Inwestycje w I kwartale spadły o 0,4 procent rok do roku

PKB niewyrównany sezonowo (w cenach stałych średniorocznych roku poprzedniego) wzrósł realnie o 4,0 proc., w porównaniu z I kwartałem ub. roku. W stosunku do opublikowanego 16 maja 2017 r. szybkiego szacunku produktu krajowego brutto dla I kwartału 2017 r., prezentowany szacunek nie zmienił się.

W I kwartale 2017 r. wzrost popytu krajowego, w skali roku, wyniósł 4,1 proc. i był wyższy od notowanego w IV kwartale 2016 r. (wzrost o 1,7 proc.). Wpłynął na to wyższy niż w IV kwartale ubiegłego roku wzrost spożycia ogółem, który wyniósł 3,9 proc. (wobec 3,1 proc.) oraz wzrost akumulacji brutto o 5,2 proc. (wobec spadku o 1,6 proc. w IV kwartale 2016 r.). Spożycie w sektorze gospodarstw domowych wzrosło w tempie 4,7 proc. i było wyższe niż w IV kwartale 2016 r. (wzrost o 4,5 proc.). Na wzrost akumulacji brutto w I kwartale br. wpłynął wzrost rzeczowych środków obrotowych przy, mniejszym niż w poprzednich kwartałach ubiegłego roku, spadku nakładów brutto na środki trwałe o 0,4 proc. W efekcie wpływ popytu krajowego na tempo wzrostu gospodarczego wyniósł +3,9 pkt. proc. (wobec +1,7 pkt. proc. w IV kwartale 2016 r.). Złożył się na to pozytywny wpływ spożycia ogółem, który wyniósł +3,2 pkt. proc. (wobec +2,2 pkt. proc. w IV kwartale 2016 r.), z tego wpływ spożycia w sektorze gospodarstw domowych +3,0 pkt. proc. oraz spożycia publicznego +0,2 pkt. proc. (odpowiednio w IV kwartale 2016 r: +2,2 pkt. proc. i 0,0 pkt. proc.). W I kwartale wpływ popytu inwestycyjnego na wzrost PKB był neutralny (wobec -2,8 pkt. proc. w IV kwartale 2016 r.) co, przy pozytywnym wpływie przyrostu rzeczowych środków obrotowych (+0,7 pkt. proc.), przełożyło się na pozytywny wpływ akumulacji brutto na tempo wzrostu gospodarczego, który wyniósł +0,7 pkt. proc. (wobec -0,5 pkt. proc. w IV kwartale 2016 r.). W I kwartale br. zanotowano niewielki pozytywny wpływ eksportu netto na tempo wzrostu gospodarczego, który wyniósł +0,1 pkt. proc. wobec +0,8 pkt. proc. w IV kwartale 2016 r.

W porównaniu z poprzednim kwartałem, w I kwartale 2017 r. PKB wyrównany sezonowo zwiększył się realnie o 1,1 proc.

Wartość dodana brutto w gospodarce narodowej w I kwartale 2017 r. wzrosła realnie o 0,5 proc.

W przemyśle wartość dodana brutto w I kwartale 2017 r. wzrosła realnie o 1,0 proc.

Wartość dodana brutto w budownictwie w I kwartale 2017 r. wzrosła realnie o 3,4 proc.

Wartość dodana brutto w handlu i naprawach wzrosła realnie o 2,0 proc., podobnie w transporcie, a w działalności finansowej i ubezpieczeniowej spadek wartości dodanej wyniósł 4,6 proc.

Wartość dodana brutto w administracji publicznej i obronie narodowej, obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych, edukacji, opiece zdrowotnej i pomocy społecznej łącznie w I kwartale 2017 r. wzrosła o 0,4 proc.

Popyt krajowy w I kwartale 2017 r. wzrósł realnie o 1,7 proc.

Spożycie ogółem w I kwartale 2017 r. wzrosło realnie o 1,1 proc., wzrost spożycia w sektorze gospodarstw domowych wyniósł realnie 1,4 proc.

Akumulacja w I kwartale 2017 r. zwiększyła się realnie o 3,0 proc.

