Czwartkowy poranek przynosi chaotyczny początek otwarcia giełd i rynków. To efekt nałożenia ceł przez Stany Zjednoczone na niemal wszystkie kraje świata; na liście nie znajdziemy Rosji i Białorusi. Unia Europejska została objęta stawką 20 proc. Mimo zapowiedzi o wprowadzeniu ceł wzajemnych, Trump ogłosił niższe taryfy.
- Będziemy pobierać od nich (krajów - red.) mniej więcej połowę tego, co oni pobierają i pobierali od nas. Więc cła nie będą w pełni wzajemne. Mógłbym to zrobić, tak, ale byłoby to trudne dla wielu krajów. Nie chcieliśmy tego robić - powiedział Trump. Podkreślił, że mimo zapowiedzi o pełnych cłach wzajemnych można raczej mówić o "raczej wzajemnych" - wskazał prezydent USA.
Złoty zyskuje na słabym dolarze
Historyczna decyzja Trumpa szybko spotkała się z pierwszymi reakcjami inwestorów. Widać to przede wszystkim na rynkach walutowych - dolar stracił wobec euro czy jena japońskiego.
"Czwartkowy, poranny handel na rynku FX przynosi podtrzymanie sporej zmienności wokół eurodolara, po tym jak Trump zaprezentował założenia polityki handlowej USA. (...) Minimalne obciążenie wynosić ma 10%, jednak większość istotnych partnerów handlowych obłożona została znacznie wyższymi cłami: Chiny 34 proc., Japonia 24 proc., Wietnam 46 proc., Korea Płd 25 proc. i Unia Europejska 20% proc.. Wedle agencji Fitch efektywna stopa podatku importowego do USA wyniesie 22 proc. (wobec 2,5 proc. w 24') i będzie najwyższa od 1910. Rynek zareagował nerwowo obawiając się iż tak agresywne propozycje doprowadzą do skokowego podbicia inflacji oraz stanowią istotny czynnik ryzyka dla globalnego wzrostu. (...) Złoty pozostaje jednak relatywnie stabilny, (...) co jest reakcją na osłabienie dolara na szerokim rynku." - komentuje Konrad Ryczko, analityk w DM BOŚ.
Po godzinie 11:00 za dolara trzeba było zapłacić 3,79 zł - to najniższy poziom od czterech lat. Euro kosztuowało 4,17 zł - pierwszy raz od siedmiu lat.
Otwarte już azjatyckie giełdy reagują spadkami. Najmocniej ucierpiał japoński rynek akcji. Indeks Nikkei 225 spadł o 4,5 proc., osiągając najniższy poziom od sierpnia 2024 r. Analitycy przewidują dalsze spadki zysków japońskich firm, porównywalne z sytuacją z 2020 roku, kiedy to pandemia Covid-19 uderzyła w gospodarkę. Nowe cła, wynoszące dla Japonii 24 proc., mogą obniżyć nominalny i realny wzrost gospodarczy kraju o 0,59 proc. w krótkim okresie - przewidują analitycy.
Indeks Hang Seng w Hongkongu spadł o ponad 2 proc., a akcje gigantów handlu elektronicznego, takich jak chińskie Alibaba i JD.com, straciły na wartości. W dół poleciał także Indeks CSI 300 w Chinach kontynentalnych. W Wietnamie indeks giełdowy stracił 5,4 proc, odzwierciedlając obawy inwestorów związane z wysokimi cłami nałożonymi na ten kraj. Spadki południowokoreańskiego KOSPI w pewnym momencie osiągnęły poziom 2,7 proc.
Kurs jena wzrósł do najwyższego poziomu od marca. Ludowy Bank Chin (PBOC) osłabił kurs juana, co może pomóc zrównoważyć wpływ ceł, ale jednocześnie naraża Chiny na oskarżenia o manipulację walutową. Waluty Korei Południowej, Wietnamu i Filipin również się osłabiły.
Obecnie "na minusie" jest m.in. japoński indeks Nikkei 225 (niecałe -3 proc.) czy koreański Seoul Composite (-1,2 proc.) czy Hang Seng w Hong Kongu (-1,7 proc.).
Na rynku kryptowalut bitcoin wyceniany jest obecnie na niecałe 317 tys. dolarów - to przecena ze środowego poziomu 331 tys.
Trwa wyprzedaż metali, zyskuje za to złoto
Duży chaos panuje także na rynku surowców. W przypadku ropy od rana obserowane są spadki cen. BaryłkaWest Texas Intermediate w dostawach na V kosztuje na NYMEX w Nowym Jorku 69,83 USD, niżej o 2,62 proc. Brent na ICE na VI jest wyceniana po 73,11 USD za baryłkę, po zniżce o 2,45 proc. Na rynkach paliw widać mocną wyprzedaż ropy naftowej po środowym ogłoszeniu ceł USA dla partnerów handlowych Stanów Zjednoczonych.
