Sądy i prokuratura będą płaciły
Ministerstwo Sprawiedliwości chce wpłynąć na przyśpieszenie postępowań sądowych. Skierowało właśnie do Rady Ministrów nowelizację ustawy o tzw. skardze na przewlekłość postępowania.
Projekt zakłada, że sąd obligatoryjnie zasądzi na rzecz skarżącego 10 tys. zł, gdy okaże się, że sprawa nie została rozpoznana w rozsądnym terminie. Tylko wyjątkowo sąd będzie mógł ją obniżyć lub podwyższyć. Wysokość odszkodowania nie będzie mogła być niższa niż 2 tys. zł i nie wyższa niż 20 tys. zł. Odszkodowanie ma być zasądzane od Skarbu Państwa lub od komornika, w przypadku uwzględnienia skargi na przewlekłość jego postępowania.
Za niskie odszkodowania
Dziś sąd rozpatrujący skargę na przewlekłość postępowania może, ale nie musi zasądzić odszkodowanie do 10 tys. zł.
- Sądy, nawet gdy stwierdzają przewlekłość postępowania, zbyt rzadko stosują środek o charakterze kompensacyjnym, jakim jest odpowiednia suma pieniężna - ocenia Joanna Dębek z Wydziału Informacji MS.
Zastrzeżenia MS budzi także wysokość odszkodowań przyznawanych przez sądy, która średnio wynosi 20 proc. kwoty maksymalnej, jaką mogą otrzymać skarżący. Dlatego też projektowane przepisy przewidują, że sąd, w razie zasadności skargi, będzie musiał przyznać 10 tys. zł. Tylko w uzasadnionych przypadkach ta kwota może ulec zmianie. Nie będzie ona jednak niższa niż 2 tys. zł i wyższa niż 20 tys. zł.
- Jestem przeciwnikiem narzucania sądom sztywnych reguł. Są przecież sytuacje, że w sprawie występuje przewlekłość, ale nie zawiniona przez sąd - mówi sędzia Waldemar Żurek, rzecznik prasowy Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia.
Jako przykład podaje przypadek, gdy sędzia prowadzący postępowanie ciężko choruje.
Nacisk Trybunału
Europejski Trybunał Praw Człowieka w niedawnych wyrokach stwierdził, że polskie przepisy ustawy o skardze na przewlekłość są nieskuteczne, przyznał skarżącym prawie po 10 tys. euro.
? Brak jest w polskim prawie skutecznego środka odwoławczego w rozumieniu art. 13 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności do władz krajowych na nadmierną długość postępowania przygotowawczego. Projektowana nowela wypełnia tę lukę ? mówi Joanna Dębek.
Czy wg projektu skarga w postępowaniu przygotowawczym może przyczynić się do skrócenia długości tymczasowego aresztowania ? Z jakich środków sąd, w którym nastąpiła przewlekłość lub właściwa prokuratura okręgowa będą wypłacać zasądzone kwoty ? Czy będzie można skarżyć się na przewlekłość postępowania prowadzonego przez prokuratora i komornika ?
Małgorzata Kryszkiewicz - Więcej: Gazeta Prawna 11.09.2008 (178) ? str.15