Nakłady brutto na środki trwałe w I kwartale 2017 r. zwiększyły się realnie o 0,3 proc.

Wartość dodana brutto w gospodarce narodowej w I kwartale 2017 r., w porównaniu z analogicznym okresem 2016 r., była wyższa o 3,7 proc.

Wartość dodana brutto w przemyśle wzrosła o 7,2 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2016 r., natomiast w budownictwie była wyższa odpowiednio o 4,6 proc.

Wartość dodana brutto w handlu i naprawach wzrosła o 6,4 proc., a w transporcie i gospodarce magazynowej wzrosła o 13,3 proc. w porównaniu z analogicznym kwartałem 2016 r.

Wartość dodana brutto w działalności finansowej i ubezpieczeniowej była niższa o 17,5 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2016 r.

Wartość dodana brutto w administracji publicznej i obronie narodowej, obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych, edukacji, opiece zdrowotnej i pomocy społecznej łącznie w I kwartale 2017 r. wzrosła w skali roku o 0,3 proc.

Popyt krajowy w I kwartale 2017 r., w porównaniu z analogicznym okresem 2016 r., był wyższy o 4,1 proc.

Spożycie ogółem w I kwartale 2017 r. było wyższe niż przed rokiem o 3,9 proc., w tym wzrost spożycia w sektorze gospodarstw domowych wyniósł 4,7 proc., a wzrost spożycia publicznego wyniósł 1,0 proc.

Akumulacja brutto w I kwartale 2017 r. wzrosła o 5,2 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2016 r., w tym nakłady brutto na środki trwałe zmniejszyły się o 0,4 proc. Stopa inwestycji (relacja nakładów brutto na środki trwałe do produktu krajowego brutto w cenach bieżących) wyniosła 11,7 proc. wobec 12,3 proc. przed rokiem.

- - - - -

GUS potwierdził swoje wcześniejsze szacunki dotyczące polskiej gospodarki. PKB w pierwszym kwartale wzrósł o 4 proc., a więc najmocniej od końca 2015 r. To głównie zasługa konsumpcji gospodarstw domowych, która była wyższa niż przed rokiem o 4,7 proc. Jednocześnie spożycie ogółem zwiększyło się o 3,9 proc., przyczyniając się do wzrostu PKB znacznie mocniej niż w ostatnich miesiącach ubiegłego roku, gdy jego wpływ sięgał jedynie 1,7 proc. Można mówić o poprawie w zakresie inwestycji, jednak sprowadza się ona na razie do wyhamowania negatywnych tendencji, widocznych w 2016 r. Nakłady na środki trwałe zwiększyły się jedynie o 0,3 proc. licząc w cenach stałych. W efekcie inwestycje miały neutralny wpływ na dynamikę PKB. Z podobnym zjawiskiem mieliśmy do czynienia w przypadku handlu zagranicznego. Eksport netto przyczynił się do wzrostu gospodarczego jedynie o 0,1 punktu procentowego, a więc w znacznie mniejszym stopniu, niż miało to miejsce w czwartym kwartale 2016 r., gdy nadwyżka eksportu nad importem powiększyła PKB o 0,8 punktu.

Dane za pierwszy kwartał wciąż pokazują, że główną siłą napędową polskiej gospodarki jest konsumpcja gospodarstw domowych. Niekorzystne tendencje w zakresie inwestycji zostały zahamowane, jednak nadal brakuje bardziej istotnego ich przyspieszenia, które powinno być widoczne w kolejnych kwartałach. Jednocześnie trudno będzie liczyć na wyraźne wparcie tempa wzrostu PKB przez nadwyżkę w handlu zagranicznym, mimo dobrej koniunktury w otoczeniu. W warunkach rosnących szybko dochodów obywateli oraz inwestycyjnego przyspieszenia, należy się liczyć ze zwyżką importu.

Roman Przasnyski, główny analityk GERDA BROKER

- - - - -

- Po czterech ujemnych kwartałach, sektor budownictwa miał w I kwartale 2017 r. pozytywny wkład do PKB, co było jednym z czynników dużej dynamiki wzrostu gospodarki w I kwartale - oceniła dyrektor departamentu rachunków narodowych GUS Maria Jeznach.

