyjnej. W przypadku wyjścia z UE, dokonalibyśmy przeglądu ratingu pod kątem wpływu tego zdarzenia na gospodarkę, finanse publiczne, finanse zewnętrze oraz governance. Fitch niezwłocznie obniżył rating Wielkiej Brytanii po referendum ws. wyjścia z UE w czerwcu 2016 r." - dodano.
Według Fitch, jeżeli polski rząd będzie stosować się do wyroku TK, do czego nominalnie jest zobligowany, to skutkowałoby to wzrostem niepewności dotyczącej ważności kontraktów międzynarodowych, otoczenia biznesowego oraz szerzej pojętych ram regulacyjnych.
Z drugiej strony, jak zauważa agencja, jeżeli polski rząd nie będzie stosował się do wyroku TK, to tym samym podważone zostałyby krajowe zasady praworządności.
Bez względu na ostateczne konsekwencje wyroku TK agencja ocenia, że werdykt jest negatywny dla perspektyw wzrostu gospodarczego w Polsce.
Fitch jest zdania, że nie ma teraz szans, by Komisja Europejska uruchomiła wypłatę pieniędzy dla Polski z Funduszu Odbudowy w bieżącym roku, a ewentualne dalsze opóźnienia w tym względzie mogą skutkować obniżką prognoz dynamiki PKB. Jeszcze większe ryzyko zdaniem agencji niosłoby zawieszenie lub zablokowanie wypłat z regularnego budżetu UE do Polski.
Fitch obecnie spodziewa się wzrostu PKB Polski w 2022 r. na poziomie 4,5 proc., a w 2023 r. na poziomie 3,8 proc.
Dalsze losy konfliktu Polski z UE zależą w ocenie Fitch od dynamiki proceduralnej na poziomie UE dotyczącej powiązania wypłaty unijnych środków od przestrzegania zasad praworządności oraz od tego, jak Polska będzie interpretować oraz stosować niekorzystne dla siebie wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Inna agencja ratingowa - Moody's - oceniła wcześniej, że wyrok TK z 7 października pogarsza relacje Polski z UE i jest negatywny dla profilu kredytowego Polski.
7 października TK uznał po rozpoznaniu wniosku prezesa Rady Ministrów, że przepisy europejskie w zakresie, w jakim organy Unii Europejskiej działają poza granicami kompetencji przekazanych przez Polskę, są niezgodne z polską konstytucją. Za niezgodny z konstytucją TK uznał także przepis europejski uprawniający sądy krajowe do pomijania przepisów konstytucji lub orzekania na podstawie uchylonych norm, a także przepisy Traktatu o UE uprawniające sądy krajowe do kontroli legalności powołania sędziego przez prezydenta oraz uchwał Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie powołania sędziów.
Premier Mateusz Morawiecki w poniedziałek udaje się do Strasburga, gdzie we wtorek weźmie udział w debacie Parlamentu Europejskiego zainicjowanej po wyroku polskiego Trybunału Konstytucyjnego w sprawie nadrzędności Konstytucji nad prawem unijnym.
W komunikacie pod koniec ubiegłego tygodnia służby prasowe PE podały, że europarlament ma "ponownie wezwać Komisję Europejską do szybkiego uruchomienia mechanizmu warunkowości w odniesieniu do budżetu UE i wszczęcia przeciwko rządowi w Warszawie postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego".
Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze
Spośród trzech największych agencji ratingowych wiarygodność kredytową Polski najwyżej ocenia Moody's - na poziomie "A2". Rating Polski według Fitch i S&P to "A-", jeden poziom niżej niż Moody's. Perspektywy wszystkich ocen są stabilne.
Na 29 października Moody's zakończy jesienną rundę przeglądów ratingu Polski przez główne agencje.
