Inflacja i drożyzna w Polsce. O ile wzrosły ceny? Są nowe dane GUS

• Inflacja w czerwcu wyniosła 15,5 proc. To najwyższy odczyt od 1997 roku.
• NBP przewiduje w lipcowej projekcji, że inflacja średniorocznie w tym roku wyniesie 14,2 proc., w 2023 - 12,3 proc., a w 2024 - 4,1 proc.
• Tarcza antyinflacyjna została przedłużona do końca października 2022 r. 

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w czerwcu 2022 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 15,5 proc. (przy wzroście cen towarów - o 16,8 proc. i usług - o 11,5 proc.). W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny towarów i usług wzrosły o 1,5 proc. (w tym towarów - o 1,7 proc. i usług - o 1,0 proc.) - podał GUS w komunikacie w piątek. 

Czerwiec był jednak kolejnym miesiącem, gdy inflacja mocno rosła tak w ujęciu rocznym jak i miesięcznym - z 13,9 proc. w maju do 15,5 proc. miesiąc później. Drożały praktycznie wszystkie kategorie produktów.

Inflacja szeroko rozlewa się po gospodarce. Jeszcze przed publikacją danych GUS w piątek, ekonomiści szacowali dalszy wzrost inflacji bazowej (tej po wyłączeniu cen energii i żywności). 

Zdaniem PKO Banku Polskiego wskaźnik ten wzrósł w czerwcu do 9,2-9,3 proc. w ujęciu rocznym z 8,5 proc. w maju. To ta część inflacji, za którą odpowiadają czynniki krajowe.

Czytaj również: Rekordowa inflacja a wakacje 2022. Polacy zmieniają plany. Ciebie też nie stać na wyjazd?

W czerwcu 2022 r. opał był droższy o 122, proc. niż rok wcześniej, gaz o 46,2 proc., a olej napędowy o 43,4 proc. 

Gaz LPG zdrożał o 55,7 proc. 

Jak to wygląda w pozostałych kategoriach produktów?

Żywność była droższa o 14,2 proc. niż przed rokiem (0,7 proc. w ujęciu miesięcznym), w tym ryż o 18,4 proc., mąka o 38 proc., pieczywo o 28,2 proc. Makarony zdrożały o 11,9 proc.

Mięso było droższe o 16,9 proc niż przed rokiem, w tym wołowe o 32,3 proc., wieprzowe o 12,4 proc., drobiowe o 34,7 proc.

Ryby i owoce morza zdrożały o 16,9 proc. Mleko kosztowało z kolei 21 proc. więcej niż w czerwcu 2021 r., sery i twarogi 19,4 proc., a jaja 17,6 proc.

Masło zdrożało rok do roku o 21 proc., a cukier o 39,3 proc. Oleje i tłuszcze podrożały o 35,4 proc. Kawa o 13,5 proc. Herbata o 7,1 proc. 

W czerwcu odzież zdrożała o 3,6 proc. a obuwie o 6,5 proc. Meble podrożały rok do roku o 15,5 proc. 

Ceny usług stomatologicznych wzrosły o 14,9 proc., lekarskich o 14,3 proc. Drożeją także usługi fryzjerskie, kosmetyczne i pielęgnacyjne - o 14,1 proc.  

Turystyka zorganizowana w kraju zdrożała o 16,3 proc., a zorganizowana za granicą o 40,7 proc.

W czerwcu br. w porównaniu z poprzednim miesiącem największy wpływ na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem miały wyższe ceny w zakresie transportu (o 6,6 proc.), mieszkania (o 1,7 proc.), żywności (o 0,7 proc.) oraz rekreacji i kultury (o 1,7 proc.), które podwyższyły wskaźnik odpowiednio o 0,69 p. proc., 0,44 p. proc., 0,17 p. proc. i 0,10 p. proc.