- Poza sektorem finansowym i ubezpieczeniowym, we wszystkich segmentach gospodarki notujemy wzrost wartości dodanej brutto. To, co jest ważne, to po raz pierwszy (po 4 kwartałach 2016 r. - PAP) budownictwo ma dodatni wpływ na PKB - powiedziała w środę na spotkaniu z dziennikarzami Jeznach.

- Znaczenie miały również takie czynniki, jak popyt krajowy, który jest głównym czynnikiem wzrostu od strony rozdysponowania oraz pozytywny wpływ akumulacji brutto. Równie ważne, że nakłady brutto na środki trwałe mają neutralny wpływ, nie "ciągną" już wzrostu w dół - dodała.

GUS podał, że w I kwartale PKB wzrósł o 4,0 proc. rdr wobec 2,5 proc. w IV kwartale 2016 r.

Z danych składowych wynika, że działalność sektora finansowego i ubezpieczeniowego zanotowała w I kwartale spadek o 17,7 proc.

- W I kwartale notujemy głęboki spadek w działalności finansowej i ubezpieczeniowej, ale to specyfika tej sekcji - ten segment gospodarki jest mocno zróżnicowany w poszczególnych kwartałach - powiedziała Jeznach.

- - - - -

Zgodnie z dzisiejszą publikacją GUS, tempo wzrostu PKB w I kw. wyniosło 4,0 proc. r/r wobec 2,5 proc. w IV kw. ub. r., a tym samym ukształtowało się ono zgodnie z opublikowanym wcześniej wstępnym szacunkiem. Oczyszczony z wpływu czynników sezonowych PKB wzrósł w I kw. o 1,1 proc. kw/kw wobec wzrostu o 1,7 proc. w IV kw.

Struktura PKB w I kw. była w dużej mierze zgodna z naszymi oczekiwaniami. Głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku znaczącego przyspieszenia wzrostu było silne zwiększenie dynamiki inwestycji do -0,4 proc. r/r wobec -9,8 proc. r/r w IV kw. (czynnik ten odpowiadał za 2,8 pkt. proc. wzrostu dynamiki PKB). Do znaczącego przyspieszenia nakładów inwestycyjnych przyczyniły się inwestycje publiczne i przedsiębiorstw kontrolowanych przez jednostki sektora publicznego, realizowane z wykorzystaniem środków unijnych. Wyższa dynamika nakładów na środki trwałe w tych segmentach była wspierana przez efekty niskiej bazy sprzed roku (w I kw. 2016 r. zmniejszyły się one w ujęciu nominalnym o ponad 30 proc. r/r). Ponadto, zgodnie z danymi GUS w I kw. inwestycje firm zatrudniających co najmniej 50 osób wzrosły w ujęciu nominalnym o 1,2 proc. r/r wobec spadku o 19,2 proc. w IV kw. Na podstawie danych o produkcji budowlano-montażowej za okres styczeń-marzec można oczekiwać wzrostu dynamiki inwestycji gospodarstw domowych w I kw. Tym samym wszystkie trzy składowe inwestycji najprawdopodobniej odnotowały w I kw. wyższe tempo wzrostu niż w IV kw. ub.r.

Pewną niespodzianką jest dalsze przyspieszenie wzrostu konsumpcji prywatnej (z 4,5 proc. r/r w IV kw. do 4,7 proc.). Oczekiwaliśmy spowolnienia wzrostu dynamiki konsumpcji ze względu na silny wzrost inflacji (z 0,2 proc. r/r w IV kw. do 2,0 proc. w I kw.) ograniczający siłę nabywczą konsumentów. Dane o konsumpcji w I kw. z odnotowanym w tym okresie obniżeniem dynamiki realnego funduszu płac (iloczynu zatrudnienia i przeciętnej płacy) w gospodarce wskazują, że obserwowana od II kw. 2016 r. tendencja do spadku stopy oszczędności gospodarstw domowych jest kontynuowana. W rezultacie wkład konsumpcji do wzrostu PKB w I kw. (3,0 pkt. proc. wobec 2,2 pkt. proc. w IV kw.) ukształtował się na najwyższym poziomie od IV kw. 2008 r.

