Karnety TIR ważne tylko przy wjeździe z Finlandii i Białorusi
Choć Rosja formalnie przedłużyła ważność karnetów TIR do końca czerwca 2014 roku, to jednak ich stosowanie jest możliwe tylko przy transporcie towarów z Finlandii. Na granicach Federacji Rosyjskiej z Polską, Łotwą, Estonią i Ukrainą nie są one honorowane.
Tak wynika z informacji przekazywanych przez Stowarzyszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych (ASMAP) i Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych (ZMPD), operatorów systemu TIR - odpowiednio - w FR i Polsce.
Federalna Służba Celna Rosji (FTS) respektuje karnet TIR także w przypadku przewozów realizowanych z kraju Unii Europejskiej do FR tranzytem przez Białoruś. Należy jednak spełnić dwa warunki: może być tylko jedno miejsce rozładunku w Rosji, a wysokość należności celno-podatkowych za przewożony towar nie może przekraczać 60 tys. euro.
Jeśli wjazd na terytorium Rosji odbywa się przez punkty graniczne obwodu kaliningradzkiego, Łotwy, Estonii i Ukrainy, FTS zamiast karnetu TIR wymaga dodatkowych gwarancji. Może to być poręczenie, wniesienie kaucji pieniężnej, gwarancja bankowa, zastaw majątku lub opłacenie cła i podatków podczas wstępnego deklarowania przewożonych towarów. Sposób zabezpieczenia ma prawo wybrać przewoźnik.
W sobotę, 30 listopada, FTS zawiadomiła Stowarzyszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych o przedłużeniu ich umowy o współpracy do 1 lipca 2014 roku. Decyzja ta oznacza, że karnety TIR na terytorium FR zachowają ważność co najmniej do 30 czerwca 2014 roku. Wszelako ich użycie faktycznie możliwe jest już tylko przy wwozie towarów z terytorium Finlandii i Białorusi.
FTS wypowiedziała porozumienie z ASMAP 28 sierpnia. Miało ono obowiązywać tylko do 30 listopada 2013 roku. Rosyjscy prawnicy ocenili to posunięcie jako rezygnację ze stosowania procedury TIR na terytorium FR. 6 listopada FTS potwierdziła, że od 1 grudnia wszystkie urzędy celne na terytorium Rosji przestaną honorować karnety TIR.
Według rosyjskich mediów decyzja Federalnej Służby Celnej o przedłużeniu porozumienia ze Stowarzyszeniem Międzynarodowych Przewoźników Drogowych jest pochodną obaw władz Rosji, że rosyjscy eksporterzy i przewoźnicy nie mogliby korzystać z karnetów TIR przy przewozie ładunków w Europie.
W październiku i listopadzie FTS wdrożyła nowe przepisy dotyczące gwarancji ubezpieczeniowych przy przewozie towarów na terytorium Unii Celnej (UC), którą tworzą Rosja, Białoruś i Kazachstan. Regulacje te wprowadzają wymóg przedkładania dodatkowych gwarancji, a także uzgadniania trasy samochodu ciężarowego, transportującego ładunek na terytorium UC.
Początkowo nowe przepisy miały wejść w życie 14 września i objąć wszystkie zarządy celne Rosji. W ostatniej chwili szef FTS Andriej Bielaninow zarządził jednak, że będą one wprowadzane stopniowo, zaczynając od Syberii i Dalekiego Wschodu. Później objęły one Ural, Region Nadwołżański, Północny Kaukaz, Południową Rosję oraz lotniska w Moskwie (Szeremietiewo, Wnukowo i Domodiedowo).
Od 12 listopada obowiązują one w Centralnym Zarządzie Celnym, obsługującym centralne i zachodnie obwody FR, a od 19 listopada - w Północno-Zachodnim, czyli w obwodach północno-zachodniej i północnej Rosji.
W wypadku graniczącego z Polską obwodu kaliningradzkiego nowe regulacje Federalna Służba Celna wprowadziła we wtorek, 3 grudnia. Na granicy z Łotwą i Estonią egzekwuje je od niedzieli, 1 grudnia.
Transport towarów samochodami ciężarowymi reguluje przyjęta pod egidą ONZ w listopadzie 1975 roku międzynarodowa konwencja celna (Konwencja TIR). Uprościła ona procedury na przejściach granicznych i w urzędach celnych, by skrócić czas transportu. Przewoźnicy nie muszą przy każdym przekraczaniu granicy przechodzić kontroli i wnosić opłat celnych. Po kontroli załadunku w kraju samochód jest plombowany, a przewoźnik otrzymuje karnety TIR. Gwarantują one opłacenie należności celnych do 60 tys. euro.
W końcu sierpnia Rada Wykonawcza TIR na posiedzeniu w Genewie oficjalnie oceniła, że wprowadzane przez stronę rosyjską zmiany stanowią pogwałcenie Konwencji TIR. Wezwała także władze celne Rosji do odstąpienia od ich wprowadzenia i do prawidłowego stosowania Konwencji TIR.
Komisja Europejska ostrzegła, że nowe regulacje doprowadzą do poważnych zakłóceń w handlu Unii Europejskiej z Rosją. Zaniepokojenie wobec rządu FR wyraziły też te kraje UE, które decyzja Federalnej Służby Celnej dotknie w największym stopniu, w tym Polska.