Niższe ceny w zakresie odzieży i obuwia (o 1,4 proc.) obniżyły ten wskaźnik o 0,06 p. proc.

W porównaniu z miesiącem analogicznym poprzedniego roku wyższe ceny w zakresie mieszkania (o 21,1 proc.), żywności (o 14,8 proc.), transportu (o 33,4 proc.), restauracji i hoteli (o 15,9 proc.) oraz rekreacji i kultury (o 11,5 proc.) podniosły ten wskaźnik odpowiednio o 5,25 p. proc., 3,60 p. proc., 3,14 p. proc., 0,76 p. proc. i 0,70 p. proc.

Towarów, które w ujęciu miesięcznym wciąż nie ma wiele. Można jednak w raporcie GUS doszukać się kilku pozycji. To m.in. mięso wieprzowe (-1,3 proc.) i drobiowe (-1,8 proc.). Owoce potaniały - co w sezonie nie powinno dziwić - o 2,1 proc. a warzywa o 1,6 proc. Taniała także odzież (1,4 proc.) i obuwie (1,9 proc.). W ujęciu miesiąc do miesiąca tańszy był też gaz ciekły - o 2,7 proc. 

"Nie jest wykluczone, że za sprawą wyraźnego spadku cen paliw na stacjach wskaźnik CPI w lipcu znajdzie się na nieco niższym poziomie niż w czerwcu, a w sierpniu zdoła ten poziom utrzymać. Już we wrześniu jednak inflacja może znowu zacząć przyspieszać, na co wpływ mieć będzie m.in. bardzo prawdopodobne ponowne przyspieszenie wzrostu cen żywności oraz paliw (po okresie zakończenia letnich rabatów)" - napisała w komentarzu do danych GUS Moniaka Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego. 

Jak dodała: W czwartym kwartale 20222 r. wskaźnik CPI może znaleźć się w okolicach 16.0 proc. (w ujęciu rocznym), choć na ten moment jest tyle niewiadomych i znaków zapytania (np. czy URE zaakceptuje podwyżki cen energii dla gospodarstw domowych jeszcze w tym roku), że bardzo trudno formułować precyzyjne prognozy. "Będą one zapewne jeszcze niejednokrotnie zmieniane. Dla RPP te zmienne warunki są także wyzwaniem i choć zapewne stopy procentowe jeszcze będą podwyższane, to być może niekoniecznie stanie się to we wrześniu (po wakacyjnej przerwie), ale np. w październiku i listopadzie" - podsumowała. 

Analitycy BIEC ocenili, że część składowych Wskaźnika Przyszłej Inflacji (WPI), zwłaszcza tych dotyczących oczekiwań inflacyjnych, "z mniejszą siłą oddziałuje na wzrost wskaźnika". Zwrócili uwagę, że "tempo wzrostu wskaźnika nieco osłabło w relacji do tego, co odnotowywano w poprzednich trzech miesiącach".

Zdaniem ekspertów zadziałał tu zapewne "czynnik psychologiczny, sprawiający, że ankietowani konsumenci i przedstawiciele przedsiębiorstw uznali, że skoro do tej pory ceny rosły tak mocno i szybko, to w najbliższej przyszłości powinna nastąpić stabilizacja tego wzrostu".

Analitycy przypomnieli, że od kilku miesięcy ponad 92 proc. badanych przedstawicieli gospodarstw domowych uważa, że inflacja w najbliższym czasie będzie rosła. "Następują jednak istotne przegrupowania wśród oceniających kierunek i skalę prognozowanych zmian" - zauważyli. 

O kilka punktów procentowych zmniejszył się odsetek respondentów wskazujących, że w najbliższych miesiącach inflacja będzie rosła "co najmniej tak szybko jak dotychczas lub szybciej". Zwiększył się natomiast odsetek tych, którzy spodziewają się "stabilizacji tempa wzrostu cen na nieco niższym od dotychczasowego poziomie".

Zobacz również: