NBP boi się inflacji i wzrostu płac

Od posiedzenia Rady w maju br. nieznacznie podwyższono prognozy inflacji na 2006 r. w strefie euro i Stanach Zjednoczonych, natomiast prognozy na 2007 r. pozostały niezmienione. Nie zmieniły się również prognozy wzrostu gospodarczego w strefie euro i Stanach Zjednoczonych na lata 2006-2007. W maju roczne tempo wzrostu cen konsumpcyjnych wzrosło zarówno w Stanach Zjednoczonych (z 3,5% w kwietniu do 4,2%) jak i strefie euro (z 2,4% do 2,5%).

Od majowego posiedzenia Rady nie zmieniła się bieżąca i prognozowana na lata 2006-2007 cena ropy naftowej. Utrzymuje się niepewność dotycząca wpływu wysokich cen ropy na tempo wzrostu gospodarczego oraz inflację. Wyższe od oczekiwań dane za maj dotyczące produkcji, sprzedaży detalicznej oraz zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw w Polsce wskazują na kontynuację w II kw. 2006 r. wysokiego tempa wzrostu gospodarczego odnotowanego w I kw. br. Wzrost produkcji przemysłowej w maju br. był znacznie wyższy od oczekiwań zarówno NBP jak i ośrodków zewnętrznych i wyniósł 19,1% r/r (wobec 5,7% r/r w kwietniu).

Po wyeliminowaniu czynników sezonowych wzrost produkcji przemysłowej w maju wyniósł 15,6% r/r (wobec 10,2% r/r w kwietniu). Znacznie wyższy od oczekiwań okazał się również wzrost produkcji budowlanomontażowej, który wyniósł 13,4% r/r wobec 4,1% r/r w kwietniu, a po wyeliminowaniu czynników sezonowych 7,0% r/r wobec 4,9% r/r. Wyższy od oczekiwań był także wzrost sprzedaży detalicznej, który wyniósł w ujęciu nominalnym 13,7% r/r wobec 13,2% r/r w kwietniu. Wzrost sprzedaży detalicznej - podobnie jak produkcji przemysłowej - był najwyższy od kwietnia 2004 r., kiedy to nastąpił znaczący wzrost aktywności gospodarczej poprzedzający wstąpienie Polski do UE. Utrzymuje się wysoka dynamika kredytu dla gospodarstw domowych: wzrost kredytów konsumpcyjnych przyspieszył w maju do 19,2% r/r (wobec 17,6% r/r w kwietniu), zaś kredytów mieszkaniowych do 48,2% r/r (wobec 41,1% r/r w kwietniu).

Wzrosła dynamika kredytów dla przedsiębiorstw (z 3,4% r/r w kwietniu do 4,1% r/r w maju), choć nadal pozostaje ona umiarkowana. Szybki wzrost gospodarczy zwiększa popyt na pracę. Od grudnia 2004 r. w coraz szybszym tempie rośnie zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw. W maju br. wzrost zatrudnienia w przedsiębiorstwach wyniósł 3,1% r/r (wobec 2,8% r/r w kwietniu). W I kw. 2006 r. przyspieszył także wzrost liczby pracujących w gospodarce według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (3,1% r/r wobec 2,4% r/r w IV kw. 2005 r.). W bardzo szybkim tempie rośnie liczba pracujących poza rolnictwem indywidualnym (w I kw. 2006 r. wzrost o 3,8% wobec 3,5% w IV kw. 2005 r.). Znacząco obniżyło się również bezrobocie - w I kw. 2006 r. stopa bezrobocia według BAEL wyniosła 16,0% wobec 18,9% rok wcześniej. Według danych z urzędów pracy w maju br. stopa bezrobocia obniżyła się do 16,5% wobec 18,2% rok wcześniej.

Szybkiemu wzrostowi liczby pracujących oraz znacznemu spadkowi stopy bezrobocia towarzyszył spadek liczby aktywnych zawodowo: w I kw. 2006 r. liczba ta zmniejszyła się wobec I kw. 2005 r. o 0,4%. W maju br. wzrost wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw wyniósł 5,2% r/r (wobec 4,0% r/r w kwietniu). Szacowane tempo wzrostu jednostkowych kosztów pracy w gospodarce (z wyłączeniem rolnictwa indywidualnego) obniżyło się z 4,3% w IV kw. 2005 r. do 3,3% r/r w I kw. 2006 r. W przemyśle natomiast w okresie styczeń-maj br. wzrost wydajności pracy (10,5% r/r) był nadal wyższy od wzrostu wynagrodzeń, czego efektem jest spadek jednostkowych kosztów pracy w tym sektorze o 5,2% r/r.

