Strategia gospodarczego rozwoju Polski
Informacja w sprawie programu rządu. Strategia gospodarczego rozwoju Polski - Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca.
Rada Ministrów na posiedzeniu we wtorek, 29 stycznia, przyjęła
program rozwoju gospodarczego Polski. Określono również zadania
legislacyjne związane z realizacją przyjętego programu oraz
mechanizmy monitorowania i koordynowania dalszych związanych z tym
prac. Jest to program pobudzenia rozwoju polskich przedsiębiorstw
i zdecydowanego zatrzymania narastającej fali bezrobocia. Jest to
strategia przedsiębiorczości, rozwoju i pracy.
Dokument w sposób całościowy jasno określa zadania na cały okres
do końca 2005 r. oraz zadania cząstkowe na poszczególne lata, a
także pokazuje instrumenty, jakie zostaną uruchomione w
najbliższych latach w celu poprawy warunków życia w Polsce oraz
zwiększenia polskiej szansy w jednoczącej się Europie.
Założeniami tego programu są:
po pierwsze: efektywne wykorzystanie wszystkich możliwości dla
przyspieszenia tempa wychodzenia z obecnej kryzysowej sytuacji
oraz stworzenia najlepszych gwarancji dla stabilnego rozwoju;
po drugie: jakościowa poprawa warunków prowadzenia działalności
gospodarczej przedsiębiorstw, w tym m.in.:
- ograniczenie pętli zadłużeń i zwiększenie dostępu do kredytu,
- bardziej efektywne rozwiązania z zakresu prawa pracy,
- uruchomienie warunków dla modernizacji i inwestycji potrzebnych
dla wzmocnienia konkurencyjności polskich produktów,
- ułatwienia w zdobywaniu rynków zbytu,
- likwidacja mitręgi biurokratycznej przy rozpoczynaniu i
prowadzeniu działalności gospodarczej,
- wprowadzenie dodatkowych barier zmierzających do eliminowania
korupcji oraz zwiększenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego;
po trzecie: skuteczna ochrona interesów najsłabszych i
najbiedniejszych;
po czwarte: jasne określenie zadań i obowiązków państwa w
stosunku do obywateli.
W bilansie otwarcia rząd uczciwie przedstawił stan polskich spraw
u progu działania rządu SLD-UP i PSL. Obecnie przedstawia swój
program wyjścia z tej sytuacji, oceniając, że można odwrócić
negatywny bieg zdarzeń w Polsce, zaś droga do tego celu wiedzie
przez obudzenie przedsiębiorczości i aktywności społecznej oraz
stworzenie warunków dla przyspieszenie rozwoju gospodarczego i
stworzenie szansy na uzyskanie pracy.
Sytuacja gospodarcza kraju sprawia, że konieczne jest podjęcie
działań nadzwyczajnych. W przyjętej strategii dotyczą one rozwoju
przedsiębiorczości, która jest podstawowym źródłem wzrostu
gospodarczego i tworzenia miejsc pracy oraz strategii finansowej,
która pozwoli efektywnie wykorzystać zasoby majątkowe oraz wiedzę
i umiejętności ludzi przy pomocy nowoczesnych narzędzi finansowych.
Częściami składowymi strategii wzrostu gospodarczego będą
działania zawarte w pakietach: "Przede wszystkim
przedsiębiorczość", "Pierwsza praca" i "Infrastruktura - klucz do
rozwoju". W najbliższym czasie pakiety te zostaną uzupełnione o
nowy program "e - Polska".
Pakiet "Przede wszystkim przedsiębiorczość" zawiera działania na
rzecz likwidacji formalnych utrudnień w tworzeniu i funkcjonowaniu
przedsiębiorstw, sprzyjające zwiększaniu zatrudnienia.
Znowelizowanych zostanie blisko 40 ustaw oraz wiele aktów prawnych
niższego rzędu. Uelastycznione będzie prawo pracy. Zmniejszy się
ilość deklaracji i sprawozdań wymaganych od przedsiębiorców. Mniej
też będzie kontroli. Inspektorzy skarbowi utracą uprawnienia
organów decyzyjnych. Zmiany zostaną przygotowane do kwietnia 2002
r. i będą wprowadzone w jednym czasie.
