KUPS: niskie ceny porzeczek to wynik wzrostu produkcji
Plantatorzy czarnych porzeczek biją na alarm, tak niskich cen nie mieliśmy od lat. Polska jest największym na świecie producentem czarnych porzeczek i najważniejszym ich dostawcą na rynki międzynarodowe.
Przyczyną niskich cen skupu czarnych porzeczek jest ich rosnąca produkcja w Polsce - uważa Krajowa Unia Producentów Soków. Kilka dni temu Krajowe Stowarzyszenie Plantatorów Czarnych Porzeczek w liście do KUPS domagało się wyjaśnienia powodu tych niskich cen.
Krajowe Stowarzyszenie Plantatorów Czarnych Porzeczek poprosiło też o informację na temat wielkości zapasów zagęszczonego soku z czarnej porzeczki.
Plantatorzy zwrócili się również do ministra rolnictwa z prośbą o pomoc w rozwiązaniu problemu bardzo niskich cen skupu owoców porzeczki czarnej, które - jak podkreślali - są znacznie poniżej kosztów produkcji. Zakłady przetwórcze kupują owoce po 55-60 groszy za kilogram, podczas gdy - według plantatorów - koszt wyprodukowania kilograma porzeczki to 2,5 zł. Minister skierował wniosek do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zbadanie, czy zachowania rynkowe przedsiębiorców, prowadzących skup porzeczki czarnej i czerwonej, nie naruszają zasad konkurencji.
"Zapotrzebowanie na zagęszczony sok z czarnych porzeczek na światowym rynku wykazuje niestety na lekką tendencję spadkową. Związane to jest ze spadkiem spożycia soków i nektarów w Europie w ostatnich latach, w tym również z czarnych porzeczek oraz ze zmianą preferencji konsumentów na rzecz różnych napojów, często bez dodatku soków owocowych" - opowiada KUPS.
Unia także zwraca uwagę, że wzrost produkcji porzeczek nie jest związany ze wzrostem popytu na owoce świeże i przetwory z czarnych porzeczek.
Według KUPS, aby zwiększyć popyt niezbędna jest m.in. promocja owoców i przetworów z czarnych porzeczek na rynkach światowych, poszukiwanie nowych rynków zbytu, jak również wykreowanie nowych, innowacyjnych kanałów wykorzystania owoców czarnej porzeczki, np. w farmacji, w farbiarstwie, etc. Jak podkreślono, to wymaga dużych nakładów finansowych i dłuższego czasu oczekiwania na ich efekty.
Unia zauważa, że średnia cena skupu czarnych porzeczek w latach 2007-2012 - jak wynika z danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - wyniosła 2,41 zł za kilogram. Natomiast koszty produkcji są mocno zróżnicowane w zależności od wielkości plantacji, odmiany owoców, wydajności, techniki, uprawy, itd.
KUPS wyjaśnia, że nie ma bezpośredniego wpływu na bieżące stosunki handlowe na linii producenci-przetwórcy czy przetwórcy-handlowcy i nie może wpływać na poziom cen skupu. "Warunki umowy są indywidualnie negocjowane i są jednym z elementów prowadzenia biznesu w gospodarce wolnorynkowej" - wyjaśnia Unia.
Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) zrzesza 36 producentów soków, nektarów i napojów, czyli reprezentuje ponad 80 proc. polskiego rynku soków.
Stowarzyszenie plantatorów proponuje natomiast podpisanie wieloletnich i odnawialnych kontraktów, w których producent miałby zagwarantowany zbyt owoców, np. 60 proc. swojej produkcji w cenach pokrywających koszty.
Według KUPS polityka producentów owoców i ich organizacji, w tym Krajowego Stowarzyszenia Plantatorów Czarnych Porzeczek, powinna w szczególności obejmować rzetelne informowanie swoich członków o możliwościach popytowo-podażowych. Roszczeniowe żądania działań wbrew mechanizmom gospodarki wolnorynkowej i uzasadnieniu biznesowemu nie są w stanie przyczynić się do zmiany cen na rynku światowym, a tym samym poprawy sytuacji producentów czarnych porzeczek.
Polska jest największym na świecie producentem czarnych porzeczek i najważniejszym ich dostawcą na rynki międzynarodowe. Produkujemy około 57 proc. porzeczek czarnych w skali Europy i blisko 53 proc. w świecie.