Koniec kłopotów z zaliczkami

Jeżeli organ podatkowy wykryje tego rodzaju nieprawidłowości, to nalicza odsetki. Gdy stwierdzi taką sytuację w trakcie danego roku podatkowego, którego dotyczą odsetki, wówczas sytuacja jest klarowna. Skoro podatnik nie wpłacał na konto urzędu skarbowego zaliczek we właściwej wysokości, musi je uiścić wraz z odsetkami. Niejasności jednak pojawiają się, gdy organ podatkowy zauważy nieprawidłowości związane z regulowaniem zaliczek już po zakończeniu danego roku podatkowego i po złożeniu przez podatnika rocznego rozliczenia. Wtedy w decyzji urzędnicy określą podatek za ten rok we właściwej wysokości, a od zaległości naliczą odsetki. Upoważnia ich do tego przepis art. 21 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 - zobacz pdf). Wynika z niego, że jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego.

Na tym jednak nie koniec. Organ podatkowy ustali też odsetki za zwłokę od niezapłaconych w odpowiednim czasie i wysokości zaliczek na podatek. Podstawą do tego są regulacje art. 53a Ordynacji podatkowej. Jeżeli w postępowaniu podatkowym po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie zapłacił zaliczek na podatek w całości lub w części, nie złożył deklaracji albo wysokość zaliczek jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość odsetek za zwłokę, przyjmując prawidłową wysokość zaliczek na podatek, jeżeli ich wysokość jest inna niż wykazana w deklaracji, a także w razie braku deklaracji. Problem jednak w tym, do którego dnia powinny być naliczane odsetki od takich zaliczek. Urzędnicy administracji skarbowej uważają, że do dnia zapłacenia takich odsetek. Odmienny jednak pogląd wyrażono w niektórych wyrokach sądów administracyjnych. Uznano, że odsetki od nieprawidłowo rozliczonych zaliczek powinny być naliczane jedynie do czasu rozliczenia się z podatku dochodowego za dany rok. Po tym terminie mają zaś być już naliczane odsetki związane z niewłaściwie rozliczonym podatkiem rocznym.

Wszystko wskazuje na to, że tę sporną kwestię rozstrzygną przepisy zawarte w autopoprawce do rządowego projektu zmiany Ordynacji podatkowej. Do projektu, który znajduje się w uzgodnieniach miedzyresortowych, dotarła "Gazeta Prawna". Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 53a Ordynacji podatkowej, jeżeli w postępowaniu podatkowym po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że zaliczki nie zostały zapłacone w całości lub w części, to wyda decyzję, w której określi wysokość odsetek za zwłokę na ostatni dzień roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego, przyjmując prawidłową wysokość zaliczek na podatek.

Krzysztof Tomaszewski

OPINIA

Jerzy Bielawny, ekspert Instytutu Studiów Podatkowych:
Nie wiadomo, czy po tej zmianie trwające w tym zakresie spory się zakończą, ponieważ określenie "okresy rozliczeniowe" może być traktowane znów nieco elastycznie. Czy zmiana jest potrzebna? Oczywiście, że tak, aby właśnie uniknąć kontrowersji, kiedy jest możliwe wydanie decyzji, że dotyczy to odsetek, oraz jakie są relacje między odpowiedzialnością płatnika i podatnika w przypadku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Generalnie można powiedzieć, że takie zmiany idą w kierunku, w jakim zmierza większa część orzecznictwa. Również bezsporne jest, że doprecyzowywanie wszelkich takich niedomówień jest ważne, gdyż są to prawa i obowiązki obywateli, podatników, płatników. Warto, aby takie regulacje były jasne, dokładne i czytelne i tego należy sobie życzyć po tego typu zmianach.

Not. EM