Od posiedzenia Rady w maju: rząd przyjął projekt ustawy o przekazaniu środków finansowych publicznym zakładom opieki zdrowotnej na 30-procentowy wzrost wynagrodzeń osób zatrudnionych w tych zakładach, osiągnięto porozumienie w sprawie wypłat nagród dla górników z zysków kopalń, pojawiły się kolejne sygnały narastania presji płacowej w części sektora publicznego. Może to prowadzić do dalszego zwiększania nacisków na wzrost płac. Niezbędnym warunkiem trwałego przyspieszenia tempa wzrostu gospodarczego, niestwarzającego ryzyka dla realizacji celu inflacyjnego jest to, aby płace nie rosły szybciej niż wydajność pracy. Wymaga to silnego i nastawionego na efektywność nadzoru właścicielskiego w przedsiębiorstwach. Roczne tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w maju zwiększyło się do 0,9% (wobec 0,7% r/r w kwietniu).

Na wzrost rocznego wskaźnika inflacji w stosunku do kwietnia br. złożył się wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych oraz cen paliw. Nieznacznie wzrosła również większość wskaźników inflacji bazowej, choć nadal pozostały one na niskim poziomie (w maju wskaźniki inflacji bazowej zawierały się w przedziale od -0,4% r/r do 1,0% r/r). Niski poziom wszystkich wskaźników inflacji bazowej wskazuje na utrzymywanie się niskiej presji inflacyjnej.

W czerwcu nie zmieniły się znacząco oczekiwania inflacyjne gospodarstw domowych, które pozostały na niskim poziomie. Według badań koniunktury GUS, od początku 2006 r. następuje stopniowy wzrost przewidywanych cen produkcji wytwarzanej przez przedsiębiorstwa. W maju br. ceny produkcji sprzedanej przemysłu (PPI) wzrosły o 2,3% r/r wobec 1,7% r/r w kwietniu, tj. o 0,4% m/m wobec 1,5% m/m w kwietniu, na co w znacznym stopniu złożył się wzrost cen surowców i nośników energii. Wzrost rocznej dynamiki PPI nastąpił mimo mocniejszego o 4,5% niż rok temu efektywnego kursu złotego.

Rada podtrzymuje przekonanie, że najbardziej korzystna dla Polski byłaby realizacja strategii gospodarczej nastawionej na stworzenie warunków zapewniających wprowadzenie euro w najbliższym możliwym terminie, co przyczyniłoby się do przyspieszenia długofalowego wzrostu gospodarczego.

W ocenie Rady, bilans czynników ryzyka dla przyszłej inflacji może wskazywać na wzrost prawdopodobieństwa ukształtowania się inflacji w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej na poziomie wyższym niż oceniano w kwietniowej projekcji oraz na majowym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej.

Pełniejsza ocena perspektyw inflacji będzie możliwa w lipcu 2006 r. po opublikowaniu projekcji inflacji. Następne posiedzenie Rady odbędzie się 18 lipca 2006 r. i będzie poświęcone rozpatrzeniu projektu Raportu o inflacji. Raport zostanie ostatecznie przyjęty na posiedzeniu w dniach 25-26 lipca 2006 r. Prezes NBP Leszek Balcerowicz zapowiedział w środę, że RPP będzie tak działać, żeby inflacja doszła do celu inflacyjnego, ale żeby go nie przekroczyła."Rada będzie tak działać, żeby inflacja doszła do celu inflacyjnego, ale go nie przekroczyła" - powiedział prezes NBP na konferencji prasowej po posiedzeniu RPP.

Pytany, czy mógłby się donieść do oczekiwań rynku na podwyżkę stóp procentowych o 0,25 pkt bazowych, prezes NBP powiedział:"Zawsze jest tak, na każdym posiedzeniu odnosimy się, pośrednio przedstawiając obraz przyszłej inflacji. Proszę z tego wyciągnąć wnioski". "Nie zawsze jest rzeczą właściwą, żeby tak jak do czynił Fed zapowiadać dalsze ruchy; dlaczego Fed to czynił, bo wychodził z bardzo niskiego poziomu, 1 proc., m.in. obawiając się deflacji i jak te obawy się nie sprawdziły, to było rzeczą oczywistą, że ruchy są tylko w jednym kierunku, to znaczy w górę" - dodał prezes NBP.Gdyby utrzymał się spadek liczby aktywnych zawodowo zanotowany w I kw 06 wobec I kw 05 byłoby to zjawisko proinflacyjne - uważa prezes Narodowego Banku Polskiego Leszek Balcerowicz.

Według prezesa NBP, gdyby tendencja spadku aktywnych zawodowo się utrzymała, wzrosłaby presja na wzrost płac."Działa to proinflacyjnie, zmniejsza się podaż pracy" - powiedział prezes NBP w środę na konferencji prasowej po posiedzeniu RPP."Szybkiemu wzrostowi liczby pracujących oraz znacznemu spadkowi stopy bezrobocia towarzyszył spadek liczby aktywnych zawodowo: w I kw 06 liczba ta zmniejszyła się wobec I kw 05 o 0,4 proc." - podała RPP w komunikacie po posiedzeniu.