Świąteczne premiowanie
Szczególnie w okresie przedświątecznym pracodawcy przekazują pracownikom i byłym pracownikom bony towarowe.
Finansowane są one ze środków ZFŚS albo ze środków obrotowych. Czy źródło finansowania ma wpływ na skutki podatkowe zarówno po stronie osoby otrzymującej bon, jak i po stronie podatnika, który go wręcza?
Z okazji tegorocznych Świąt Bożego Narodzenia po raz pierwszy zamierzamy przekazać naszym pracownikom bony towarowe. Z jakich środków powinniśmy sfinansować ich zakup (ZFŚS czy obrotowymi), aby korzystały one ze zwolnienia od podatku dochodowego?
Wartość wydanego na rzecz pracownika bonu towarowego stanowi jego przychód ze stosunku pracy. Tak wynika z definicji zawartej w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.). Na jej podstawie wartość pieniężna bonów towarowych stanowi przychód ze stosunku pracy, bez względu czy ich zakup zostanie sfinansowany ze środków ZFŚS czy środków obrotowych.
Źródło finansowania niektórych świadczeń ma znaczenie na gruncie art. 21 ustawy o pdof, zawierającego katalog przychodów wolnych od podatku dochodowego. Znajdują się w nim rzeczowe świadczenia otrzymywane przez pracownika, sfinansowane w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł (art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof). Przy czym jednocześnie w przepisie tym zawarte jest zastrzeżenie, że świadczeniami rzeczowymi nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Zatem bony towarowe wydane pracownikom stanowią dla nich przychód podlegający opodatkowaniu, bez względu na źródło ich finansowania. Oznacza to, że nie ma znaczenia czy podatnik zakup bonów sfinansuje ze środków ZFŚS czy środków obrotowych. Ich wartość musi opodatkować łącznie z pozostałymi przychodami pracownika ze stosunku pracy.
Z okazji Świąt Wielkanocnych przekazaliśmy pracownikom paczki o wartości 300 zł. Obecnie na Święta Bożego Narodzenia chcemy przekazać bony o wartości 300 zł. Czy kwotę 220 zł stanowiącą różnicę pomiędzy wartością otrzymanych świadczeń (600 zł) a wartością 380 zł należy opodatkować? Zaznaczam, że źródłem sfinansowania obu świadczeń jest ZFŚS.
Opodatkowaniu będzie podlegała cała wartość wręczonych pracownikom bonów, a nie tylko różnica, o której mowa w pytaniu (tj. 220 zł).
Powyższe jest konsekwencją zapisu wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof. Na jego podstawie świadczenia rzeczowe są zwolnione z opodatkowania m.in. jeżeli ich wartość w 2007 r. nie przekracza 380 zł. Określenie limitu kwotowego w skali roku oznacza, że nadwyżka ponad 380 zł stanowi przychód podlegający opodatkowaniu.
Konieczne jest zatem kontrolowanie wartości świadczeń wręczonych pracownikowi, w trakcie roku. Przy czym jak wynika z treści przepisu do limitu tego wlicza się jedynie wartość świadczeń rzeczowych, a za takie dla celów podatkowych nie są uznawane m.in. bony. Ich wartość w całości podlega opodatkowaniu, nawet jeżeli nie przekracza 380 zł.
Czy od wartości bonów wydanych emerytom i rencistom, którzy byli naszymi pracownikami, należy pobrać podatek dochodowy?
Świadczenia rzeczowe otrzymywane przez rencistów i emerytów od byłych zakładów pracy stanowią ich przychód. Przy czym przychód ten korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o pdof, jeżeli wartość otrzymanych świadczeń nie przekracza w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. W przepisie tym brak zapisu analogicznego, jak w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof, iż ?rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi?. Należy zatem przyjąć, że otrzymane przez emerytów i rencistów bony towarowe korzystają ze zwolnienia od podatku. Ich opodatkowanie wystąpi dopiero gdy roczna wartość świadczeń rzeczowych przekroczy kwotę 2.280 zł.
Jedną z form pomocy udzielanej pracownikom z zakładowego fundusz świadczeń socjalnych jest finansowanie zakupu bonów towarowych. Wartość wydanego bonu (od 50 zł do 250 zł) uzależniona jest od poziomu dochodów pracowników. Czy w tej sytuacji wydatek na zakup bonów można zaliczyć do kosztów podatkowych?
W sytuacji gdy przyznanie pracownikowi świadczenia uzależnione jest od jego sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej można mówić, że działanie takie wypełnia przesłanki uznania go za działalność socjalną. Działalność ta powinna być finansowana ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Jednak dla celów podatkowych wydatków na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, nie uważa się za koszt uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 42 ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o pdop - Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.).
Zatem wydatki na zakup bonów towarowych sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.
Jeżeli zakup bonów sfinansujemy ze środków obrotowych i wydamy je w równej wysokości wszystkim pracownikom to czy możemy ich wartością obciążyć koszty uzyskania przychodów?
Podatnik postąpi prawidłowo, jeżeli zakup bonów, które chce przyznać ?po równo? wszystkim pracownikom, sfinansuje środkami obrotowymi. Przepisy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie uprawniają bowiem do przyznania wszystkim osobom prawa do świadczeń socjalnych w takiej samej wysokości.
Powyższe skutkuje na gruncie podatku dochodowego. W związku z tym, że przekazanie świadczeń ?po równo? nie stanowi działalności socjalnej, do wydatków na ich zakup, sfinansowanych ze środków obrotowych, nie ma zastosowanie wyłączenie z kosztów wynikające z art. 23 ust. 1 pkt 42 ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o pdop. Oznacza to, że wydatki poniesione ze środków obrotowych na zakup bonów towarowych stanowią koszt uzyskania przychodów, jako wydatki poniesione na rzecz pracowników.
autor: Beata Siwkowska