Sądy pracują sprawniej

Wczoraj, w ramach cyklu spotkań podsumowujących rok działalności rządu premiera Marka Belki, odbyła się konferencja z Andrzejem Kalwasem, ministrem sprawiedliwości oraz Kazimierzem Olejnikiem, zastępcą Prokuratora Generalnego RP. Przytoczone statystyki pozwalają optymistycznie spojrzeć na efektywność pracy sądów, zwłaszcza w postępowaniach nakazowych, rejestrowych i wieczystoksięgowych. Minister zapewnia, że tendencja ma charakter trwały. Przybyło etatów asystentów sędziowskich (350), referendarzy (200) i urzędników (1150 w sądownictwie i 100 w prokuraturze). Na polecenie ministra prezesi sądów przeanalizowali obciążenie sędziów w poszczególnych wydziałach gospodarczych i cywilnych oraz dokonali przesunięcia kadry orzeczniczej i administracyjnej. W budżecie sądów na 2005 r. przewidziano dalsze wzmocnienie kadrowe, zwłaszcza w sądownictwie gospodarczym. Niewykluczone, że w tych jednostkach, w których są największe zaległości, będzie zalecany dwuzmianowy system pracy oraz zostanie znacznie skrócona przerwa wakacyjna. Nadal będą monitorowane przyczyny przewlekłości spraw toczących się ponad 2 lata. Zostaną wdrożone procedury, dzięki którym będzie można maksymalnie skrócić terminy przeprowadzania dowodu z opinii biegłych sądowych. Do 21 lutego 2005 r. przeniesiono do systemu informatycznego 950 tys. papierowych ksiąg wieczystych i założono 86 tys. nowych, już w wersji elektronicznej. Minister poinformował, że w sądach apelacyjnych wprowadzany jest system SAWA, informatyzujący obieg dokumentów; także w sądach okręgowych (Gdańsk, Kraków) rozpoczęto pilotaż programu. W latach 2005-2007 powstanie zintegrowany system zarządzania i monitorowania pracy resortu sprawiedliwości.

Niewątpliwym osiągnięciem ostatniego roku było przygotowanie przez resort, wspólnie z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, projektu ustawy o zapewnieniu przedsądowej i sądowej pomocy prawnej dla ubogich. Takiego wsparcia oczekuje wielu. GUS wskazuje, że osób zarabiających mniej niż 454 zł oraz osób z rodzin, w których na głowę przypada nie więcej niż 316 zł, jest ponad 50 proc. ogółu obywateli. Przed zakończeniem prac obecnego rządu ma jeszcze powstać projekt ustawy reformującej ustrój prokuratury (m.in. rozdzieleniu uległaby funkcja ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego). Nadal potrzeba pieniędzy na organy ścigania i więziennictwo. Tylko w ubiegłym roku toczyło się 1 700 tys. postępowań, akty oskarżenia przedstawiono 504 tys. osób. W więzieniach przebywa obecnie ok. 80 tys. skazanych, ale jeszcze ponad 30 tys. czeka na orzeczoną przez sąd odsiadkę.

Janina Kotłowska - Rudnik