Powrót Peerelu: cement reglamentowany

Tygodniowe limity

Początkowo były to limity miesięczne, teraz - już tygodniowe.

- W tym tygodniu otrzymaliśmy pismo z Cementowni Górażdże w tej sprawie. Już dostawy są o 35 proc. mniejsze niż nasze zapotrzebowanie - twierdzi Kazimierz Ładyżyński, prezes Hydrobudowy 1 Betoniarnia-Laboratorium.

Ten średniej wielkości zakład wytwarza 60 tys. m sześc. betonu rocznie.

- Pół roku temu przedstawiciele Cementowni Górażdże, naszego głównego dostawcy, poinformowali nas nieformalnie, że zamówienia na cement przekraczają o 1 mln ton jej zdolności produkcyjne. Będzie ona mogła produkować więcej za dwa, trzy lata - stwierdza Kazimierz Ładyżyński.

Zdaniem zarządu Cementowni Górażdże, limity mają tylko zapobiec kolejkom, a każdy, kto złoży zamówienia na początku roku, będzie mógł je w pełni zrealizować, ale w ściśle określonym terminie.

- Jeżeli miesięcznie klient odbiera od nas 100 tys. ton cementu, to w ciągu tygodnia będzie mógł odebrać maksymalnie 25 tys. ton - tłumaczy Andrzej Balcerek, prezes Cementowni Górażdże.

Dla producentów betonu to bardzo zła wiadomość - ciążą na nich kontrakty z firmami budowlanymi, których długość przekracza nawet rok. Betoniarnie tracą więc odbiorców. Firmy budowlane też mają kłopot, bo brak budulca na czas oznacza dodatkowe koszty związane choćby z wydłużonym okresem dzierżawy szalunków.

Gorący towar

Producenci betonu szukają ratunku u pośredników handlujących cementem.

- Trzeba im jednak zapłacić o 20-25 proc. więcej - mówi szef Hydrobudowy 1 LB.

Przedstawiciele cementowni uspokajają, że obecna sytuacja to efekt spiętrzenia zamówień w sezonie budowlanym.

- W tym roku branża wyprodukuje 17 mln ton cementu, a jej obecne średnioroczne zdolności produkcyjne wynoszą 18-19 mln ton rocznie. Będziemy więc mieć w rezerwie około 1 mln ton. Nie dzieje się więc nic niepokojącego. Po prostu w ciągu ostatnich dziesięciu lat była nadwyżka w produkcji cementu, i to my czekaliśmy na klienta. Teraz jest odwrotnie - wyjaśnia Andrzej Balcerek.

Rezerwa, jaką mają cementownie, istnieje tylko w teorii.

- 19 mln ton branża mogłaby wyprodukować, gdyby zakłady działały 12 miesięcy w roku, wykorzystując w pełni zdolności produkcyjne. Ale produkcję cechuje sezonowość. Dodatkowo jeden miesiąc w roku firmy przeznaczają na remonty - twierdzi Rudiger Kuhn, prezes Cemex Polska.

Cemex również nie oferuje cementu od ręki.

- Przygotowaliśmy taki harmonogram dostaw, by klient wiedział, jaką ilość cementu mamy, jakiego asortymentu i w jakich godzinach możemy go dostarczyć - mówi Rudiger Kuhn.

Jeśli cementu jest za mało, Cemex importuje go z Niemiec. Są to jednak niewielkie ilości (20 tys. ton miesięcznie), bo u sąsiadów też go brakuje ze względu na koniunkturę.

Czy limity to element ograniczenia podaży cementu i ostudzenia rynku, czy jedynie próba zapanowania nad chaosem w sprzedaży? Może to wyjaśnić postępowanie antymonopolowe, które wobec branży cementowej wszczął Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w grudniu 2006 r. Urząd podejrzewa ją o zmowę cenową. Postępowanie nie zostało jeszcze zakończone. Groźba ewentualnych sankcji nie uchroniła rynku przed wzrostem cen cementu w tym roku. Ostatnie podwyżki były w kwietniu.

Okiem eksperta

Zbigniew Bachman, dyrektor biura Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej Budownictwa

Wkrótce będzie lepiej

Rynek detaliczny trochę się uspokoił. Firmy pośredniczące z obawy przed deficytem zmagazynowały więcej cementu niż mają zamówień. Ale sytuacja na rynku hurtowym, na którym zaopatrują się firmy, jeszcze się nie uspokoiła. Ale z miesiąca na miesiąc również tutaj powinno dojść do stabilizacji. Płyną do nas statki z Kanady, Republiki Południowej Afryki, a nawet z Chin. Oferują one cement po korzystnych cenach.

Anna Bytniewska