Ile będą kosztować osłony socjalne dla pracowników elektroenergetyki?
Wydatki budżetowe na poziomie 1,268 mld zł na osłony socjalne dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego przewiduje opublikowany w poniedziałek projekt ustawy. Osłony to element porozumienia przy tworzeniu Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego.
Projekt zakłada wprowadzenie urlopów energetycznych, górniczych oraz jednorazowe odprawy pieniężne dla pracowników sektora elektroenergetycznego w okresie wyłączania jednostek wytwórczych, oraz dla pracowników branży górnictwa węgla brunatnego w okresie redukcji wydobycia węgla brunatnego w związku z transformacją sektora elektroenergetycznego.
Dotyczy nie tylko pracowników, którzy z państwowych spółek trafią wraz z aktywami węglowymi do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE), ale też prywatnych firm, spełniających wskazane warunki. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na lata 2023-2033 zaplanowano na 1,268 mld zł.
Projekt przewiduje, że urlopy energetyczne w wymiarze do czterech lat przysługiwać będą pracownikom, którym brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury pomostowej, urlop będzie przysługiwał pod warunkiem, że skorzystanie z niego pozwoli pracownikowi nabyć prawo do emerytury.
Analogicznie, urlopy górnicze mają przysługiwać pracownikom górnictwa węgla brunatnego, którym brakuje co najwyżej cztery lata do nabycia prawa do emerytury górniczej. W czasie korzystania z takich urlopów pracownik ma otrzymywać 80 proc. miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak za urlop wypoczynkowy, do podstawy wliczać się będzie nagrody i premie branżowe.
Pracownikom, którym nie spełniają warunków przejścia na urlopy, a mają co najmniej 5-letni staż pracy, przysługiwać ma jednorazowa odprawa pieniężna - 12-krotność miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Projekt przewiduje, że świadczenia socjalne, w tym koszty składek na ubezpieczenia społeczne, odprawy pieniężne oraz koszty realizacji zadań wynikających z ustawy finansowane są z dotacji budżetowej i wypłacane do 31 grudnia 2053 r.
W grudniu 2022 r. minister aktywów państwowych, przedstawiciele spółek energetycznych i związków zawodowych podpisali Umowę Społeczną, towarzyszącą tworzeniu Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. NABE, zgodnie z rządowym harmonogramem, ma powstać do 31 marca 2023 r. na bazie spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna. Do NABE trafią węglowe aktywa wytwórcze kontrolowanych przez państwo spółek energetycznych - PGE, Enei, Taurona i Energi z Grupy Orlen, przy czym będą to zarówno elektrownie na węgiel kamienny, jak i brunatny, oraz kopalnie węgla brunatnego. Umowa obejmuje nie tylko spółki Skarbu Państwa, ale także prywatny ZE PAK, który także eksploatuje elektrownie na węgiel brunatny.