Wolność gospodarowania

Prezydent nie zgodził się na podpisanie ustawy, która z mocą wsteczną nałożyłaby na przedsiębiorców obowiązek uzyskiwania koncesji i zezwoleń na niektóre rodzaje działalności i skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek w tej sprawie. W wyniku tego znika państwowa reglamentacja w kilkunastu dziedzinach gospodarki.

Obowiązujące od początku br. Prawo działalności gospodarczej wymaga uzyskania koncesji m.in. w przypadku:

wytwarzania i obrotu paliwami i energią,

budowy i eksploatacji autostrad i dróg ekspresowych,

transportu lotniczego.

Wymóg uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalności podlegającej uprzednio (przed 1 stycznia 2001 r.) koncesjonowaniu obejmuje z kolei m.in.:

wytwarzanie wyrobów tytoniowych i winiarskich,

świadczenie usług kurierskich i telekomunikacyjnych,

zarządzanie lotniskami.

Ustawa wymagała określenia w ciągu pół roku zasad udzielania koncesji oraz zezwoleń. Przewidziano, że w razie niedotrzymania tego terminu obowiązek uzyskania koncesji i zezwoleń z mocy prawa wygaśnie. Regulacje dotyczące niektórych z wymienionych powyższej rodzajów działalności zdążyły znaleźć się w ustawach szczególnych. Inne ? jak np. transport lotniczy, usługi kurierskie czy wytwarzanie wyrobów winiarskich ? nie doczekały się na czas odpowiednich regulacji i od 1 lipca nie wymagają już zgody urzędnika.

Sejm próbował zapobiec likwidacji obowiązku koncesyjnego, uchwalając 22 czerwca br. nowelizację, która miała dać jeszcze pół roku na przygotowanie wymaganych przez Prawo działalności gospodarczej regulacji. Nowelizacja odsuwała o kolejne pół roku ? do 1 stycznia 2002 r. ? termin uchwalenia potrzebnych zmian. Senat przyjął ustawę bez poprawek na posiedzeniu 4 lipca, w związku z czym musiałaby ona wejść w życie z mocą wsteczną, 1 lipca br. Na takie rozwiązanie nie zgodził się jednak prezydent, który postanowił poddać konstytucyjnej kontroli legalność takiego rozwiązania. Nie kwestionując dopuszczalności oddziaływania przez ustawodawcę na gospodarkę poprzez system koncesji i zezwoleń, nie mogę przyjąć takiego sposobu dokonywania zmian prawa gospodarczego, który prowadzi do naruszenia fundamentalnych reguł tworzenia prawa, takich jak zasada zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa i wynikającego z niej zakazu działania prawa wstecz ? stwierdził prezydent we wniosku do TK. Wielu specjalistów uważa, że sędziowie Trybunału mogą podzielić argumentację prezydenta. Na razie nie wiadomo, kiedy TK zajmie się wnioskiem.

Co mówi nowela

Art. 1. Jeżeli w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie zostaną ustawowo określone zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej oraz udzielania koncesji, o których mowa w art. 14, jak też nie zostaną wskazane informacje i dokumenty wymagane do złożenia wniosków o wydanie koncesji, z mocy prawa wygasa obowiązek uzyskania koncesji.

Art. 2. Jeżeli w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie zostaną ustawowo określone zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej oraz wydawania zezwoleń, o których mowa w art. 96 ust. 2, oraz w ustawach odrębnych, jak też nie zostaną wskazane informacje i dokumenty wymagane do złożenia wniosków o wydanie zezwolenia, z mocy prawa wygasa obowiązek uzyskania zezwolenia.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2001 roku.