Świadczenia dla bezrobotnych. Należy się nie tylko zasiłek
Osoby, które straciły pracę, mogą w takiej sytuacji liczyć na finansowe wsparcie od państwa. Powszechnie wiadomo, że część z nich otrzyma zasiłek dla bezrobotnych. Nie jest to jednak jedyne wsparcie, na jakie mogą liczyć. Jakie inne świadczenia przysługują bezrobotnym?
Zasiłek dla bezrobotnych jest najbardziej znaną pomocą od państwa, którą otrzymują osoby, które straciły zatrudnienie. Pieniądze te mają być wsparciem i rekompensatą utraconych dochodów. Status bezrobotnego osiągnięty po zarejestrowaniu w urzędzie pracy to jest jednak jeden z wielu kryteriów, które należy spełnić, aby otrzymać pieniądze.
Wnioskodawca musi udowodnić, że w ciągu ostatnich 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień rejestracji w urzędzie pracy był zatrudniony. Okres zatrudnienia powinien wynosić co najmniej 365 dni, a wynagrodzenie nie mogło być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, gdyż wówczas odprowadzane są składki na Fundusz Pracy. Do okresu nie wlicza się czasu trwania bezpłatnych urlopów przekraczających łącznie 30 dni.
Istotne jest, aby umowa, na podstawie której pracownik był zatrudniony, została rozwiązana za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron. W takim przypadku zasiłek dla bezrobotnych zostaje przyznane po upływie 90 dni od utraty pracy.
Takie same zasady dotyczą osób świadczących usługi na podstawie umowy zlecenie, agencyjnej czy osób prowadzących działalność gospodarczą. Tacy wnioskodawcy otrzymają prawo do zasiłku dla bezrobotnych, jeśli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej równo obowiązującemu minimalnemu wynagrodzeniu.
Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych w 2024 roku? Wysokość świadczenia zależy od stażu pracy wnioskodawcy, a kwoty kreują się następująco:
- osoby ze stażem pracy poniżej 5 lat - 1329,60 zł brutto przez pierwsze 90 dni, a po tym okresie 1044,16 zł brutto
- osoby ze stażem pracy między 5 a 20 lat - 1662 zł brutto przez pierwsze 90 dni, a po tym okresie 1305,20 zł brutto
- osoby ze stażem pracy powyżej 20 lat - 1994,39 zł brutto przez pierwsze 90 dni, a po tym okresie 1566,24 zł brutto.
Kolejną formą wsparcia, o którą mogą ubiegać się bezrobotni, jest dodatek aktywizacyjny. Prawo do świadczenia posiadają osoby, które zarejestrowały się w powiatowym urzędzie pracy jak osoba bezrobotna i uzyskały prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto wnioskodawca musi z własnej woli lub w wyniku skierowania przez PUP podjąć zatrudnienie, lub inną pracę zarobkową w niepełnym wymiarze czasu. Jego wynagrodzenie powinno być niższe niż obowiązujące minimalne wynagrodzenie.
W ramach dodatku aktywizacyjnego w 2024 roku będzie można otrzymać:
- 831 zł (przez pierwsze 3 miesiące posiadania prawa do zasiłku i dodatku)
- 652 zł (za kolejne miesiące posiadania prawa do zasiłku i dodatku).
Ze świadczenia rodzicielskiego mogą skorzystać osoby, które sprawują opiekę nad dzieckiem, a ich sytuacja zawodowa nie pozwala im na pobieranie zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego. Będą to więc m.in. osoby bezrobotne. Po pomoc mogą wnioskować:
- matka lub ojciec dziecka
- faktyczni opiekunowie dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. r.ż.
- rodziny zastępcze, które objęły opieką dziecko w wieku do ukończenia 7 r.ż., a w przypadku dziecka, u którego odroczono obowiązek szkolny - do ukończenia 10 r.ż. (nie dotyczy rodziny zastępczej zawodowej)
- osoba, która przysposobiła dziecko, które nie ukończyło 14 r.ż.
Aby ojcu przysługiwało świadczenie rodzicielskie, musi zostać spełniony jeden z trzech warunków:
- śmierć matki dziecka
- porzucenie dziecka przez matkę
- skrócenie okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od urodzenia dziecka.
Świadczenie rodzicielskie wypłacane jest w kwocie 1000 zł i nie jest ono uzależnione od kryterium dochodowego. Pieniądze przekazywane są osobie uprawionej przez okres:
- 53 tygodni - jeśli podczas jednego porodu narodziło się jedno dziecko (lub taka liczba dzieci została wzięta pod opiekę)
- 65 tygodni - jeśli podczas jednego porodu narodziło się dwoje dzieci (lub taka liczba dzieci została wzięta pod opiekę)
- 67 tygodni - jeśli podczas jednego porodu narodziło się troje dzieci (lub taka liczba dzieci została wzięta pod opiekę)
- 69 tygodni - jeśli podczas jednego porodu narodziło się czworo dzieci (lub taka liczba dzieci została wzięta pod opiekę)
- 71 tygodni - jeśli podczas jednego porodu narodziło się pięcioro dzieci (lub taka liczba dzieci została wzięta pod opiekę).
Z zasiłku przedemerytalnego mogą skorzystać osoby bezrobotne, które utraciły zatrudnienie w wyniku przyczyn niezależnych od siebie, a nie posiadają jeszcze uprawnień do emerytury. Mowa tu o sytuacjach, w których pracownik został zwolniony przez likwidację zakładu pracy, jego niewypłacalność lub redukcję stanowisk. Świadczenie może także zostać przyznane osobom, które ogłosiły upadłość swojej działalności gospodarczej lub osobom, które utraciły prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Tak samo, jak w przypadku innych świadczeń, wnioskodawca musi spełnić określone warunki. Pierwszym z nich jest osiągnięcie odpowiedniego wieku. Kobiety muszą mieć ukończony 56 r.ż., a mężczyźni 61 r.ż. Jednocześnie musi zostać spełnione kryterium stażu, a więc staż pracy kobiet musi wynosić minimum 20 lat, a u mężczyzn 25 lat. Istotne jest również to, że osoba bezrobotna musi najpierw pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez co najmniej 180 dni.
Zasiłek przedemerytalny od 1 marca 2024 roku wynosi 1794,70 zł brutto. Oznacza to, że osoby uprawnione do świadczenia co miesiąc otrzymają 1350,70 zł.