W kierunku spadku dynamiki PKB w I kw. w największym stopniu oddziaływało zmniejszenie wkładu przyrostu zapasów z 2,3 pkt. proc. w IV kw. do 0,7 pkt. proc. Zgodnie z naszymi oczekiwaniami, czynnikiem oddziałującym w kierunku spowolnienia wzrostu PKB w I kw. był również spadek wkładu eksportu netto do dynamiki PKB (z 0,8 pkt. proc. do 0,1 pkt. proc.). Był on efektem zmniejszenia dynamiki eksportu (z 9,3 proc. r/r w IV kw. do 8,3 proc.) przy jednoczesnym przyspieszeniu dynamiki importu (z 8,2 proc. do 8,7 proc.).

Opublikowane dziś dane stanowią potwierdzenie dla naszego scenariusza, zgodnie z którym w IV kw. ub. r. spowolnienie wzrostu gospodarczego dobiegło końca. Oczekujemy, że w kolejnych kwartałach 2017 r. dynamika PKB będzie kształtowała się na poziomie zbliżonym do 4,0 proc. r/r. Głównym czynnikiem dynamizującym PKB będą inwestycje publiczne i przedsiębiorstw realizowane z wykorzystaniem środków unijnych. Ożywienie w inwestycjach przyczyni się do znaczącego przyspieszenia wzrostu importu i - w efekcie - zmniejszenia wkładu eksportu netto do wzrostu. Zmniejszenie to nastąpi mimo znaczącego przyspieszenia eksportu w związku z oczekiwanym przez nas ożywieniem światowego handlu. Aktualizację naszych prognoz na lata 2017-2018 przedstawimy 12 czerwca.

Dzisiejsze dane o PKB są neutralne dla złotego i cen długu.

Krystian Jaworski, Credit Agricole

- - - - -

Co do generalnych kierunków, opublikowane dane potwierdziły, że najwyższą kontrybucję we wzrost wciąż notuje kategoria spożycia gospodarstw domowych, natomiast najwyższy wzrost kontrybucji odnotowano w kategorii nakłady brutto na środki trwałe (wygaśnięcie ubiegłorocznego efektu silnie ujemnej kontrybucji). Skala przyspieszenia wzrostu inwestycji okazała się jednak słabsza wobec naszych oczekiwań. Przy wysokiej zmienności dynamik skala błędu prognozy nie była duża, ponadto skala przyspieszenia dynamiki względem danych za IV kw. ub.r. jest naprawdę solidna. Biorąc jednak pod uwagę bardzo silne przyspieszenie aktywności w budownictwie oraz sygnały poprawy inwestycji publicznych (brak pełnych danych) opublikowany dziś wynik inwestycji może oznaczać wolniejsze od (i tak umiarkowanych) oczekiwań co do tempa poprawy inwestycji firm prywatnych.

Bardzo istotną informacją jest także kolejny już kwartał z rzędu wysokiej kontrybucji zapasów we wzrost PKB. O ile te dane nie zostaną w kolejnych miesiącach skorygowane (jest to najbardziej zmienna kategoria rachunków narodowych), będzie to potwierdzało ostrożne prognozy dot. utrzymania bieżącego wysokiego tempa wzrostu w nadchodzących kwartałach. W kolejnym kwartale z rzędu wyraźnie wyższa kontrybucja zapasów we wzrost nie poskutkowała równie silną ujemną kontrybucją eksportu netto (częste w przeszłości okresowe efekty przeciwstawnych, w zbliżonej skali, efektów po stronie zapasów oraz importu, które nie mają istotnego wpływu na dynamikę PKB ogółem). Jeżeli bowiem mamy do czynienia z wydłużonym okresem budowy zapasów trudno mówić o "przygotowywaniu się" przedsiębiorstw na nadchodzący wyższy popyt (jak można było jeszcze analizować po niezwykle silnym wzroście zapasów w IV kw.). Teraz bardziej prawdopodobny wydaje się scenariusz "standardowego" cyklu odbudowy zapasów, co oznacza ograniczenie kontrybucji tej kategorii we wzrost PKB w kwartałach kolejnych, któremu nie musi towarzyszyć dynamiczne przyspieszenie po stronie popytu. Oczywiście nadal widzimy potencjał dla silniejszego odbicia inwestycji, niemniej przy wygaśnięciu czynnika wzrostu w postaci odbudowy zapasów oraz przy oczekiwanym wolniejszym wzroście konsumpcji prywatnej w II poł. br., trudno będzie o dalsze przyspieszenie dynamiki PKB w kolejnych kwartałach.

