- Gotówka w przeciwieństwie do pieniądza elektronicznego nie zawsze może nadawać się jako środek płatniczy.
- Wystarczy tylko, że kasjer zauważy jedną rzecz i może odmówić przyjęcia zapłaty, a w efekcie anuluje zakupy.
- Zarządzenie prezesa Narodowego Banku Polskiego o numerze 31/2013 z 17 grudnia 2013 roku wskazuje, co robić w takiej sytuacji.
Gotówka w kiepskim stanie może uniemożliwić zakupy. W sklepie kasjer ma prawo odmówić przyjęcia zniszczonego banknotu. Wystarczy, że zauważy sklejenie taśmą czy dziurę w papierowym pieniądzu. Wówczas zwykle pada też pytanie o alternatywną formę zapłaty za zakupy - zwyczajowo chodzi o możliwość zapłacenia kartą płatniczą.
Zniszczona gotówka odrzucona przez kasjera. Zanim anuluje zakupy, zada jeszcze jedno pytanie
Gotówka, nawet uszkodzona, teoretycznie jest ważnym środkiem płatniczym. W praktyce jednak uznanie ważności zniszczonej gotówki zależy wyłącznie od osoby przyjmującej płatność. Nawet gdy zniszczenia wydają się być powierzchowne, mogą dyskwalifikować pieniądze.
Jeśli dojdzie do próby zapłaty zniszczoną gotówką za zakupy, można spodziewać się odmowy kasjera. Ten zwykle pyta o inną formę płatności. Jeśli pytanie spotka się z odmową, sprzedawca anuluje zakupy z powodu niemożności przyjęcia zapłaty za nie.
Narodowy Bank Polski zarządził. PKO BP i inne banki wymieniają pieniądze w każdym oddziale
Zużyta gotówka może jednak zostać wymieniona. Narodowy Bank Polski, który czuwa nad kondycją polskiego pieniądza, zobowiązał do tego wszystkie banki w kraju. Zapytaliśmy największe z nich o tę kwestię, a te zadeklarowały, że taka możliwość jest w każdym oddziale - niezależnie czy to Credit Agricole, Santander czy PKO BP.
- Banki nie mogą odmówić przyjęcia do wymiany uszkodzonych banknotów. W zakresie obrotu gotówkowego w polskiej walucie obowiązują przepisy NBP, które mają również swoje odzwierciedlenie w procedurach wewnętrznych banku - odpowiedziała na pytanie Interii Biznes Małgorzata Witkowska, ekspertka PKO BP.
Wymiany gotówki można więc dokonać w dowolnym banku na terenie kraju. Gotówka wymieniana jest również w terenowych oddziałach Narodowego Banku Polskiego. Jeśli uszkodzenie nie jest znaczne, zwykle następuje to od ręki.
W przypadku bardziej zniszczonych pieniędzy konieczne jest złożenie wniosku i przesłanie do NBP. Po rozpatrzeniu wniosku NBP wydaje decyzję co do wymiany.
Bank nie zawsze wyda równowartość zniszczonej gotówki
Nie zawsze bank wyda równowartość przekazanej do wymiany gotówki. Bywa, że za przekazane banknoty czy monety wydane zostanie jedynie 50 proc. wartości. Czasami wymiana zostanie w ogóle zaniechana.
100 proc. wartości uszkodzonej gotówki zostanie wydane, gdy:
- zachowało się ponad 75 proc. powierzchni banknotu w jednym fragmencie,
- banknot został przerwany na kilka części (maksymalnie 9), które w sumie stanowią całość uszkodzonego banknotu,
- moneta jest w jednym kawałku lub w dwóch częściach - rdzeniu i pierścieniu
50 proc. wartości uszkodzonej gotówki zostanie wydane, gdy:
- zachowało się od 45 proc. do 75 proc powierzchni banknotu w jednym fragmencie,
- zachowała się tylko jedna z dwóch części monety - rdzeń lub pierścień.
NBP może zniszczyć pieniądze, zamiast je wymienić
Pieniądze przesłane do NBP na wymianę nie zawsze zostaną jej poddane. Gdy zachowało się mniej niż 45 proc. powierzchni banknotu w jednym kawałku, o wymianie nie będzie mowy. Jeśli w ciągu 6 miesięcy od przesłania gotówki na wymianę wnioskodawca się nie zgłosi po odbiór, NBP dokona utylizacji.
PT