Pakiet "Pierwsza praca" stwarza absolwentom ułatwienia w podjęciu
pierwszego zatrudnienia. Zostaną obniżone koszty ich pracy w
małych i średnich przedsiębiorstwach - budżet będzie opłacał część
składki ubezpieczeniowej. Absolwenci korzystać będą z ułatwień w
zakładaniu firm, odroczenia płatności podatkowych i
ubezpieczeniowych. Szerzej wykorzystywany będzie wolontariat,
czyli nieodpłatna praca w organizacjach samorządowych i sektorze
publicznym. Wolontariusze będą otrzymywać zabezpieczenie
społeczne. Nastąpi reorganizacja pośrednictwa pracy. Źródłem
środków na realizację pakietu będzie tzw. rezerwa uwłaszczeniowa
wynosząca ok. 520 mln zł.
Pakiet "Infrastruktura - klucz do rozwoju" obejmuje instrumenty
rozwoju zaniedbanej infrastruktury i zakłada, że ta dziedzina
działań stanie się istotnym czynnikiem wzrostu gospodarczego. W
wyniku jego realizacji: zostanie przyspieszony rozwój budownictwa
mieszkaniowego, ruszy program budowy autostrad i dróg
ekspresowych, przyspieszony zostanie rozwój telekomunikacji i
wprowadzone będą klarowne zasady konkurencji na tym rynku, będzie
rozwijany rządowy program "e - Polska", ze środków pochodzących z
funduszy europejskich (ISPA), Funduszu Spójności UE, zagranicznych
kredytów oraz dotacji będzie prowadzona modernizacja transportu
kolejowego i lotniczego. Inwestycje w infrastrukturę będą
realizowane m.in. w formie partnerstwa kapitałów publicznego i
prywatnego.
Przyjęta strategia zakłada zmiany w strukturze gospodarki,
zmierzające do jej modernizacji, poprawy konkurencyjności,
przekształceń własnościowych i prywatyzacji sektora publicznego.
Struktura gospodarki będzie zmieniona w wyniku wprowadzania
nowoczesnych technologii, w tym teleinformatycznych, materiałowych
i biotechnologii. Zmienione zostaną formy finansowania zaplecza
naukowo-badawczego gospodarki. System tworzenia, finansowania i
wdrażania innowacji ulegnie głębokiej przebudowie. Kontynuowana
będzie restrukturyzacja górnictwa, elektroenergetyki, sektora
naftowo-gazowniczego, hutnictwa, przemysłu obronnego i wielkiej
syntezy chemicznej oraz transportu kolejowego.
Realizowane będą dalsze przekształcenia własnościowe w polskiej
gospodarce, które w swoich głównych elementach powinny zostać
zakończone do roku 2005. W 2005 r. struktura własności w polskiej
gospodarce będzie podobna do istniejącej w krajach UE. Skarb
Państwa zachowa kontrolę nad czterema nie sprywatyzowanymi
dotychczas bankami: BGK, PKO BP, BGŻ i Bankiem Pocztowym. BGK
stanie się instytucją finansową prowadzącą rozliczenia państwa z
podmiotami gospodarczymi. PKO BP pozostanie bankiem
specjalizującym się w obsłudze ludności. W 2003 r. powstanie
fundusz restrukturyzacji stworzony z rezerw akcji Skarbu Państwa
oraz fundusz zarządzania mniejszościowymi pakietami akcji i
udziałami należącymi do Skarbu Państwa. Środki z prywatyzacji
zostaną wykorzystane do stworzenia funduszu gwarancji i poręczeń
kredytowych dla wsparcia przedsięwzięć eksportowych oraz wdrożenia
nowych technologii przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Zostanie
przygotowany projekt ustawy reprywatyzacyjnej, dostosowanej do
możliwości finansowych państwa.
Stopniowo ulegnie poprawie sytuacja dochodowa wsi i rolnictwa.
