Pakiet projektów ustaw dostosowujących przepisy ustawodawstwa polskiego do obowiązujących w UE

Rada Ministrów zaakceptowała projekt ustawy o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową.

Celem ustawy jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego instrumentów pozwalających na zrealizowanie wymagań przyjętych w ratyfikowanej przez Polskę Konwencji o ochronie warstwy ozonowej, sporządzonej w Wiedniu 22 marca 1985 r. oraz Protokołu w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową, sporządzonego w Montrealu 16 września 1987 r., a także ratyfikowanych przez Polskę Poprawek do Protokołu Montrealskiego. Wskazane akty prawa międzynarodowego mają pomóc w wyeliminowaniu lub stopniowym ograniczaniu produkcji i zużycia określonych substancji uznanych za zubożające warstwę ozonową. Polskie przepisy wewnętrzne nie są obecnie w wystarczającym stopniu przygotowane do realizacji zobowiązań związanych z ochroną warstwy ozonowej.

Proponowany projekt ustawy wprowadza m.in.:

- przepisy dotyczące zakazów obrotu z zagranicą substancjami kontrolowanymi i towarami zawierającymi takie substancje;

- zakazy i nakazy i ograniczenia związane z wykorzystywaniem substancji kontrolowanych;

- nałożenie na przedsiębiorcę, który ubiega się o przywóz tych substancji obowiązku udokumentowania miejsca ich pochodzenia, a także zgody zakładu uprawnionego na terenie kraju do przyjęcia tych substancji do regeneracji lub, jeśli przywożone są substancje oczyszczone, potwierdzenia ich miejsca pochodzenia oraz jaki zakład dokonał regeneracji i jaki jest stopień ich oczyszczenia;

- informacje dotyczące postępowania z halonami stosowanymi jako środki gaśnicze;

- regulacje dotyczące wykorzystywania substancji kontrolowanych zawartych w urządzeniach chłodniczych, klimatyzacyjnych, gaśniczych lub w rozpuszczalnikach;

Rada Ministrów zaakceptowała projekt nowelizacji ustawy o ochronie osób i mienia.

Zmiana ma na celu umożliwienie uzyskania licencji pracownika ochrony lub prowadzenia działalności gospodarczej w dziedzinie ochrony osób i mienia przez osoby nie posiadające obywatelstwa polskiego. Projekt ustawy przewiduje, że o wspomnianą licencję może ubiegać się osoba, która ma polskie obywatelstwo lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz legitymuje się biegłą znajomością języka polskiego.

Rada Ministrów na posiedzeniu 8 sierpnia 2000 r. przyjęła projekt ustawy o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, ustawy o grach losowych, zakładach wzajemnych i grach na automatach, ustawy o radiofonii i telewizji, ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o języku polskim.

7 września 2000 r. projekt ten został przesłany do Sejmu RP.

Komitet Integracji Europejskiej na posiedzeniu 18 października 2000 r. podjął decyzję o rozdzieleniu projektu ustawy na oddzielne projekty ustaw. W związku z tym Sekretarz KIE przedstawił wniosek o wycofanie z Sejmu wymienionego zbiorczego projektu ustawy oraz wniósł pięć wyodrębnionych projektów ustaw.

Rada Ministrów zaakceptowała projekt ustawy o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Układ Europejski, który wszedł w życie 1 lutego 1994 r. przewiduje, iż ustanowiony nim proces stowarzyszenia podzielony będzie na dwa pięcioletnie okresy. W pierwszym etapie stowarzyszenia Polska winna zrealizować określone zobowiązania Układu Europejskiego, między innymi postanowienia dotyczące wprowadzenia zasady traktowania narodowego i zniesienia ograniczeń kapitałowych wobec zagranicznych podmiotów gospodarczych. W związku z tym niezbędna jest nowelizacja ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców poprzez dodanie nowego przepisu, który wprowadza obowiązek stosowania w postępowaniu o wydanie decyzji w sprawie zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców kryteriów określonych w Układzie Europejskim. Dotyczy to spraw, które zostały wszczęte na wniosek obywatela Wspólnot lub oddziału (agendy) przedsiębiorstwa Wspólnot. Przyjęcie takiego rozwiązania oznacza zawężenie granic uznania administracyjnego przy wydaniu decyzji w sprawie zezwolenia. Właściwy organ nie będzie mógł odmówić wydania zezwolenia na nabycie nieruchomości (podobnie jak organy współdziałające nie będą mogły wyrazić negatywnego stanowiska), jeżeli nabycie nieruchomości konieczne jest do prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Wyjątkiem może być sytuacja kiedy odmowę zezwolenia uzasadniają względy polityki społecznej bądź bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego. Powołanie się na którąkolwiek z tych przesłanek musi być uzasadnione w odniesieniu do konkretnej sytuacji i konkretnego podmiotu gospodarczego.

