Miał być ukłon w stronę seniorów, jest rozczarowanie. Przybywa skarg

"Dla wielu obywateli renta wdowia miała być wsparciem w trudnym okresie życia. Dziś część z nich czuje się pominięta" - czytamy w czwartkowym wydaniu "Dziennika Gazety Prawnej". 

Zdaniem "DGP" zastrzeżenia dotyczą przede wszystkim warunku, który przewiduje, że świadczenie przysługuje osobom, które nabyły prawo do renty rodzinnej nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. "Jak poinformował nas ZUS, jest to druga - po zbyt wysokiej kwocie aktualnie wypłacanego świadczenia - przyczyna odmowy wypłaty renty wdowiej" - podaje dziennik. 

Wzrasta liczba skarg kierowanych do RPO w sprawie renty wdowiej. Prof. Marcin Wiącek w piśmie do szefowej MRPiPS Agnieszki Dziemianowicz-Bąk z 7 lipca 2025 r. wskazywał, że "do Rzecznika Praw Obywatelskich w dalszym ciągu wpływają liczne skargi (...), z których zdecydowana większość dotyczy ograniczenia zakresu podmiotowego wprowadzonych regulacji". "W ocenie rzecznika nowe przepisy mogą naruszać konstytucyjną zasadę równości, a przyjęte kryterium wieku, w którym nastąpiła utrata małżonka, cechuje się arbitralnością i brakiem proporcjonalności" - czytamy.

To stanowisko - podaje gazeta - podziela dr Katarzyna Kalata, radca prawny z Kancelarii Kalata. Jej zdaniem istnieją podstawy do złożenia skargi do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie - zarówno ze względu na zasadę równości, jak i zasadę proporcjonalności oraz sprawiedliwości społecznej. 

Z kolei zdaniem Marcina Krajewskiego, adiunkta w Katedrze Prawa Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Polityki Społecznej na WPiA Uniwersytetu Łódzkiego, "przepisy ingerują w sferę prywatności i autonomii jednostki". Jak wyjaśniono w tekście, zakładają one bowiem, że "osoba, która utraciła małżonka w młodym wieku, powinna ułożyć sobie życie na nowo; z kolei osoba korzystająca z renty wdowiej, aby nie utracić świadczenia, powinna pozostać w nieformalnym związku partnerskim". 

"Tego rodzaju założenia są sprzeczne z zasadą ochrony życia prywatnego i rodzinnego" - podkreśla gazeta. 

Renta wdowia to nowe świadczenie zaproponowane przez resort rodziny, pracy i polityki społecznej. Chodzi o połączone świadczenia, np. 100 proc. własnego świadczenia oraz 15 proc. świadczenia przysługującego po zmarłym małżonku lub odwrotnie (zbieg świadczeń). Część uprawnionych osób otrzymuje świadczenie z dwóch instytucji: z ZUS i z innego organu emerytalno-rentowego. Oznacza to, że tacy klienci dostaną w jednym miesiącu dwie wypłaty w różnych terminach. 

Jak przypomina resort, osoby te otrzymają natomiast jedną decyzję - od tego organu, który będzie wypłacał 15 proc. świadczenia. Druga instytucja poinformuje je o kontynuowaniu wypłaty dotychczasowego świadczenia w wysokości 100 proc. 

Od 1 lipca do połowy miesiąca Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił blisko 420 tys. osób ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń. Renta wdowia wynosi średnio 354,43 zł.