Mniejsza powierzchnia uprawy zbóż

Przedwynikowy szacunek produkcji głównych upraw rolnych i ogrodniczych w 2002 r. przedstawia się następująco:

zbiory zbóż ogółem szacuje się na 26,8 mln t, tj. o 0,6% mniej od ubiegłorocznych, w tym:

zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi szacuje się na 24,9 mln t, tj. o 2,5% mniej od ubiegłorocznych;

zbiory rzepaku i rzepiku ocenia się na 1,0 mln t, tj. o 6,0% mniej od zbiorów uzyskanych w 2001 r.;

zbiory ziemniaków ocenia się na 16,0?16,8 mln t, tj. o 13,2?17,6% mniej od zbiorów uzyskanych w ubiegłym roku;

zbiory buraków cukrowych szacuje się na około 11,5 - 12,1 mln t, tj. o 1,4% - 6,7% więcej od uzyskanych w roku 2001;

zbiory warzyw gruntowych ocenia się na 4,5 mln t, tj. o 14,3% mniej od uzyskanych w 2001 r .;

zbiory owoców z drzew szacuje się na 2,6 mln t, tj. o 9,3% mniej od zbiorów ubiegłorocznych;

zbiory owoców jagodowych szacuje się na 0,4 mln t, tj. o 16,1% mniej niż w 2001 r.

W bieżącym roku warunki agrometeorologiczne, mimo dużego zróżnicowania, na przeważającym obszarze kraju były dość korzystne dla wzrostu i rozwoju roślin. W okresie lata bardzo duże zróżnicowanie terytorialne występowania opadów i ich intensywności powodowało, że w wielu rejonach kraju znaczny niedobór wody przy dużym usłonecznieniu i wysokich temperaturach powietrza powodował nadmierne przesuszenie gleby, natomiast w innych rejonach ulewne deszcze przyczyniały się do powstawania na polach nadmiaru wilgoci.

Zboża

Według drugiego (przedwynikowego) szacunku powierzchnia uprawy zbóż ogółem- wyniosła 8340,7 tys. ha i była mniejsza od ubiegłorocznej o 5,4% i o 5,2% od średniej z lat 1996-2000.

Plony zbóż ogółem oszacowano na 32,1 dt/ha, tj. o 4,9% więcej niż w 2001 roku, a w porównaniu do średniej z lat 1996-2000 więcej o 12,2%.

Zbiory zbóż ogółem szacuje się na 26,8 mln t, tj. o 0,2 mln t (o 0,6%) mniej niż w 2001 r. ale o 1,6 mln t (o 6,4%) więcej od średniej z lat 1996-2000.

Powierzchnię zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi ocenia się na 8028,1 tys. ha, tj. o 6,0% mniej od zasiewów pod ubiegłoroczne zbiory.

Plony zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi szacuje się na 31,0 dt/ha, tj. o 3,7% więcej niż w 2001 r. i o 9,2% więcej od średnich plonów z lat 1996-2000.

Zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi szacuje się na 24,9 mln t, tj. o 0,6 mln t (o 2,5%) mniej od ubiegłorocznych i o ponad 0,3 mln t (o 1,4%) więcej od średnich zbiorów z lat 1996-2000, w tym:

pszenicy na 9,3 mln t tj. o 0,2% mniej niż w 2001 r.,

żyta na blisko 4,0 mln t, tj. o 17,8% mniej od uzyskanych w ubiegłym roku,

jęczmienia na 3,4 mln t, tj. o 1,8% więcej od ubiegłorocznych,

owsa na 1,4 mln t, tj. o 11,1% więcej niż w 2001 r.,

pszenżyta na 3,0 mln t, tj. więcej o 10,6%,

zbiory mieszanek zbożowych na blisko 3,8 mln t, tj. mniej od ubiegłorocznych o 5,7%.

Wstępnie szacuje się, że powierzchnia kukurydzy uprawianej na ziarno wynosi blisko 300 tys. ha, tj. o 33,2% więcej niż w roku ubiegłym (o 206% więcej niż średnia z lat 1996 ? 2000). Plony kukurydzy uprawianej na ziarno szacuje się na 61 dt/ha, tj. o 0,5% więcej niż w roku ubiegłym, a zbiory na 1,8 mln t, tj. o 34,7% więcej niż w 2001 r.

Rzepak i rzepik

Szacuje się, że powierzchnia rzepaku i rzepiku ozimego i jarego łącznie wyniosła 428,3 tys. ha (ok. 8,8% tej powierzchni stanowił rzepak jary) i była mniejsza o ok. 3,4% od ubiegłorocznej.

Plony rzepaku i rzepiku ocenia się na 23,3 dt/ha tj. o 0,7 dt/ha (o 2,9%) mniej niż w 2001 r.

Zbiory rzepaku i rzepiku szacuje się na ok. 1,0 mln t, tj. o 6,0% mniej niż w roku ubiegłym.

