Uwłaszczenie
Sejm uchwalił ustawę o powszechnym uwłaszczeniu w kształcie zaproponowanym przez AWS. W opinii polityków opozycyjnych, ustawa jest niewykonalna. Prawdopodobnie zawetuje ją prezydent.
Uwłaszczeniem bezpośrednim mają być objęci użytkownicy mieszkań komunalnych, spółdzielczych, zakładowych i stanowiących własność Skarbu Państwa oraz gruntów znajdujących się w dzierżawie wieczystej. Uwłaszczenie pośrednie ma być realizowane za pośrednictwem bonów.
Za przyjęciem ustawy głosowało 222 posłów, przeciw było 213. Poparli ją parlamentarzyści AWS i PSL, przeciwnego zdania byli posłowie SLD i UW. Według ustawy, powszechne uwłaszczenie objęłoby przede wszystkim tych Polaków, którzy dotychczas nie odnieśli korzyści z prywatyzacji. Przewiduje się tzw. uwłaszczenie bezpośrednie i pośrednie. Tym pierwszym objęci byliby użytkownicy mieszkań komunalnych, spółdzielczych, zakładowych i stanowiących własność Skarbu Państwa oraz gruntów znajdujących się w dzierżawie wieczystej.
Uwłaszczenie pośrednie miałoby być realizowane za pośrednictwem bonów uwłaszczeniowych. Na ten cel zostanie przeznaczonych 7% akcji prywatyzowanych spółek Skarbu Państwa. Głównymi beneficjentami uwłaszczenia pośredniego będą pracownicy sfery budżetowej, emeryci i rolnicy. Ich liczbę określa się na około 10 milionów. Jednak uwłaszczenie pośrednie nie może być przeprowadzone na podstawie uchwalonej w piątek ustawy. Musi być jeszcze przyjęta ustawa wykonawcza o Narodowym Funduszu Własnościowym. Jej projekt w trybie przyspieszonym mają przygotować posłowie AWS.
Lider AWS Marian Krzaklewski powiedział w piątek, że przyjęcie ustawy uwłaszczeniowej to "wielka, historyczna chwila, będąca ukoronowaniem konsekwentnej realizacji programu AWS". Dodał, że "uwłaszczenie to przede wszystkim zwrócenie ludziom tej własności, która im się należy, danie polskim rodzinom podstaw materialnych, żeby nie żyły z dnia na dzień, ale aby miały jakąś część majątku narodowego".
W opinii posłów opozycyjnych, ustawa ma być jednym z głównych atutów Mariana Krzaklewskiego w wyścigu do pałacu prezydenckiego. Wicemarszałek Sejmu Marek Borowski (SLD) nazwał ją darowaniem obywatelom Niderlandów.
Poseł Tomasz Wójcik (AWS) twierdzi, że realizacja ustawy uwłaszczeniowej nie obciąży budżetu państwa. Tę tezę kwestionują politycy opozycyjni. Zdaniem posła Jana Wyrowińskiego (UW), budżet poniesie ogromne koszty związane chociażby z utworzeniem Centralnego Rejestru Uwłaszczeniowego. Także M. Borowski uważa, że uchwalona ustawa nikomu naprawdę niczego nie da, wprowadzi natomiast potężny bałagan prawny i legislacyjny, a w dodatku może przynieść poważne szkody budżetowe.