Rada Ministrów zaakceptowała projekt ustawy o dostosowaniu do prawa UE ustawy o grach losowych, zakładach wzajemnych i grach na automatach.

Zmiany przewidziane w tej ustawie polegają m.in. na dopuszczeniu podmiotów pochodzących z Unii Europejskiej do prowadzenia działalności w dziedzinie gier losowych i zakładów wzajemnych na zasadach traktowania narodowego. Wprowadzony jest również przepis, który określa przesłanki na podstawie, których następuje odmowa udzielenia pozwolenia na prowadzenie powyższej działalności, są to względy bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego oraz zachodzą uzasadnione podejrzenia co do legalności źródeł pochodzenia kapitału zagranicznego.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o radiofonii i telewizji.

Zaproponowane w ustawie zmiany dostosowują polskie prawo do przepisów Dyrektywy Rady 89/552/EWG z 3 października 1989 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustaw, rozporządzeń i przepisów administracyjnych, dotyczących prowadzenia telewizyjnej działalności nadawczej (tzw. Dyrektywa o telewizji bez granic) zmieniona Dyrektywą 97/36 oraz do postanowień Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Nowelizacja ustawy jest również realizacją zobowiązań wynikających z postanowień art. 44 Układu Europejskiego dotyczących liberalizacji warunków zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw.

Projektowane zmiany wprowadzają także pojęcie "kwoty europejskiej" oraz definicję "audycji europejskiej". Uregulowanie kwoty europejskiej w przepisie art. 15 nowelizacji ma charakter elastyczny. Dlatego w projekcie zaproponowano delegację ustawową dla KRRiTV do wydawania aktu wykonawczego regulującego powyższe kwestie. Zmiany wprowadzone w definicji kwoty europejskiej mają na celu uzyskanie zgodności w zakresie przyjętych kryteriów i standardów europejskich, zawartych w Konwencji o Telewizji Ponadgranicznej i Dyrektywie o telewizji bez granic.

Nowelizacja przepisu art. 35 ustawy o radiofonii i telewizji usuwa niezgodności prawa polskiego z prawem UE poprzez zniesienie: kryterium obywatelstwa jako warunku udzielenia koncesji osobie fizycznej stale zamieszkującej w Polsce (ust. 2) oraz ograniczeń kapitałowych dla podmiotów zagranicznych w dziedzinie radiofonii i telewizji, a także ograniczeń w stosunku do obywateli państw UE pełniących funkcje w organach spółek posiadających koncesje na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych (ust. 2). Zniesienie ograniczeń kapitałowych oraz ograniczeń w zakresie składu władz spółek jest nie tylko konieczne dla spełnienia zobowiązań zawartych w przepisie art. 44 ust. 1 pkt 1 i 2 Układu Europejskiego, co umożliwi przejście do drugiego etapu stowarzyszenia. Ograniczenia te były uzasadnione w początkowym okresie kształtowania się radiowego i telewizyjnego, gdyż służyły stworzeniu zrównoważonego dualistycznego (publicznego i prywatnego) systemu mediów elektronicznych Obecnie wskazana jest dalsza liberalizacji dostępu do rynków medialnych, która wzmocni siłę ekonomiczną i atrakcyjność dla spółek medialnych działających w Polsce, zwłaszcza z punktu widzenia ostatecznego konsumenta ich usług. Ugruntowana pozycja polskich przedsiębiorców na rynkach radiowym i telewizyjnym oraz zapotrzebowanie na kapitał związane z rozwojem usług multimedialnych, radia i telewizji przemawiają za zniesieniem ograniczeń zawartych w przepisie art. 35 ustawy w brzmieniu dotychczasowym Całkowite zniesienie tych ograniczeń nie rodzi również zagrożenia dla kultury i pluralizmu mediów w Polsce. Ich ochrona w trybie przepisu art. 35 ustawy o radiofonii i telewizji narusza zasadę proporcjonalności. Mogą one bowiem być chronione w stopniu wystarczającym w drodze innych przepisów, w tym w szczególności w drodze działalności KRRiTV oraz w drodze kontroli koncentracji o charakterze prewencyjnym i następczym

Wejście w życie ustawy nie wywołuje dodatkowych kosztów budżetowych.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o doradztwie podatkowym.

