Kryzys energetyczny nie zepchnął transformacji na dalszy plan. 2022 rok był rekordowy dla zielonych inwestycji

• W 2022 roku w skali globu zainwestowano ponad 1,1 bln dolarów w zielone technologie.
• O połowę zwiększyły się wydatki na elektryfikację transportu, o 17 proc. na OZE.
• Po raz pierwszy skala inwestycji w zielone technologie mogła dorównać wielkości dotacji dla paliw kopalnych.

Największe gospodarki świata wydały w 2022 roku miliardy dolarów na zieloną transformację. Tak wynika z nowego raportu firmy badawczej BloombergNEF (BNEF). Co więcej, jest możliwe, że w 2022 roku po raz pierwszy w historii poziom inwestycji w technologie niskoemisyjne dorównał wielkości środków zainwestowanych w paliwa kopalne - wskazują autorzy raportu. 

Raport "Energy Transition Investment Trends" to coroczne zestawienie BNEF dotyczące tego, ile przedsiębiorstwa, instytucje finansowe, rządy i użytkownicy końcowi przeznaczają w ciągu roku na niskoemisyjną transformację energetyczną. 

Eksperci BNEF analizują wydatki w ośmiu kategoriach. To OZE, energetyka jądrowa, magazynowanie energii, elektryfikacja transportu, ciepłownictwo, ciepło, wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla, technologie wodorowe i zrównoważona produkcja. 

Spośród tych kategorii w 2022 roku rekord nie padł jedynie jeśli chodzi o inwestycje w energię jądrową. Pozostały one zasadniczo na niezmienionym poziomie. 

"To ogromne przyspieszenie inwestycji w porównaniu z poprzednim rokiem. W 2022 kryzys energetyczny i działania polityczne doprowadziły do szybszego wdrażania technologii czystej energii" - wskazano w raporcie. 

W 2021 roku wydatki na zieloną transformację sięgnęły poziomu 849 mld dolarów. W zeszłym roku wyniosły 1110 mld dolarów, wzrosły więc prawie o jedną trzecią w ujęciu rocznym. 

W skali całego świata największą kategorią zielonych inwestycji w 2022 roku pozostała energetyka bazująca na surowcach odnawialnych. Na OZE świat w minionym roku wydał aż 495 mld dolarów. To 17 proc. więcej niż w 2021 roku. 

Jednak dużo większy wzrost - bo aż o 54 proc. rok do roku - odnotował zelektryfikowany transport. Ta kategoria inwestycji obejmuje wydatki na pojazdy elektryczne i związaną z nimi infrastrukturę. Po raz pierwszy w historii badań BNEF poziom wydatków na niskoemisyjny transport zbliżył się też do poziomu wydatków na OZE. 

To tym ważniejsza wiadomość, że od lat transport pozostaje jednym z najbardziej problematycznych sektorów gospodarki, jeśli chodzi o wielkość emisji. O ile np. w UE udawało się już w ostatnich latach zmniejszać wielkość emisji z przemysłu czy energetyki, to emisje gazów cieplarnianych z transportu stale rosną. 

Znaczące zwiększenie poziomu wydatków na mniej emisyjny transport może więc przyczynić się do zmniejszenia tych emisji. 

Najszybciej rozwijającym się sektorem spośród analizowanych są zielone technologie wodorowe. Wydatki na nie pozostają jednak stosunkowo niewielkie. W skali świata na inwestycje wodorowe w 2022 roku wydano łącznie 1,1 mld dolarów. To ponad trzykrotnie więcej niż w poprzednim roku. 

W zielonych inwestycjach przodowały w 2022 roku najsilniejsze gospodarki świata. Zgodnie z danymi BNEF największe inwestycje związane z transformacją energetyczną w 2022 roku przyciągnęły Chiny. Na kraj ten przypadło 546 miliardów dolarów, czyli prawie połowa globalnej sumy. To ok. 3 proc. chińskiego PKB. 

Na drugim miejscu znalazły Stany Zjednoczone. Ale ich wydatki na zieloną transformację wyniosły już tylko 141 mld dolarów. To prawie 4 razy mniej, niż suma inwestycji na ten cel w Chinach i niecały procent amerykańskiego PKB. Podium zamykają Niemcy, a za nimi plasują się dwa inne europejskie kraje: Wielka Brytania i Francja. 

Autorzy raportu zaznaczają jednak, że gdyby wziąć pod uwagę łączne wydatki całej UE, to Europa wyprzedza Stany Zjednoczone w klasyfikacji liderów zielonej transformacji. Na ten cel Unia wydała w 2022 roku 180 mld dolarów. To nieco ponad 1 proc. unijnego PKB. 

BNEF oszacował również ile w zeszłym roku wydano na dotowanie paliw kopalnych. Szacunkowa kwota uzyskana dla celów porównawczych wyniosła 1,1 biliona dolarów. Czyli tyle samo, co łączna wartość inwestycji w transformację energetyczną.  

To pierwszy raz w historii raportu BNEF, kiedy globalne inwestycje w transformację energetyczną dorównują inwestycjom w paliwa kopalne. I to, jak zwracają uwagę jego autorzy, mimo wzrostu inwestycji w paliwa kopalne wywołanego zeszłorocznym kryzysem energetycznym. 

"Inwestycje w technologie czystej energii są bliskie wyprzedzenia inwestycji w paliwa kopalne i nie będą się cofać. Jednak potrzeba znacznie więcej inwestycji, aby osiągnąć zerowy poziom netto w dłuższej perspektywie" - zauważył analityk cytowany w raporcie. 

Jak wyliczają autorzy opracowania, aby świat mógł osiągnąć cele zmniejszenia emisji z porozumienia paryskiego, dotychczasowe inwestycje powinny być kilkukrotnie większe. Zgodnie z projekcją BNEF, realizacja celów klimatycznych w skali globu wymagały bowiem średnio 4,5 bln dolarów inwestycji rocznie przez pozostałą część obecnej dekady. 

Martyna Maciuch