Bardzo ważną informacją z punktu widzenia prognoz na kolejne kwartały będzie pełna struktura inwestycji, tj. dane dot. inwestycji sektora publicznego (większe prawdopodobieństwo dalszego odbicia) oraz prywatnego (większa niepewność dot. skali odbicia). Biorąc jednak pod uwagę dotychczasowe argumenty przemawiające za prognozą niższego wzrostu PKB w II kw. oraz dodatkowo odnotowany w I kw. dalszy silny wzrost zapasów, uważamy spadek dynamiki PKB w II kw. br. ponownie poniżej 4,0 proc. r/r za bardzo prawdopodobny. Według naszych obecnych szacunków dynamika PKB w II kw. ukształtuje się na poziomie 3,6 proc. - 3,7 proc. r/r.

Utrzymująca się solidna poprawa nastrojów przedsiębiorstw praktycznie we wszystkich sektorach gospodarki wspiera oczekiwania utrzymania solidnego wzrostu PKB na poziomie ponad 3,5 proc. r/r, niemniej sprzyjające efekty sezonowe, układ dni świątecznych w I kw. br. oraz dużo wyższy wzrost dochodów gospodarstw domowych pod koniec 2016 r. (kumulacja wypłat dopłat bezpośrednich dla rolników pod koniec 2016 r. implikuje dużo niższą skalę wypłat tych środków w I poł. roku) mogły w naszej ocenie być czynnikami okresowymi dodatkowo wspierającymi aktywność krajowej gospodarki z początkiem 2017 r.

Biorąc pod uwagę opublikowane dziś informacje dot. struktury wzrostu PKB w I kw. podtrzymujemy naszą prognozę dynamiki PKB na cały 2017 r. na poziomie 3,6 proc. r/r. Choć cały czas uważamy, że bilans ryzyka wskazuje na wyższe prawdopodobieństwo wyższego wzrostu, to do korekty prognozy bazowej nie skłaniają przedstawione powyżej wnioski z analizy danych za pierwsze miesiące roku. Oczekujemy dalszego przyspieszenia dynamiki nakładów brutto na środki trwałe do wyraźnie dodatniego poziomu (ponad 5,0 proc. r/r w II poł. br.), przy silniejszym odbiciu inwestycji publicznych (notowane już sygnały wyraźnej poprawy danych w zakresie inwestycji JST) oraz ostrożnych prognozach dot. wzrostu inwestycji przedsiębiorstw. Biorąc pod uwagę wyraźny spadek dynamiki dochodów w II poł. br. oraz negatywny dla siły nabywczej gospodarstw domowych efekt wyższej inflacji CPI oczekujemy w II poł. br. spadku dynamiki konsumpcji prywatnej poniżej poziomu 4,0 proc. r/r. W kolejnych kwartałach oczekujemy także wyraźnego ograniczenia kontrybucji zapasów we wzrost PKB. Przy utrzymaniu stabilnego popytu zagranicznego, ograniczeniu kontrybucji zapasów (najbardziej importochłonnej kategorii popytu krajowego) oraz silnego wzrostu kontrybucji najmniej importochłonnej składowej popytu krajowego (inwestycje publiczne) oczekujemy utrzymania lekko dodatniej kontrybucji eksportu netto we wzrost PKB w 2017 r.

BOŚ

Inflacja, bezrobocie, PKB - zobacz dane z Polski i ze świata w Biznes INTERIA.PL