Rynki metali wyprzedażą reagują na ogłoszenie ceł przez prezydenta Donalda Trumpa. Na wartości traci miedź - jej notowania na giełdzie metali LME w Londynie mocno spadają. Miedź w dostawach 3-miesięcznych jest wyceniana niżej o 1,5 proc. - po 9.556,50 USD za tonę, po spadku wcześniej o 2 proc. do 9.516,50 USD za tonę. Na Comex w Nowym Jorku miedź kosztuje 4,8990 USD za funt, niżej o 2,81 proc. Wcześniej spadek cen wynosił nawet 4,2 proc. Na giełdzie metali SHF w Szanghaju miedź jest wyceniana po 78.980,00 juanów za tonę, niżej o 1,13 proc. Aluminium i cynk tanieją po ponad 1 proc., a kontrakty terminowe na rudę żelaza w Singapurze idą w dół o 0,6 proc.
Tymczasem cena złota pobiła kolejny rekord i osiągnięła prawie 3160 dolarów za uncję. Kruszec w sztabach jest jednym z nielicznych towarów, których nie obejmują ogłoszone w środę przez Trumpa "cła wzajemne" - wynika z informacji przekazanych przez Biały Dom. Od początku roku cena złota wzrosła już o blisko 20 proc., co przypisuje się obawom o wojny handlowe wszczynane przez prezydenta USA.
Jakie cła nałożył Donald Trump?
Prezydent USA Donald Trump podpisał w środę rozporządzenie nakładające "cła wzajemne" o stawce co najmniej 10 proc. na towary importowane z zagranicy, zaś w przypadku Unii Europejskiej - 20 proc. Trump określił je mianem "deklaracji niepodległości gospodarczej" Ameryki i "dniem wyzwolenia".
W historycznym przemówieniu w Ogrodzie Różanym Białego Domu Trump zapowiedział olbrzymie zmiany w zasadach handlu ze wszystkimi państwami świata, wprowadzając podstawową minimalną 10-proc. stawkę ceł na towary z całego świata oraz dodatkowe, zróżnicowane cła na towary z poszczególnych krajów, z którymi USA mają największe deficyty handlowe i które zdaniem Trumpa wprowadzają największe bariery dla importu z USA.
Wyliczone przez zespół Trumpa stawki mają stanowić połowę zsumowanych ceł i pozacelnych barier handlowych stosowanych przez inne kraje. Oznacza to, że wysokimi cłami objęte zostaną produkty z niemal wszystkich największych partnerów handlowych Ameryki. W przypadku Unii Europejskiej będzie to 20 proc., Chin - 34 proc., Japonii - 24 proc., Indii - 26 proc., Korei Płd. - 25 proc. W przypadku Chin stawka ta zostanie dodana do ogłoszonych wcześniej 20 proc. ceł, tj. będzie wynosić 54 proc. Dodatkowo Trump wyeliminował też tzw. wyjątek de minimis, pozwalający na sprowadzanie towarów o wartości do 800 dol. z Chin z pominięciem ceł. Ta luka stanowiła podstawę działalności chińskich platform e-commerce oferujących tanie produkty z ChRL takich jak Temu i Shein.
"Zaledwie" 10-proc. stawką objęte zostaną produkty z Wielkiej Brytanii. 17 proc. cło nałożone zostanie na towary z Izraela, mimo że ten wyeliminował dzień wcześniej wszelkie cła na towary z USA. Na opublikowanej przez Biały Dom liście nie ma natomiast Rosji (eksportuje ona do USA niewiele towarów ze względu na embargo na wiele produktów), podczas gdy Ukraina zostanie objęta 10 proc. cłem. Wysokimi cłami objęte zostaną też azjatyckie państwa znane z produkcji tanich ubrań i innych artykułów. W przypadku Wietnamu to aż 46 proc., Bangladeszu - 37 proc., Tajlandii - 36 proc. i Tajwanu - 32 proc.
Uniwersalna 10-proc. stawka celna ma wejść w życie 5 kwietnia, zaś cła na poszczególne państwa - 9 kwietnia. Nowe cła nie będą dotyczyć Kanady i Meksyku, na które cła nałożono już wcześniej. Wyłączone z tych taryf mają być stal, aluminium, samochody i części samochodowe, będące również przedmiotem osobnych 25-procentowych ceł, miedź, leki, półprzewodniki i drewno (te mają zostać dodatkowo oclone w przyszłości), a także nośniki energii i minerały niedostępne w USA.
