Spóźnialscy też odzyskają podatek

Nowelizacja ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym wprowadza korzystne zmiany dla tych, którzy zakończyli inwestycje ponad pół roku temu, ale nie wystąpili o zwrot pieniędzy. Uchyla bowiem półroczny termin do złożenia wniosku. Po wejściu jej w życie o pieniądze będzie się można ubiegać raz w roku.

Ma być prościej

Obecne brzmienie ustawy budzi wątpliwości. Z przepisów wynika, że w przypadku, gdy inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę, do wniosku należy dołączyć kopię zawiadomienia o zakończeniu prac. Nie wiadomo jednak, w jakim terminie ani kogo inwestor musi zawiadomić. Ustawa nie określa precyzyjnie, w jakich okolicznościach inwestor może złożyć wniosek raz w roku, a kiedy po zakończeniu inwestycji. Fiskus wychodzi z założenia, że po sześciu miesiącach od zakończenia prac upływa termin do złożenia wniosku. Raz w roku można wystąpić o zwrot, wtedy gdy inwestycje są kontynuowane.

- Zmiana spowoduje, że osoby, które zakończyły inwestycje, a przespały półroczny termin do złożenia wniosku, będą go mogły złożyć na mocy obowiązujących przepisów - mówi Krzysztof Zawisza, prawnik z zespołu ds. doradztwa podatkowego w A.Gilarski - Kancelaria Prawna Brenner.

Także urzędnicy Ministerstwa Finansów przyznawali, że wbrew pierwotnym intencjom rządu krąg podmiotów starających się o zwrot VAT znacznie się poszerzy. Rekompensaty mogą objąć faktury na materiały budowlane wystawione przed wejściem w życie ustawy, czyli przed 1 stycznia 2006 r. (ale nie wcześniej niż przed 1 maja 2004 r.). Z ustawy zniknie art. 11, zgodnie z którym w przypadku inwestycji zakończonych do końca 2005 roku półroczny termin do złożenia wniosku upłynął z końcem czerwca 2006 r. Osoby, które nie wystąpiły zwrot w tym czasie, będą mogły to zrobić.

Zdaniem Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego z kancelarii Ożóg i Wspólnicy, z treści ustawy obowiązującej po nowelizacji nie wynika, by osoby, które zakończyły inwestycję i nie zdążyły wystąpić do urzędu skarbowego w terminie półrocznym, miały jakiekolwiek ograniczenie w złożeniu wniosku.

Według Bartosza Bogdańskiego, doradcy podatkowego ze spółki MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy, nowelizacja uczyni ustawę jaśniejszą, choć zmieni niewiele. Uważa on bowiem, że także obecne przepisy pozwalają na złożenie wniosku o zwrot VAT po upływie 6-miesięcznego terminu. Inwestor sam może wybrać, czy składa wniosek w trybie "po zakończeniu inwestycji", czy "raz w roku". Wybierając tę drugą opcję, może wystąpić o zwrot niemal w każdej chwili. Innego zdania są zazwyczaj urzędy skarbowe.

- Nowelizacja miała raczej na celu ograniczenie do końca czerwca 2008 roku ostatecznego terminu do składania wniosków - mówi Bartosz Bogdański.

Mogą pojawić się problemy

Mimo że żaden przepis nowelizacji nie ogranicza prawa do złożenia wniosku spóźnialskim, to urzędy skarbowe mogą rozumieć ustawę odmiennie.

- Można podnosić, że zasady ogólne wskazują, iż wątpliwe jest przywrócenie utraconego uprawnienia - do złożenia wniosku - inaczej, niż w sposób wyraźny - ostrzega Andrzej Nikończyk.

Zwraca uwagę, że nawet jeżeli w znowelizowanej ustawie ograniczenia do złożenia wniosku nie będzie, to organy podatkowe będą mogły powoływać się na jej wcześniejsze brzmienie. Przypomina, że z uzasadnienia do zmiany art. 5 ust. 3 wynika, iż jej celem było wprowadzenie ograniczenia czasowego do składania wniosków (do 30 czerwca 2008 r.), nie zaś przywrócenie terminu do złożenia wniosków, tym bardziej że nowelizacja przywróciła uprawnienie do złożenia wniosków osobom, którym wyznaczono inny organ właściwy do składania wniosków niż naczelnik urzędu skarbowego. Te osoby będą mogły złożyć wnioski do 30 czerwca 2008 r. dla wszelkich inwestycji, także zakończonych przed wejściem w życie nowelizacji.

- Na tej podstawie można uznać, że skoro ustawodawca przywraca poprzez przepis przejściowy uprawnienie dla niektórych, to nie jest ono przywracane dla wszystkich niejako automatycznie - mówi ekspert.

Nie wszyscy skorzystają

Wiadomo na pewno, że nowelizacja nie przywróci terminu inwestorom, którzy już złożyli wniosek po zakończeniu inwestycji, ale z powodu przekroczenia półrocznego terminu otrzymali odmowę zwrotu.

- Należałoby wznowić zakończone już postępowanie, tymczasem brakuje ku temu przesłanek. Zmiana interpretacji lub przepisów nie może być powodem wznowienia postępowania. Z takiego założenia wychodzą zarówno organy podatkowe, jak i NSA - tłumaczy Bartosz Bogdański. Podkreśla, że nie ma natomiast przeszkód, by inwestor, który z jakiegoś powodu w ogóle nie złożył wniosku, mógł wystąpić o zwrot części VAT z faktur wystawionych na przykład przed końcem 2005 r.

Na najbliższym posiedzeniu Sejm ma zająć się poprawkami Senatu do nowelizacji.

Marcin Musiał