Listy radcowskie dla wybranych

Dopiero 8 listopada Trybunał Konstytucyjny rozpatrzy wniosek Krajowej Rady Radców Prawnych, kwestionujący przepisy ustaw korporacyjnych, które ograniczyły wpływ samorządu na dostęp do zawodu radcy prawnego. Z informacji, jakie nieoficjalnie uzyskała Gazeta Prawna, powodem odłożenia rozprawy jest wniosek przygotowywany przez ministra sprawiedliwości dotyczący wyłączenia sędziów Trybunału, którzy byli związani z korporacjami prawniczymi.


Rozprawa w sprawie dostępu do zawodu radców prawnych została odroczona na wniosek prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobro

Co kwestionują radcowie

- Nasze motywy są takie same jak adwokatów, którzy zaskarżyli niektóre przepisy prawa o adwokaturze w ubiegłym roku. Uważamy za niekonstytucyjne ograniczenie władztwa samorządu w zakresie egzaminów zawodowych oraz jego wpływu na dostęp do zawodu - mówi Władysław Lewandowski, wiceprezes Krajowej Rady Radców Prawnych.

Werdykt do przewidzenia

Werdykt wydaje się raczej przesądzony, gdyż wniosek radcowski niewiele różni się od tego, który w ubiegłym roku złożyli adwokaci. W lutym Trybunał przyznał im rację. W efekcie ponownie zablokowany został swobodny przepływ do tego zawodu: sędziów, prokuratorów czy komorników. Zamknięta została również pozaaplikacyjna droga dojścia do zawodu, umożliwiająca zdawanie egzaminów zawodowych, z pominięciem aplikacji absolwentom prawa, którzy legitymują się 5-letnią praktyką przy tworzeniu lub stosowaniu prawa.

W tamtym wyroku Trybunał nie zakwestionował jednak istoty tych regulacji, ale ich nieprecyzyjność. Jednocześnie nakazał ustawodawcy powtórne znowelizowanie ustawy, w której mają zostać dookreślone zasady dostępu do zawodów prawniczych.

Wyrok, i co dalej

Jeżeli Trybunał zakwestionuje niektóre przepisy radcowskie, jeszcze bardziej aktualne stanie się pytanie, co z nowelizacją ustaw korporacyjnych, które poprawią to, co uchylił wcześniej Sąd Konstytucyjny. Sprawa wydaje się pilna, gdyż Sąd Konstytucyjny uchylił już przepis dotyczący organizacji adwokackich egzaminów zawodowych przez resort sprawiedliwości. A to oznacza, że jeżeli Sejm nie znowelizuje ustaw korporacyjnych w przyszłym roku, dostęp do tego zawodu znowu zostanie zablokowany.

Jak informuje Magdalena Żyła, rzecznik prasowy resortu sprawiedliwości, powołano już zespół, który analizuje przepisy zakwestionowane przez Trybunał. Gotowego projektu ustawy należy spodziewać się w ciągu 2-3 miesięcy.

Front walki przesunięty

Trudno jednak wytłumaczyć ponadpółroczną zwłokę w przygotowaniu tych przepisów, zwłaszcza że resort sprawiedliwości przygotował już kilka nowelizacji zmian w ustawie Prawo o adwokaturze. Chodzi m.in. o zwiększenie nadzoru ministra nad korporacjami, odebranie im sądów dyscyplinarnych czy też usztywnienie stawek za usługi prawne. Po analizie tych projektów widać, że front walki z korporacjonizmem uległ przesunięciu. Zapomniano w tym wszystkim o absolwentach prawa, którym przed kilkoma miesiącami znowu przymknięto drzwi do tych zawodów.
Również mało aktywny w tym zakresie jest Sejm. Przełomowa ustawa, która doprowadziła do otwarcia zawodów prawniczych, była właśnie autorstwa posłów. Teraz jednak posłowie mają na głowie pilniejsze spawy niż ustawy.

Samorząd blokuje dostęp

Stowarzyszenie Fair Play i Komisja Studiów Prawniczych Parlamentu Studentów RP wystosowały wczoraj apel, w którym wyrażono głębokie zaniepokojenie postępowaniem okręgowych izb radców prawnych odmawiających wpisu osobom, które zgodnie z przepisami nowelizacji z lipca poprzedniego roku mają prawo do takiego wpisu.
Wiele młodych osób, które ukończyły aplikację sędziowską czy też prokuratorską, o znakomitym wykształceniu - nie może wykonywać zawodu, gdyż korporacje próbują stawać ponad prawem - napisano w oświadczeniu. Organizacje przypominają, że przepis ten zakwestionowany został przez TK wyłącznie w ustawie Prawo o adwokaturze. Środowisko radców prawnych nie może zatem stosować swobodnie tego orzeczenia w odniesieniu do przyjęć w poczet radców prawnych

Tomasz Pietryga