Polityka interwencji na rynku rolnym zostanie dostosowana do
rozwiązań obowiązujących w UE. Ruszy system dopłat do
najważniejszych produktów rolnych, rozszerzony zostanie skup
interwencyjny. Ustawowo uregulowany zostanie obrót i ochrona
ziemi. Powstanie system dopłat do oprocentowania kredytów
pobranych na zakup ziemi przez młodych rolników. Dotowana będzie
m.in. ze środków pomocowych UE budowa infrastruktury oraz
tworzenie nowych miejsc pracy poza rolnictwem. Powstaną instytucje
umożliwiające przyjęcie i zagospodarowanie dotacji i funduszy UE
po przyjęciu Polski do Wspólnot. Polskie rolnictwo objęte zostanie
instrumentami Wspólnej Polityki Rolnej UE oraz programami
strukturalnymi.
Przewiduje się większy wzrost eksportu niż przywozu towarów do
kraju. Uruchomiony zostanie program promocji polskich towarów,
zwłaszcza na rynkach Unii Europejskiej, USA, Rosji i państw
członkowskich CEFTA. Zwiększona zostanie dostępność i obniżone
koszty usług KUKE. Zwiększona będzie dostępność kredytów
eksportowych udzielanych przez banki państwowe. Tworzony jest
projekt ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji za granicami
Polski. Celem działań jest poprawa naszej obecności na rynkach
zagranicznych. Prowadząc otwarta politykę importową, Polska będzie
przeciwdziałać nierzetelnej konkurencji ze strony zagranicznych
dostawców. Dotyczy to zwłaszcza przemysłu: lekkiego, spożywczego,
węgla i kilku innych grup towarów.
W polityce regionalnej rząd będzie wdrażał koncepcję państwa
zdecentralizowanego, przekazując w gestię samorządu terytorialnego
kompetencje i zadania oraz środki na ich realizację. Zostanie
doprecyzowany podział kompetencji pomiędzy administracją rządową i
samorządową oraz pomiędzy poszczególnymi szczeblami samorządu
terytorialnego. Wzrosną dochody własne samorządów. Powstaną
fundusze rozwoju regionalnego i lokalnego, w tym oferujące
fundusze dla małych przedsiębiorstw, pozbawionych zdolności
uzyskania kredytów bankowych.
Strategia integracji europejskiej obejmuje dwa etapy: negocjacje
przed przystąpieniem oraz okres bezpośrednio po akcesie, kiedy
Polska zacznie korzystać z dostępu do jednolitego rynku
europejskiego i uzyska znaczne kwoty na rozwój. Wejście Polski do
Unii Europejskiej przyspieszy wzrost gospodarki. Ponad 1,8 mld
euro otrzymamy przed przyjęciem do Unii (2002-2003). Po
przystąpieniu, europejskie fundusze strukturalne i tzw. Fundusz
Spójności przeznaczone dla Polski osiągną ok. 15-20 mld euro.
Najważniejsze przedsięwzięcia umożliwiające skuteczne
wykorzystanie tych środków przez rząd - w myśl strategii - będą
zrealizowane w latach 2002?2003. Stworzony zostanie sprawny system
instytucji i metod przejęcia, zarządzania i wykorzystania środków
unijnych. W strategii założono kalendarz przyjęcia Polski do Unii
Europejskiej: zakończenie negocjacji z końcem 2002 r., ratyfikacja
traktatów akcesyjnych w II połowie 2003 r., przystąpienie do UE w
2004 roku, programowanie i wykorzystanie środków UE - 2004 r.
Strategia finansów publicznych zawiera zbiór instrumentów i
środków, które zapewniają równowagę i dyscyplinę finansową oraz
pozwolą zwiększyć nakłady na przedsięwzięcia rozwojowe. Wymaga to
kontynuacji reformy finansów publicznych i zmiany reguł
konstruowania budżetu państwa.
Wydatki budżetowe ustalane będą na poziomie wydatków roku
poprzedniego powiększonym o poziom inflacji + 1 punkt %. Budżet
odchodzi od chaotycznego cięcia wydatków i dodawania środków "po
uważaniu", wedle siły politycznej artykulacji. Staje się
przewidywalny.