Polska musi podnieść podatki. Są konkretne rekomendacje
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w opublikowanym we wtorek raporcie zwróciła uwagę na polską gospodarkę. OECD prognozuje, że PKB Polski w 2025 r. wzrośnie o 3,4 proc., a w 2026 r. o 3,0 proc. W raporcie zarekomendowano również powiązanie podatku od nieruchomości z jej wartością, wprowadzenie rocznego podatku od posiadania pojazdu czy wyższe opodatkowanie spadków. Organizacja postuluje również ograniczenie stosowania preferencyjnych stawek VAT.
OECD to organizacja międzyrządowa, której podstawowym celem jest promowanie polityki nastawionej m.in. na osiągnięcie możliwie najwyższego, trwałego wzrostu gospodarczego, zatrudnienia oraz standardu życia w państwach członkowskich, przy jednoczesnym utrzymaniu stabilizacji finansowej - czytamy na rządowej stronie. Obecnie OECD grupuje 36 państwa.
Wzrost PKB Polski wyniesie wzrośnie o 3,4 proc. w 2025 r. i spowolni do 3 proc. w 2026 r., prognozuje OECD. Według Organizacji, inflacja konsumencka CPI średniorocznie wyniesie 5 proc. r/r w br. i 3,9 proc. w 2026 r.: inflacja bazowa (bez cen żywności i energii) wyniesie 4,3 proc. w br. i spowolni do 3,5 proc. w przyszłym roku.
"Wzrost PKB powinien przyspieszyć do 3,4 proc. w 2025 r. dzięki funduszom UE pobudzającym inwestycje, ale spowolni do 3 proc. w 2026 r. wraz ze wzrostem tempa konsolidacji fiskalnej. Inflacja zasadnicza wzrosła, a wycofanie środków wsparcia energetycznego spowolni jej powrót do celu. Inflacja wzrośnie do 5 proc. w 2025 r. i spadnie do 3,9 proc. w 2026 r. Utrzymujący się wysoki wzrost płac może prowadzić do silnego wzrostu konsumpcji i stwarzać ryzyko wzrostu inflacji, podczas gdy eskalacja wojny na Ukrainie miałaby negatywny wpływ na gospodarkę" - czytamy w raporcie "OECD Economic Outlook".
Wskazano, że w br. "szybsza niż oczekiwano absorpcja funduszy unijnych może zwiększyć inwestycje, ale krótkie terminy czasowe i niedobory siły roboczej mogą również utrudnić ich realizację". Zdaniem OECD, utrzymujący się wysoki wzrost płac może jeszcze bardziej zwiększyć konsumpcję w br. OECD prognozuje, że wskaźnik oszczędności gospodarstw domowych, netto (proc. dochodu do dyspozycji) spadnie do 3,2 proc. w br. wobec 3,9 proc. w 2024 r. i do 2,6 proc. w 2026 r. Ryzykiem geopolitycznym pozostaje wojna na Ukrainie i jej eskalacja lub rozszerzenie konfliktu może spowodować wzrost inflacji i spadek wzrostu gospodarczego.
Jakie rady dla Polski ma OECD? Organizacja rekomenduje Polsce wprowadzenie progresywnego podatku od nieruchomości powiązanego jej wartością - podano w raporcie poświęconemu Polsce. Organizacja postuluje również wprowadzenie podatku od pojazdów spalinowych i ograniczenie stosowania preferencyjnych stawek VAT.
"Polska powinna przejść na system opodatkowania nieruchomości oparty na jej wartości, stosowany w większości krajów OECD, który dokładniej odzwierciedlałby wartość gruntów i byłby bardziej progresywny i wydajny. Obecny system jest słabym wskaźnikiem zamożności i zdolności płatniczej podatników, ponieważ nie uwzględnia innych (niż powierzchnia - red.) cech nieruchomości i jej lokalizacji, która jest kluczowym czynnikiem determinującym jej wartość" - podaje OECD.
"Zniesienie limitów stawek podatkowych lub ustanowienie jedynie ogólnokrajowej stawki minimalnej i zezwolenie samorządom na jej przekroczenie dałoby im większą autonomię w zakresie pozyskiwania dochodów. Zróżnicowanie stawek na rynku wtórnym zwiększa progresywność opodatkowania. Takie opodatkowanie mogłoby być wprowadzane stopniowo i z zastosowaniem różnych mechanizmów odroczenia" - dodano.
W ocenie OECD, zryczałtowana kwota ulgi podatkowej lub ograniczenie podatku dla mniej zamożnych gospodarstw domowych mogłoby złagodzić wprowadzenie nowej daniny. Z kolei umożliwienie płatności podatku w ratach lub jego odroczenie mogłoby pomóc w rozwiązaniu kwestii płynności finansowej. "Takie środki zastosowano na przykład w Kanadzie lub Danii. Przejście na opodatkowanie oparte na wartości wymagałoby regularnej aktualizacji wartości nieruchomości, co zostało ułatwione dzięki rozwojowi technologii cyfrowych" - dodano.
OECD postuluje także wprowadzenie podatku od pojazdów silnikowych w zależności od emisji zanieczyszczeń.
"Polska nie stosuje żadnego corocznego podatku od posiadania pojazdów na poziomie krajowym, chociaż jego wprowadzenie dla samochodów służbowych zostało zaplanowane na 2026 r. (...). Będzie on miał zastosowanie do około 10 proc. samochodów osobowych i małych samochodów dostawczych. (...) Roczne podatki od posiadania pojazdów są szeroko rozpowszechnione w krajach OECD i różnicowane na podstawie emisji zanieczyszczeń, w celu zachęcenia do zakupu mniej emitujących zanieczyszczenia pojazdów. Planowany roczny podatek od samochodów powinien zostać rozszerzony na wszystkie samochody" - napisano.
Kolejny postulat OECD to ograniczenie stosowania preferencyjnych stawek VAT, czy wyższe opodatkowanie spadków.