Polacy wycofali 30,6 mld zł

Według naszych szacunków styczniowe saldo wpłat i umorzeń wyniosło -11,3 mld PLN i było najniższe w całej historii funduszy inwestycyjnych. To niemal 1/3 kwoty, którą Polacy wpłacili do krajowych funduszy w całym 2007 roku (+30,6 mld PLN) oraz ponad 8% wartości zarządzanych aktywów według stanu na koniec grudnia. Poprzedni tak zły wynik mogliśmy obserwować w styczniu 2001 roku, gdy swoje środki wycofywały przede wszystkim osoby prawne z funduszy pieniężnych i gotówkowych. Choć kwota z tamtego okresu była 6-krotnie niższa (-1,8 mld PLN) to stanowiła ona aż 1/4 majątku zgromadzonego wówczas w funduszach.

Styczeń był jednym z najgorszych

miesięcy dla inwestorów, indeksy giełdowe spadły o kilkanaście, a w pewnym momencie, licząc od początku roku nawet o -20%. Spora część inwestorów umarzała jednostki, bądź konwertowała je z funduszy agresywnych do bardziej bezpiecznych. Klienci wypłacali środki przede wszystkim z produktów, które większość swoich aktywów inwestują na rodzimym rynku akcji. Trzy podstawowe grupy zanotowały największe odpływy netto w całej historii ich działania. Według naszych szacunków, fundusze akcji polskich straciły netto -5,0 mld PLN. W tym na fundusze specjalizujące się w inwestycjach w akcje małych i średnich spółek przypadło ok. -0,9 mld PLN, czyli nieco mniej niż w listopadzie 2007 roku, dotychczas najgorszym miesiącu, kiedy to saldo wpłat i umorzeń w tej grupie wyniosło -1,0 mld PLN.

Fundusze mieszane

(zrównoważone i aktywnej alokacji) straciły w styczniu niemal tyle samo co fundusze akcyjne, czyli również ok. -5,0 mld PLN, zaś stabilnego wzrostu ok. -3,4 mld PLN. Bardzo wysoki odpływ netto odnotowały również inne fundusze cieszące się w ostatnich miesiącach bardzo dużą popularnością, czyli te inwestujące w akcje zagraniczne. Saldo wpłat i umorzeń do w tym segmencie produktów wg naszych szacunków przekroczyło łącznie -1,1 mld PLN, przy czym 3 grupy funduszy zanotowały ujemne saldo w wysokości ok. -0,3 mld PLN. Były to fundusze inwestujące na rynkach tzw. Nowej Europy (AKZ_NE), emerging markets (AKZ_EM), grupa ta po raz pierwszy w swojej historii odnotowała ujemne saldo, a także dość liczna grupa pozostałych funduszy (AKZ_XX).

Ujemne saldo wpłat

i umorzeń odnotowały także fundusze mieszane zagraniczne pozostałe (ok. -0,5 mld PLN), ochrony kapitału ok. -0,2 mld PLN, czy choćby dłużne dolarowe (pow. -50 mln PLN).

W styczniu na 362 polskich funduszy i subfunduszy, niemal 30% zanotowało przewagę wpłat nad umorzeniami. Rekordowo wysokie saldo wpłat i umorzeń odnotowały fundusze rynku pieniężnego i gotówkowe (RPP_UN), które wg naszych szacunków pozyskały aż +3,5 mld PLN. Do tej pory rekordową kwotę netto fundusze te pozyskały w październiku 2000 roku, kiedy saldo przekroczyło +2 mld PLN. Na 9 funduszy, które w styczniu zanotowały wpływ netto przekraczający +100 mln PLN, wszystkie należały właśnie do tej grupy. Tak wysoki e saldo można tłumaczyć m.in. konwersjami z funduszy zaangażowanych przynajmniej częściowo na rynkach akcji. Dodatnie saldo wpłat i umorzeń w styczniu odnotowały również fundusze inwestujące w polskie papiery dłużne (PDP_UN), które pozyskały netto ok. +0,6 mld PLN. To najlepszy wynik od lipca 2005 roku kiedy sprzedaż osiągnęła zbliżony poziom. Tak dobry wynik nie był zasługą jednego czy kilku funduszy, lecz całej grupy. Na 30 produktów, zdecydowana większość miała przewagę wpłat nad umorzeniami.

Ujemna sprzedaż

W styczniu niemal wszystkie towarzystwa funduszy inwestycyjnych miały ujemną sprzedaż. Najwięcej środków straciły TFI zarządzające największymi aktywami. Według naszych szacunków, w Pioneer Pekao TFI przewaga umorzeń nad wpłatami osiągnęła poziom -1,9 mld PLN, w ING TFI -1,5 mld PLN, zaś w PKO TFI, które było liderem sprzedaży w 2007 r. -1,2 mld PLN. W przypadku PKO TFI to "zaledwie" 1/5 środków pozyskanych w minionym roku, zaś dla ING to utrata połowy zeszłorocznej sprzedaży netto. Najwięcej środków netto straciło BZ WBK AIB TFI -2,5 mld PLN, co stanowi ponad 10% aktywów zgromadzonych w funduszach Arka. W przypadku dwóch funduszy tego TFI, akcyjnego i zrównoważonego, przewaga umorzeń nad wpłatami przekroczyła wartość -1 mld PLN. Styczniowe umorzenia w największym stopniu wpłynęły na uszczuplenie wartości aktywów w Millennium TFI - 18% oraz Noble TFI - 16%, dla którego był to pierwszy miesiąc ujemnej sprzedaży netto w historii. Wartość styczniowego ujemnego salda wpłat i umorzeń przekroczyła 10% wartości aktywów również w przypadku Legg Mason TFI, SEB TFI oraz BPH TFI. Dla ostatniego z towarzystw, utrata była o tyle dotkliwa, że była większa niż w całym zeszłym roku. Dla wyjaśnienia BPH TFI jako jedyne odnotowało w minionym roku ujemne saldo wpłat i umorzeń. Również Union Investment TFI straciło w styczniu więcej niż zdołało pozyskać w całym minionym roku.

Styczniowe umorzenia najmniej dotkliwe były dla towarzystw najmniejszych bądź specjalistycznych. Z większych TFI styczniowe umorzenia były mniej dotkliwe w KBC TFI (ok. 3% aktywów), co wynika z tego, iż towarzystwo specjalizuje się w produktach zamkniętych. Wg naszych szacunków jednemu towarzystwu ? Superfund TFI udało się odnotować dodatnie saldo rzędu kilku mln PLN.

Anna Zalewska, analityk

Analizy Online