Co dalej z NABE? Minister mówi o raporcie, wskazuje termin

- Mam nadzieję, że raport zostanie opublikowany w ciągu 2-3 tygodni - powiedział Jaworowski otwierając zorganizowaną przez PAP debatę o bezpieczeństwie energetycznym z cyklu "Bezpieczna Polska Przyszłości".

Szef MAP nie podał konkretnych ustaleń raportu. Powiedział jedynie, że prowadzone na potrzeby raportu analizy pokazały, iż spółki energetyczne muszą myśleć "bardziej finezyjnie" o finansowaniu swoich inwestycji. Podkreślił, że mają one problemy z finansowaniem ze względu na posiadanie w swoich portfelach aktywów węglowych.

Jak jednak podkreślił, sam fakt posiadania tych aktywów nie jest barierą, co pokazuje np. dopięcie finansowania morskich farm wiatrowych przez PGE, która to spółka także posiada aktywa węglowe.

Powołanie Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego, do której miały zostać wniesione aktywa spółek energetycznych, miało pozwolić grupom energetycznym skupić się na rozwoju energetyki nisko- i zeroemisyjnej, co miało przyczynić się do przyspieszenia transformacji energetycznej. Przede wszystkim miało umożliwić pozyskanie finansowanie na ten cel od instytucji finansowych, które zaprzestawały finansowania inwestycji związanych z węglem.

W sierpniu 2023 r. spółki PGE, Tauron, Enea i kontrolowana przez Orlen Energa podpisały dokumenty zawierające podsumowanie warunków transakcji nabycia przez Skarb Państwa aktywów węglowych posiadanych przez te podmioty. Następnie spółki miały zostać skonsolidowane w ramach PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna (GiEK). Miałoby to nastąpić poprzez wniesienie przez Skarb Państwa akcji lub udziałów tych spółek na podwyższenie kapitału zakładowego PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna. PGE GiEK miał dalej funkcjonować jako Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego. Jednak we wrześniu 2023 r. Senat odrzucił ustawę o gwarancjach finansowych dla NABE i cały projekt nie był już kontynuowany.

Zgodnie z zarządzeniem ministra aktywów państwowych z 9 maja 2024 r. powołano zespół do spraw wydzielenia aktywów węglowych ze spółek sektora energetycznego z udziałem Skarbu Państwa jako organ pomocniczy ministra. W zarządzeniu wyszczególniono, że do zadań zespołu należy analiza uwarunkowań wydzielenia aktywów węglowych ze spółek, współpraca ze spółkami w zakresie wypracowania założeń, kierunków oraz metod przeprowadzenia wydzielenia, opracowanie rekomendacji w zakresie koniecznych lub zalecanych zmian legislacyjnych nakierowanych na przeprowadzenie wydzielenia i ustalenie kręgu podmiotów odpowiedzialnych za realizację wydzielenia oraz podziału zadań pomiędzy te podmioty.