Takiej podwyżki stóp nikt się nie spodziewał. Turcja idzie na rekord
Bank centralny Turcji dokonał szóstej z rzędu znaczącej podwyżki stóp procentowych, zaskakując rynek co do jej skali. Stopa referencyjna nad Bosforem poszybowała w górę o kolejne 500 pkt bazowych do poziomu 40 proc.
Ekonomiści ankietowani przez Agencję Reutera obstawiali podwyżkę stóp o ok. 250 pkt bazowych, czyli 2,5 pkt proc. Bank Centralny Republiki Tureckiej (TCMB), na którego czele w czerwcu br. stanęła Hafize Gaye Erkan, zaskoczył więc rynek - tym bardziej, że w październiku inflacja w Turcji lekko spadła, z poziomu 61,53 proc. we wrześniu do 61,36 proc. Biorąc jednak pod uwagę, jak wielkie są to wartości, determinacja banku centralnego w walce ze wzrostem cen i postępującym spadkiem wartości pieniądza nie powinna dziwić.
Dla banku centralnego Turcji znaczenie z pewnością miało także to, że w ujęciu miesiąc do miesiąca indeks cen konsumpcyjnych wzrósł o 3,43 proc. w październiku po wzroście o 4,75 proc. we wrześniu. Jest to oczywiście spadek miesięcznej dynamiki wzrostu cen, jednak warto zauważyć, że odczyt w takiej skali jest wciąż niepokojący.
W oświadczeniu TCMB opublikowanym po posiedzeniu czytamy, że turecki bank centralny jest świadomy nieznacznego spadku głównego wskaźnika inflacji w październiku, który to spadek pozostaje w zgodzie z prognozami zawartymi w najnowszym raporcie o inflacji. Jednocześnie TCMB zauważa, że "obecny poziom popytu krajowego, lepkość inflacji usług i ryzyka geopolityczne sprzyjają utrzymywaniu się presji inflacyjnej. Z drugiej strony, najnowsze odczyty wskaźników sugerują, że popyt krajowy zaczął słabnąć w miarę, jak zacieśnianie monetarne wpływa na warunki finansowe."
Komentatorzy lokalnych mediów zauważają, że zaledwie kilka dni temu turecki prezydent Recep Tayyip Erdogan oznajmił, że przecena tureckiej liry dobiegła końca. "Wdrożony przez nas program dezinflacji z wysokim prawdopodobieństwem doprowadzi do realnego umocnienia się liry" - powiedział Erdogan dziennikarzom po powrocie z podróży do Algierii wieczorem 21 listopada.
Dynamiczne zacieśnianie polityki pieniężnej w Turcji to zasługa nowej prezes TCMB, której nominacja wyznaczyła odwrót od niekonwencjonalnej polityki monetarnej (jej poprzednik - Sahap Kavcioglu - prowadził niekonwencjonalną politykę pieniężną, obniżając stopy mimo bardzo wysokiej inflacji). Odkąd Hafize Gaye Erkan stanęła u steru banku centralnego, koszt kredytu poszybował w 8,5 proc. do 40 proc.
Jak zauważył w komentarzu Bartosz Sawicki, analityk Cinkciarz.pl "po dzisiejszym ruchu główna stopa procentowa przekroczyła oficjalną projekcję inflacji na koniec 2024 r. W świetle tej preferowanej przez władze miary, stopy stały się dodatnie w ujęciu realnym. Uzasadnia to przejście do łagodniejszych kroków w przyszłości."
Bank centralny Turcji może w kolejnych miesiącach prezentować nieco mniej jastrzębie nastawienie również dlatego, że - jak pisze B. Sawicki - "koniunktura zdaje się mocno słabnąć, a zagrożeniem jest także konflikt na Bliskim Wschodzie, który może obniżyć wpływy z turystyki. Tempo wzrostu cen na całym świece wygasa, a inflacja w Turcji w październiku, choć wciąż przekracza 60 proc. r/r, to wyhamowała po raz pierwszy od czerwca. Projekcje banku centralnego zakładają, że na koniec grudnia dynamika CPI ma wynieść 65 proc. r/r. Wzrost cen osiągnie apogeum za kilka miesięcy, inflacja w maju ma wzrosnąć do około 73 proc. r/r, a na koniec przyszłego roku wyhamować do 36 proc. r/r."