Tabl. 2. Produkcja rzepaku i rzepiku

Ziemniaki

Ocenia się, że powierzchnia uprawy ziemniaków zajmuje niespełna 0,9 mln ha i jest mniejsza od ubiegłorocznej o 0,3 mln ha (o 27,7%). Przebieg warunków pogodowych w okresie wegetacji ziemniaków do końca pierwszej połowy czerwca był korzystny dla wzrostu i rozwoju roślin. Wysokie temperatury i w wielu rejonach kraju znaczny niedobór opadów w miesiącach letnich doprowadziły do powstania suszy glebowej, co zahamowało wzrost bulw i przyspieszyło zasychanie łętów.

Szacuje się, że plony ziemniaków wyniosą 185 do 195 dt/ha i będą o 23 do 33 dt/ha (o 14,2 - 20,4%) wyższe od ubiegłorocznych.

Zbiory ziemniaków ocenia się na 16,0 do 16,8 mln t, tj. o 3,4 do 2,6 mln t (o 13,2 - 17,6%) mniej od uzyskanych w roku ubiegłym.

Buraki cukrowe

Szacuje się, że powierzchnia uprawy buraków cukrowych w br. wynosi 0,3 mln ha i jest mniejsza od powierzchni z roku 2001 o 4,5%. Przebieg warunków agrometeorologicznych do II dekady czerwca był korzystny dla wzrostu korzeni buraków cukrowych. W dalszym okresie ich wegetacji w wielu rejonach kraju znaczny niedobór wilgoci powodował osłabienie procesów życiowych roślin i hamował przyrost masy korzeniowej. Dłuższe okresy bardzo słonecznej pogody sprzyjały natomiast gromadzeniu się cukru w korzeniach.

Ocenia się, że plony buraków cukrowych wyniosą 380 do 400 dt/ha i w porównaniu do ubiegłorocznych będą wyższe o 6,1% do 11,7%.

Zbiory buraków cukrowych szacuje się na 11,5 do 12,1 mln t, tj. o 0,1 do 0,7 mln t (o 1,4% do 6,7%) więcej od uzyskanych w roku ubiegłym.

Siano łąkowe

Warunki termiczno-wilgotnościowe w okresie wzrostu roślinności łąkowej pod zbiory II pokosu były niekorzystne. Złożyły się na to przede wszystkim: mała ilość opadów i ich nierównomierny rozkład oraz bardzo wysokie temperatury powietrza i duże usłonecznienie. Miejscami jednak bardzo intensywne opady burzowe powodowały podtopienia roślinności, zwłaszcza na łąkach niżej położonych.

Ocenia się, że plony z II pokosu łąk w przeliczeniu na siano wyniosły 14,6 dt/ha i były o 8,2% niższe od uzyskanych w roku ubiegłym.

Z ogólnej powierzchni łąk trwałych wynoszącej 2,5 mln ha produkcję siana I i II pokosu łącznie szacuje się na 9,2 mln t, tj. o 3,8% mniej od uzyskanej w roku ubiegłym.

Warzywa gruntowe

Po wczesnych siewach warzyw gruntowych i początkowo niekorzystnych warunkach ich wzrostu, poprawa pogody w II połowie maja pozwalała przewidywać stosunkowo dobre plony. Jednak długotrwała susza utrzymująca się na przeważającym obszarze kraju w lipcu i w sierpniu oraz w pierwszej dekadzie września, a w niektórych rejonach także występujące podtopienia plantacji spowodowały mniejsze plonowanie wielu gatunków warzyw, zwłaszcza kapustnych. Utrzymujące się przez całe lato wysokie temperatury powietrza sprzyjały natomiast plonowaniu warzyw ciepłolubnych, szczególnie pomidorów.

Zmniejszenie powierzchni uprawy wszystkich gatunków warzyw gruntowych miało decydujący wpływ na wysokość produkcji. Szacuje się, że łączne zbiory tych warzyw będą niższe o 14,3% w stosunku do ubiegłorocznych i wyniosą 4,5 mln t.

Owoce z drzew

Warunki przezimowania, kwitnienia drzew i zawiązywania owoców były korzystne, a wegetacja znacznie przyspieszona. Warunki atmosferyczne w lipcu i sierpniu spowodowały dalsze przyspieszenie wegetacji. Długotrwała susza utrzymująca się na przeważającym obszarze kraju wpłynęła na zahamowanie przyrostu masy owoców, a tym samym na zmniejszenie potencjalnych plonów.

Szacuje się, że tegoroczne zbiory owoców z drzew będą stosunkowo wysokie, jednak o 9,3% niższe od rekordowych zbiorów roku 2001 i wyniosą 2,6 mln t. Przewiduje się jedynie znaczny wzrost produkcji gruszek, które w poprzednim sezonie wegetacji plonowały słabiej. Zbiory jabłek i śliwek szacuje się na poziomie niższym od rekordowych zbiorów uzyskanych w roku poprzednim.

Owoce jagodowe

Zbiory owoców jagodowych szacuje się na 0,4 mln t, tj. o 16,1% mniej od ubiegłorocznych. Ocenia się, że największy spadek wystąpi w produkcji truskawek, zarówno ze względu na mniejszą powierzchnię uprawy, jak i nieco niższe plonowanie.

Z uwagi na stale wzrastającą powierzchnię uprawy aronii, borówki wysokiej i pozostałych jagodowych, łączna ich produkcja szacowana jest znacznie wyżej niż w roku poprzednim.