Rada Ministrów w sprawie wyrobów akcyzowych

W poselskim projekcie zawarto zasady i tryb przeciwdziałania nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi na terytorium Polski. Projekt zawiera też katalog niezbędnych zmian w innych ustawach (Kodeks karny skarbowy, ustawy: o strażach gminnych, o samorządzie gminnym, o cudzoziemcach). Niektóre z unormowań budzą jednak merytoryczne zastrzeżenia, są bowiem powtórzeniem obowiązujących przepisów (rozdziały I-III). Ostatecznie rząd ocenił projekt negatywnie uznając, że wprawdzie cel jest słuszny, ale projekt wnosi niewiele do istniejącego porządku prawnego, brakuje mu też rozwiązań spójnych z przepisami prawa karnego i karnego skarbowego.

Negatywnie należy ocenić koncepcję włączenia straży gminnych do walki z nielegalnym obrotem towarami akcyzowymi, ponieważ jest ona niezgodna z ideą funkcjonowania straży, która nie powinna powielać zadań organów administracji, odpowiedzialnych za utrzymywanie porządku i bezpieczeństwa. Zastrzeżenia budzi również propozycja wykonywania przez strażników gminnych czynności służbowych bez umundurowania.

Wątpliwości budzi także zobowiązanie przedsiębiorców prowadzących targowiska lub zajmujących się handlem oraz podmiotów zajmujących się działalnością w obiektach użyteczności publicznej - do wszelkich niezbędnych działań zapobiegających nielegalnemu obrotowi. Projektodawcy nie wskazują jednak, o jakie działania chodzi. Ponadto zobowiązują przedsiębiorcę do niezwłocznego zawiadamiania organów kontroli przestrzegania prawa o stwierdzonych przypadkach nielegalnego obrotu, bez wskazania kto i w jaki sposób ma to zrobić.

Także przedsiębiorcy zajmujący się transportem drogowym lub kolejowym zostali obciążeni obowiązkiem m.in. zapobiegania ukrywaniu wyrobów akcyzowych, w razie gdy to zauważą, lub uzyskania informacji o takich działaniach. Może to być interpretowane jako próba nałożenia na nich zadań, które powinny wykonywać organy państwa.

Nie powinna też być przyjęta sugestia utworzenia funduszu walki z nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi. Nazwa "fundusz" jest przypisana do funduszu celowego i używanie jej dla określenia środków specjalnych jest nieuzasadnione.

Nie jest też uzasadnione tworzenie takich środków specjalnych, gdyż:

- podatki, w tym akcyzowy, są dochodami budżetu państwa i przekazanie ich części na środki specjalne uszczupliłoby ten budżet,

- sposób gromadzenia środków publicznych określają odrębne ustawy i środki te nie mogą być przeznaczane na finansowanie wymienionych wydatków.

Propozycja utworzenia kolejnego środka specjalnego jest ponadto sprzeczna z działaniami ograniczającymi liczbę istniejących środków specjalnych. Przy tym środki finansowe uzyskiwane obecnie z tytułu zwalczania przestępczości akcyzowej są przekazywane organom skarbowym i policji.

Posłowie zaproponowali też, aby po wszczęciu postępowania organ finansowy mógł wystąpić do sądu o orzeczenie przepadku wyrobów, także wówczas gdy sprawca jest nieznany. Jest to sprzeczne z Kodeksem karnym skarbowym. Przepadek wyrobów można orzec tylko wówczas, gdy sprawca czynu jest znany.