Nowelizacja ustawy reguluje zawodowe dokonywanie czynności doradztwa podatkowego (art. 2) przez podmioty uprawnione do wykonywania doradztwa (art. 3) i pozostałe podmioty uprawnione (art. 4). Obecnie wpis na listę doradców podatkowych (rozdz. 2) lub wpis do rejestru osób prawnych uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego (rozdz. 3) uzależniony jest od posiadania obywatelstwa lub spełnienia innych warunków trudnych do zrealizowania przez obywateli lub przedsiębiorstwa UE.

Projektowana ustawa nowelizuje art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym, rezygnując z wymogu posiadania obywatelstwa polskiego przez osobę ubiegającą się o wpisanie na listę doradców podatkowych.

Zaproponowano też nowelizację art. 21 wprowadzając ust. 4a, zgodnie z którym Krajowa Rada Doradców Podatkowych może zwolnić obywatela polskiego lub obywatela Unii Europejskiej z wymogu określonego w art. 6 ust. 1 pkt 6 (dwuletnia praktyka zawodowa), jeżeli nabył w państwie członkowskim UE uprawnienia doradcy podatkowego i wykonywał zawód doradcy podatkowego co najmniej przez 2 lata w jednym z państw członkowskich UE. W prawie UE kwestie te reguluje Dyrektywa Rady 89/48/EWG z 21 grudnia 1988 r. w sprawie systemu uznawania dyplomów szkół wyższych, uzyskanych w wyniku ukończenia kształcenia zawodowego oraz kursów trwających przez co najmniej trzy lata oraz Dyrektywa Rady 92/51/EWG z 18 czerwca 1992 r. w sprawie drugiego systemu uznawania kształcenia i doskonalenia zawodowego.

Nowelizacja zachowuje wymóg znajomości języka polskiego w mowie i w piśmie dla uzyskania zgody na dopuszczenie do egzaminu na doradcę podatkowego osoby nie będącej obywatelem polskim (art. 21 ust. 3 ustawy).

Wejście w życie ustawy nie wywołuje dodatkowych kosztów budżetowych.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o języku polskim.

Konieczność znowelizowania ustawy o języku polskim, uchwalonej 7 października 1999 r. wynika z tego, że niektóre z jej rozwiązań budzą istotne wątpliwości z punktu widzenia ich zgodności z prawem UE.

W prawie wspólnotowym nie ma regulacji normujących generalne zasady stosowania języków narodowych w państwach członkowskich. Oznacza to, że prawo wspólnotowe nie zakazuje przyjęcia przez państwo członkowskie polityki ochrony i promocji urzędowego języka państwowego, co zostało potwierdzone w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Realizacja takiej polityki nie powinna jednak naruszać fundamentalnych wolności przewidzianych prawem wspólnotowym.

Ustawa o języku polskim, w szczególności przepisy art. 7 i 8 nakłada na osoby zagraniczne działające na polskim rynku w formie spółek prawa handlowego obowiązek stosowania języka polskiego w stopniu daleko wykraczającym poza to, co jest niezbędne dla zapewnienia urzędowego charakteru języka czy ochronę konsumentów Ustawowe wymogi mogą w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości zostać uznane za pozataryfowe ograniczenia w handlu i świadczeniu usług, co jest niezgodne z prawem wspólnotowym, a także z postanowieniami Układu Europejskiego (art. 25 pkt 2 i art. 44 pkt 2).

Obecnie obowiązujący przepis art. 8 ustawy o języku polskim ustanawia ogólne wymogi dotyczące formy prawnej zawieranych umów tj. formy pisemnej i obowiązku sporządzania jej w języku polskim pod rygorem nieważności. Konieczność podpisywania z kontrahentami umów w języku polskim pomimo prowadzenia wcześniejszych kontaktów (negocjacji, korespondencji) w innym języku wybranym przez obie strony, może spowodować spadek konkurencyjności firm polskich na rynkach zagranicznych. Utrudniona będzie również procedura prowadzenia sporów sądowych gdyż jedyną wiążącą wersją umowy jest polska wersja językowa. Powyższy fakt może też spowodować zarzuty o nierówne traktowanie stron. Projekt nowelizacji łagodzi wyżej wspomniane wymogi.

Projekt nowelizacji, w zaproponowanym brzmieniu utrzymuje zasadniczy cel ustawy jakim jest ochrona języka polskiego, wyłączając ten zakres przepisów, który w nieuzasadniony sposób regulował obrót prawny. Istotnym jest również zwiększenie zakresu ochrony konsumentów przez gwarantowanie im dostępu do informacji w języku polskim. Rozwiązanie takie przewidziane zostało w projektowanej nowelizacji ustawy o języku polskim.

Wejście w życie ustawy nie wywołuje dodatkowych kosztów budżetowych.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o rentach strukturalnych w rolnictwie.

