Opakowania wielokrotnego użytku zamiast plastiku. Regulacje odczują sprzedawcy żywności
Od lipca 2024 r. sprzedający żywność będą musieli przestawić się na alternatywne rozwiązania. Zgodnie z unijną dyrektywą SUP, tzw. dyrektywą plastikową, będą zobowiązani oferować klientom możliwość zakupu żywności w opakowaniach podlegających biodegradacji, kompostowaniu lub nadających się do wielokrotnego użytku. Regulacje najbardziej odczuje branża gastronomiczna, m.in. lokale, restauracje i punkty sprzedające posiłki na wynos.
Dopuszczane przez ustawę, alternatywne opakowania muszą być wykonane przede wszystkim z materiałów odnawialnych. Papierowe kubki czy talerzyki muszą nadawać się do recyklingu, co oznacza, że nie mogą mieć syntetycznych powłok. Wolno będzie używać opakowań z biomasy, np. pojemników skrobiowych, które po wykorzystaniu można wyrzucić na kompost. Jeśli chodzi o pojemniki wielokrotnego użytku, to Bruksela zachęca, aby restauracje czy sklepy opracowywały systemy, dzięki którym klienci będą zwracali pojemniki, aby można było użyć ich ponownie.
Ustawa SUP - Single Use Plastics, czyli plastiki jednorazowego użytku - to regulacja Unii Europejskiej, której celem jest zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska plastikiem. Prawo ma też wpłynąć na zmianę nawyków konsumenckich i modeli biznesowych.
Chodzi nie tylko o promowanie alternatywnych produktów, ale też o zakaz korzystania z niektórych plastikowych wyrobów, np. sztućców czy talerzyków. Dyrektywa wprowadza również wymóg etykietowania produktów jednorazowego użytku z informacją o ich szkodliwym wpływie na środowisko. Na ich producentów oraz użytkowników, m.in. właścicieli lokali gastronomicznych, nakłada koszty utylizacji tych produktów.
Dyrektywa SUP została przyjęta przed pięcioma laty przez Parlament Europejski. Jej przepisy wchodzą w życie etapami. Zgodnie z nimi od końca maja zeszłego roku obowiązuje zakaz wprowadzania do handlu plastikowych słomek, mieszadełek, sztućców, kubków czy talerzy. Nie wolno też używać pojemników na żywność wykonanych ze styropianu (polistyrenu ekspandowanego). W styczniu tego roku wszedł w życie obowiązek pobierania opłaty - 20 gr plus VAT - za każdy kubek jednorazowy, a 25 gr plus VAT za pojemnik na żywność w całości lub części wykonany z tworzyw sztucznych.
Z obowiązującej od ponad roku dyrektywy plastikowej wynikają też nowe obowiązki i zasady dotyczące prowadzenia przez właścicieli lokali gastronomicznych czy restauracji ewidencji opakowań jednorazowego użytku wprowadzanych na rynek. Nakłada ona na przedsiębiorców obowiązek składania rocznych raportów dotyczących ilości zużytych plastikowych opakowań. Zgodnie z dyrektywą, muszą też one zostać oznakowane ikoną przedstawiającą martwego żółwia.
Za nieprzestrzeganie przepisów SUP grożą wysokie kary. Prowadzenie niewłaściwej ewidencji zużytych plastików, niepobieranie opłat za plastikowe kubki czy pojemniki czy za wprowadzanie w błąd konsumentów, np. poprzez promowanie produktów z tworzyw sztucznych jako ekologicznych, można zapłacić od 10 tys. zł do nawet pół miliona zł. Limit kary za niepobieranie opłaty konsumenckiej wynosi 20 tys. zł.
