Irlandia: Polacy wracajcie do domu

Unijny serwis informacyjny euobserver.com pisze, powołując się na wyniki sondażu, opublikowane przez dziennik "Irish Times", że 78 proc. Irlandczyków chce wprowadzenia pozwoleń na pracę dla przybyszów z nowych państw UE. Respondenci przyznawali wprawdzie, że zatrudnianie obcokrajowców jest korzystne dla gospodarki i społeczeństwa Irlandii, ale w ogólnym przekonaniu cudzoziemcy utrudniają Irlandczykom otrzymywanie pracy i spychają w dół płace.

41 procent ankietowanych uznało, że liczby pracujących w Irlandii obcokrajowców nie należy zwiększać, a według dalszych 39 procent, powinno się ją zmniejszyć. Tylko 23 procent respondentów jest za dalszym napływem pracowników z zewnątrz, a 7 proc. nie ma w tej sprawie zdania.

Chcą nas Duńczycy i Hiszpanie

Irlandia jest jednym z trzech krajów, które odważyły się otworzyć granice dla przybyszów z nowych państw członkowskich UE już 1 maja 2004 r. Na taki krok zdecydowała się też Wielka Brytania i - rzutem na taśmę - Szwecja. W ostatniej chwili swój rynek pracy dla cudzoziemców z Unii zamknęła Dania. Teraz, obok Hiszpanii, wymieniana jest ona w grupie państw, które być może już od maja tego roku zniosą ograniczenia. Za trzy miesiące mija bowiem dwuletni okres przejściowy, wynegocjowany w traktacie akcesyjnym z nowymi członkami UE, w czasie którego kraje "piętnastki" mogą stosować restrykcje w zatrudnianiu cudzoziemców.

Według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, zatrudnianiem pracowników z państw, które są w Unii od 2004 r. zainteresowane są Norwegia, Dania i Hiszpania. Emigracji zarobkowej nie chcą u siebie Austriacy i Niemcy, którzy wystąpili o maksymalny, siedmioletni okres przejściowy. Upłynie on dopiero w 2011 r.

Nie ma socjalnej turystyki

Po dwóch latach od poszerzenia Unii wyraźnie widać, że większość obaw przeciwników liberalizacji prawa o zatrudnianiu cudzoziemców nie spełniło się.

"Otwarcie rynków pracy przez Anglię, Irlandię i Szwecję nie spowodowało perturbacji w ich funkcjonowaniu. Wręcz odwrotnie: wpłynęło pozytywnie na sytuację ekonomiczną tych krajów, a także pozwoliło pracownikom, którzy wcześniej pracowali w szarej strefie, zalegalizować zatrudnienie i korzystać z pełni praw i obowiązków z tego wynikających" - powiedział minister pracy i polityki społecznej Krzysztof Michałkiewicz, podkreślając, że obawy niektórych państw, iż Polacy będą uprawiać "turystykę socjalną" oraz że będą masowo uzyskiwać świadczenia z systemów opieki społecznej, okazały się nieuzasadnione i niesprawiedliwe.

"Trzeba przełamywać te stereotypy" - zaznaczył Michałkiewicz.

Otwórzcie wreszcie te granice!

Proces otwierania się "piętnastki" na nowe pracowników z nowych państw UE postępuje bardzo opornie. Sprawa jest na tyle drażliwa, że decyzję w sprawie otwarcia granic podejmują nie rządy, lecz parlamenty. Minister Michałkiewicz zapowiada ofensywę w celu zachęcenia krajów "starej Unii" do liberalizacji przepisów. Pod koniec stycznia przedstawiciele MPiPS wezmą udział w spotkaniu Grupy Wyszehradzkiej, podczas którego chcą podpisać wspólną deklarację-apel o zniesienie barier w swobodnym przepływie pracowników. Nadarza się ku temu okazja, gdyż 2006 r. został ogłoszony przez UE rokiem mobilności pracowników.

250 tys, Polaków na Wyspach

Z danych resortu pracy wynika, że pomimo otwarcia rynków pracy w Wielkiej Brytanii, Irlandii i Szwecji, Polacy do pracy jeżdżą głównie do Niemiec. W 2004 r. udzielono Polakom ponad 410 tys. pozwoleń na pracę, a w pierwszej połowie 2005 roku - ponad 270 tys.

W Wielkiej Brytanii legalną pracę podjęło prawie 170 tys. Polaków (dane za maj 2004-wrzesień 2005). Według Ambasady RP w Irlandii, w kraju tym pracuje ok. 70-80 tys. Polaków. Z kolei w Szwecji w 2004 r. wydano 2,7 tys. pozwoleń dla Polaków na pobyt z tytułu wykonywania pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej oraz 1,5 tys. pozwoleń na pracę.

W wyniku negocjacji Polski z UE ustanowiony został maksymalnie 7-letni okres przejściowy ograniczający polskim obywatelom swobodę podejmowania pracy w UE. Jednak już po pierwszych dwóch latach państwa, które go zastosowały, mogą okres ten przedłużyć o kolejne trzy lata lub otworzyć swoje rynki pracy. Jeżeli po upływie tego czasu zagrożenie destabilizacją rynku pracy nie ustąpi, będą mogły starać się jeszcze o kolejne, ostatnie już dwa lata ochrony.