Komornika można wybrać

W zasadzie mogą wybrać dowolnego komornika w Polsce. Wyjątki od tej zasady są nieliczne. Zdecydowanie się na komornika z odległej miejscowości może okazać się jednak niepraktyczne i nieopłacalne.

Wybierasz? Złóż oświadczenie

Wierzyciel ma co do zasady prawo wyboru dowolnego komornika działającego na terytorium Polski (art. 8 ust. 5 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji).

Przed 28 grudnia 2007 r. wierzyciel miał mniejsze pole manewru. Mógł wprawdzie wybrać komornika, ale nie z terenu całego kraju, lecz z obszaru właściwości sądu apelacyjnego.

Należy pamiętać o tym, że wierzyciel, który wybiera komornika, powinien złożyć wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji oświadczenie na piśmie, że korzysta z prawa wyboru komornika. Takie oświadczenie może brzmieć: ?Wierzyciel korzysta z prawa wyboru komornika na podstawie art. 8 ust. 5 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji?.

Komornik wybrany przez wierzyciela nie może odmówić przyjęcia wniosku o wszczęcie egzekucji, dokonania zabezpieczenia lub podjęcia innych czynności wchodzących w zakres jego ustawowych zadań.

Kiedy komornik może odmówić?

Jeśli komornik spoza właściwego rewiru, którego wybrał wierzyciel, ma zbyt duże zaległości, przekraczające 6 miesięcy, to nie może on przyjąć sprawy. W przypadku odmowy musi wydać stosowne postanowienie i doręczyć je wierzycielowi.

Wydatki, których nie zwróci dłużnik

Przed wybraniem komornika z innej miejscowości należy się zastanowić, czy będzie to w konkretnym przypadku opłacalne. Jeśli komornik lub pracownicy jego kancelarii będą musieli jeździć poza swój rewir, trzeba będzie za to dodatkowo zapłacić. Obowiązuje bowiem zasada, że w razie podejmowania przez komornika wybranego przez wierzyciela czynności poza swoim rewirem komorniczym, wierzyciela obciążają związane z tym wydatki. Chodzi tu o diety przysługujące osobom zatrudnionym w kancelarii komornika i uczestniczącym w tych czynnościach, koszty przejazdów i noclegów komornika oraz tych osób, a także koszty transportu specjalistycznego. Wydatki te obciążają wierzyciela niezależnie od przysługującego mu zwolnienia od kosztów sądowych. Co więcej, nie wlicza się ich do kosztów egzekucji obciążających dłużnika. Oznacza to, że nie można ich będzie ściągnąć od dłużnika.

Przy nieruchomościach nie ma wyboru

Wierzyciel nie ma prawa wyboru komornika, jeśli chce prowadzić egzekucję z nieruchomości. Taką egzekucję może prowadzić tylko komornik, w którego rewirze położona jest nieruchomość.

Co zrobić, jeśli dłużnik mieszka i pracuje np. w Gdańsku, a jest właścicielem nieruchomości położonej w Poznaniu? Nie ma przeszkód, żeby egzekucję z jego rzeczy ruchomych i wynagrodzenia za pracę prowadził komornik z Gdańska, natomiast egzekucję z nieruchomości w Poznaniu - komornik z właściwego rewiru z Poznania.

Aby jednak egzekucja tego samego długu mogła być prowadzona przez dwóch różnych komorników, należy dysponować dwoma egzemplarzami tytułu wykonawczego (wyroku czy nakazu zapłaty, które są zaopatrzone w klauzule wykonalności). Nie można do jednego komornika wysłać oryginału, a do drugiego kserokopii. W takiej sytuacji wierzyciel może wystąpić do sądu z wnioskiem o wydanie kolejnego tytułu wykonawczego. W razie potrzeby prowadzenia egzekucji na rzecz kilku osób lub przeciwko kilku osobom albo z kilku składowych części majątku tego samego dłużnika, sąd oprócz pierwszego tytułu wykonawczego może wydawać dalsze tytuły, oznaczając cel, do którego mają służyć, i ich liczbę porządkową. Wynika to z art. 793 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 ze zm.).

Komornicy w rewirach

Komornicy działają w rewirach komorniczych. Takim rewirem jest obszar właściwości sądu rejonowego. W większych miejscowościach w jednym rewirze może działać kilku komorników - jeden nie byłby w stanie załatwić wszystkich spraw.

Jeśli więc np. komornik ma kancelarię w Toruniu, to jego rewirem jest obszar właściwości sądu rejonowego w Toruniu. Ten komornik będzie właściwy do prowadzenia egzekucji z majątku dłużników, których miejsce zamieszkania czy siedziba znajdują się w jego rewirze. Wierzyciel może wybrać innego komornika, z innego rewiru, ale we wniosku egzekucyjnym musi złożyć oświadczenie, że korzysta z prawa wyboru komornika.

Komornik z wyboru czasem musi oddać sprawę

Dwóch różnych komorników nie może prowadzić egzekucji z tej samej rzeczy czy prawa. Niedopuszczalne jest więc, aby np. komornicy z Gdańska i Torunia jednocześnie prowadzili egzekucję z wynagrodzenia za pracę dłużnika z Torunia. W takich przypadkach komornicy muszą sobie przekazać sprawy. Regułą jest przy tym, że dalszą egzekucję powinien prowadzić komornik z właściwego rewiru. Komornik z Gdańska (którego wybrał jeden z wierzycieli korzystając z prawa wyboru komornika) będzie więc musiał przekazać prowadzoną przez siebie sprawę komornikowi z Torunia. Gdyby egzekucję z tej samej rzeczy czy praw prowadziło dwóch komorników z niewłaściwych rewirów (np. z Gdańska i Szczecina), to komornik, który później wszczął egzekucję, musiałby niezwłocznie przekazać sprawę komornikowi, który pierwszy wszczął egzekucję.

Jak więc widać w przypadku tych dłużników, którzy mają zadłużenie wobec wielu wierzycieli, wybieranie komornika z innego rewiru jest niepraktyczne. Jeśli bowiem egzekucję z tych samych rzeczy czy praw prowadzi już komornik z rewiru, to i tak, wbrew wyborowi wierzyciela, do niego sprawa ostatecznie trafi.

Gdzie szukać kancelarii komorniczych?

Wygodnym narzędziem do wyszukiwania kancelarii komorniczych jest baza adresowa znajdująca się na stronie internetowej www.komornik.pl. Po wpisaniu nazwy miasta pojawi się lista znajdujących się w nim kancelarii. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy dany komornik jest właściwy do poprowadzenia sprawy, można zadzwonić do kancelarii komorniczej i uzyskać potrzebą informację.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 29.08.1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. 2006 r. nr 167, poz. 1191 ze zm.).

autor: Andrzej Janowski