Ustawa reguluje zasady i tryb przyznawania świadczenia pieniężnego zwanego "rentą strukturalną", rolnikom będącym w wieku przedemerytalnym, którzy zdecydują się na zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej i przekażą gospodarstwo w sposób sprzyjający koncentracji gruntów i powiększaniu gospodarstw rolnych (przy jednoczesnym ograniczaniu ich liczby), osobom posiadającym kwalifikacje rolnicze.

Projekt dostosowuje polskie prawo do prawa Unii Europejskiej i uwzględnia m.in. rozwiązania zawarte w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2079 z 30 czerwca 1992 r wprowadzającym program pomocy Wspólnoty przy przechodzeniu na wcześniejszą emeryturę w rolnictwie.

Celem projektowanej regulacji jest poprawienie struktury obszarowej gospodarstw rolnych w Polsce w wyniku promowania przekazywania gruntów rolnych przez rolników w wieku o 5 lat niższym od wieku emerytalnego na rzecz osób, które z przejętych gruntów powiększą już istniejące gospodarstwa do powierzchni co najmniej 15 hektarów.

Jeżeli rolnik nie będzie miał możliwości przekazania gospodarstwa rolnego innemu rolnikowi, na jego wniosek nieruchomości wchodzące w skład gospodarstwa przejęte zostaną nieodpłatnie do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na podstawie decyzji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa pod warunkiem, że są wolne od wszelkich obciążeń.

Prawo do renty strukturalnej przysługiwać będzie rolnikom w przedziale wiekowym 55--60 lat dla kobiet i 60-65 lat dla mężczyzn, tj. nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Ponadto rolnik musi spełniać następujące warunki:

- posiada tytuł własności (właścicielem może być rolnik lub jego małżonek) na grunty wchodzące w skład gospodarstwa rolnego, które zamierza przekazać;

- prowadził działalność rolniczą przez okres ostatnich 10 lat i podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników co najmniej przez 5 lat w tym okresie, z tego co najmniej 2 lata bezpośrednio przed zgłoszeniem wniosku o rentę strukturalną;

- zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej przez wyzbycie się gospodarstwa rolnego.

Jeżeli działalność rolnicza prowadzona jest przez małżonków, warunek dotyczący wieku oraz okresu podlegania ubezpieczeniu musi być spełniony jednocześnie przez każdego z nich. Zasada ta nie dotyczy małżonka, dla którego działalność rolnicza nie jest głównym źródłem utrzymania, jeżeli z tytułu zatrudnienia lub prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (lub innej), podlega ubezpieczeniu społecznemu na podstawie odrębnych przepisów, a także jeżeli ma już ustalone prawo do renty lub emerytury.

Warunki przekazania gospodarstwa rolnego:

- gospodarstwo może być przekazane tylko na zasadzie zmiany własności, tj. w formie darowizny lub sprzedaży;

- przekazywane gospodarstwo musi mieć powierzchnię co najmniej 5 ha użytków rolnych;

- gospodarstwo powinno być przekazane w całości na powiększenie istniejącego już gospodarstwa rolnego;

- dopuszcza się możliwość podzielenia gospodarstwa jeżeli w wyniku togo podziału powiększonych zostanie kilka już istniejących gospodarstw lub jeśli nie ma możliwości przekazania gospodarstwa w całości; w takim przypadku część gospodarstwa, na którą nie było popytu, może być na wniosek rolnika przejęta nieodpłatnie przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa;

- przejmujący gospodarstwo rolne powinien powiększyć obszar swojego gospodarstwa do co najmniej 15 ha użytków rolnych;

- przekazujący może zachować na własne potrzeby działkę o powierzchni nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem rolnym.

Warunki dla przejmującego grunty

- gospodarstwo może przejąć osoba posiadająca kwalifikacje rolnicze;

- nie mająca ustalonego prawa do emerytury lub renty.

Renta strukturalna może być wypłacana maksymalnie przez 5 lat, jednak nie dłużej niż do osiągnięcia przez rolnika wieku emerytalnego. Prawo ubiegania się o rentę strukturalną będzie funkcjonowało przez najbliższe 10 lat.

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego i ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Projekt ustawy stwarza warunki do funkcjonowania obu Agencji jako agencji płatniczych pozwalających wykorzystywać środki płatnicze w okresie przedakcesyjnym w ramach programu SAPARD. Reguluje również kompetencje w zakresie administrowania obrotem z zagranicą towarami rolno-spożywczymi pomiędzy ministrem gospodarki a ministrem rynków rolnych.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o regulacji rynków mleka i przetworów mleczarskich, mięsa oraz niektórych roślin uprawnych.

Projekt ustawy dostosowuje polskie przepisy do prawa Unii Europejskiej w zakresie instrumentów interwencji na podstawowych rynkach rolnych.